Nie tylko krztusiec i grypa i nie tylko wsrod dzieci. Szczyt zachorowan w styczniu i lutym

Ponad 32 tys. zachorowań w ubiegłym roku, ponad 900 rok wcześniej. 2024 rok to był rok, w którym w Polsce rozszalał się krztusiec. Ponad 30-krotny skok wobec 2023 roku to coś, czego nie da się nie zauważyć i obok czego nie da się przejść obojętnie. - Bez kompletu szczepień nie uzyskujemy odporności. Ona też mija 10 lat po ostatniej dawce, więc nawet dorośli powinni się doszczepiać regularnie - przypominała w rozmowie z Interią ZDROWIE lek. Katarzyna Bukol-Krawczyk, internistka. W pierwszych dwóch tygodniach stycznia zarejestrowano już ponad 1,2 tys. kolejnych przypadków krztuśca. Odpowiedzią na wzrost zachorowań ma być tzw. pakiet krztuścowy, nad którym pracuje Główny Inspektorat Sanitarny i Rada Sanitarno-Epidemiologiczna. Ale nie tylko krztusiec "wybił". W 2024 roku stwierdzono ponad 41 tys. przypadków. Ponad 19 tys. dotyczyło dzieci do drugiego roku życia. A jak sytuacja wyglądała rok wcześniej? W 2023 roku zarejestrowano nieco ponad 12 tys. zakażeń, z czego ponad 5,5 tys. u najmłodszych. (jednocześnie jesteśmy w środku sezonu grypowego - tygodniowo grypę lekarze diagnozują u 45-50 tys. osób). - Rekordowa liczba zakażeń wirusem RSV jest skutkiem kilku czynników. Po pandemii COVID-19 , co sprzyja przenoszeniu się wirusów. Ponadto, w trakcie restrykcji , dlatego w populacji mógł zwiększyć się odsetek osób podatnych na zakażenie. Dodatkowo poprawiła się dostępność szybkich testów, co przekłada się na większą liczbę wykrytych zakażeń - tłumaczy w rozmowie z Interią ZDROWIE prof. Ernest Kuchar, lekarz pediatra i ekspert chorób zakaźnych Grupy LUX MED. Wirus RSV (z ang. respiratory syncytial virus) to syncytialny wirus oddechowy należący do grupy wirusów wywołujących zakażenia dróg oddechowych człowieka (pneumowirusów). Replikujący się wirus tworzy syncytia, czyli wielojądrowe struktury komórkowe, stąd nazwa. Przenosi się głównie drogą kropelkową, gdy osoba chora kaszle, kicha lub mówi. Można też zarazić się, dotykając powierzchni, na której znajduje się wirus (np. klamki), a następnie dotykając twarzy nieumytymi rękami, lub wchodząc w bezpośredni kontakt z wirusem, np. całując po twarzy dziecko z RSV. Okres wylęgania się zakażenia wynosi od dwóch do ośmiu dni. Występuje powszechnie. Infekcje, za które odpowiada, mają charakter sezonowy. "Do drugiego roku życia ponad 90 proc. dzieci ulega zakażeniom RSV, połowa z nich ma objawy z dolnych dróg oddechowych. W grupie dzieci do trzeciego roku życia do wtórnego zakażenia dochodzi w ok. 70 proc. przypadków. " - wskazują eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych (OPZCI). Można jednak wyróżnić pewne grupy, w których ryzyko ciężkiego przebiegu infekcji, a także hospitalizacji jest najwyższe. - - wymienia prof. Kuchar. I dodaje: - U osób w starszym wieku układ odpornościowy działa mniej efektywnie, a współistniejące liczne choroby przewlekłe - takie jak przewlekłe choroby układu oddechowego czy serca - dodatkowo zwiększają ryzyko zaostrzenia infekcji RSV. Wirus ten może prowadzić do rozwoju zapalenia płuc, a także zaostrzyć istniejące choroby, np. obturacyjną chorobę płuc (POChP). RSV wpływa na różne grupy wiekowe w odmienny sposób. Warto podkreślić, że wirus RSV może prowadzić nawet do śmierci. - W cięższych przypadkach mogą wystąpić: świszczący oddech, duszność i trudności z oddychaniem. Jednak u osób starszych oraz przewlekle chorych wirus RSV może zaostrzać choroby przewlekłe i prowadzić do poważniejszych powikłań. , pogorszenie przebiegu istniejących chorób układu oddechowego oraz niewydolność oddechowa wymagająca intensywnej opieki medycznej. - wskazuje w rozmowie z Interią ZDROWIE prof. Kuchar. Kiedy, przy jakich objawach, należy szukać pomocy? Jak tłumaczy ekspert, do lekarza POZ należy zgłosić się z uporczywą, przedłużającą się gorączką, nasilającym się kaszlem, bólem gardła lub ogólnym osłabieniem. Przy takich objawach jak duszność, sine zabarwienie skóry lub ust należy już dzwonić po pogotowie lub udać się na szpitalny oddział ratunkowy. - Istnieją też (podobne do testów na COVID-19), ale ich dokładność jest zwykle niższa niż testów wykonywanych w laboratorium. Dlatego przy niejednoznacznym wyniku lub nasilających się objawach warto skontaktować się z lekarzem - zaznacza prof. Kuchar. - nie ma skutecznego leku, który mógłby pomóc łagodniej przechodzić zakażenie, dlatego leczenie ma zwykle charakter objawowy i obejmuje: odpowiednie nawadnianie, stosowanie leków przeciwgorączkowych, w razie potrzeby tlenoterapię (inaczej w przypadku grypy - są dostępne leki przeciwwirusowe). Powrót do zdrowia następuje zwykle po kilku dniach. - w celu ciągłego monitorowania i leczenia powikłań (np. niewydolności oddechowej). Ważne jest również właściwe leczenie współistniejących chorób oraz inhalacje, które mogą ułatwić oddychanie - mówi prof. Kuchar. - Obecnie dostępne są Ich cena może sięgać ok. 1000 zł. , podawane w celu ochrony przed ciężkim przebiegiem zakażenia. Szczepienia oraz podanie przeciwciał znacząco zmniejszają ryzyko ciężkiej infekcji i poważnych powikłań - podkreśla prof. Kuchar. "Zgodnie z badaniami dotyczącymi skuteczności i bezpieczeństwa szczepionek przeciw RSV w populacji osób dorosłych profilaktyka szczepienna charakteryzuje się wysoką skutecznością. Około 95 proc. skuteczności w zapobieganiu ciężkim chorobom dolnych dróg oddechowych wywołanym przez RSV u osób ≥ 60. roku życia oraz osób z co najmniej jedną chorobą współistniejącą" - czytamy w komunikacie ekspertów Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych. Po podaniu szczepionki matce w czasie ciąży przeciwciała wygenerowane w odpowiedzi na szczepionkę przenikają przez łożysko do płodu, chroniąc dziecko przez okres do sześciu miesięcy po urodzeniu, czyli kiedy jest ono najbardziej bezbronne. "Skuteczność tej profilaktyki w badaniach wykazuje ok. 90 proc." - wskazuje prof. dr hab. n. med. Terasa Jackowska, prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, cytowana w komunikacie OPZCI.