"Uwielbiamy sie kisic w kolejkach". Renta wdowia i oddziay ZUS oblezone przez seniorow

Od początku roku do ZUS wpłynęło 193 tys. wniosków o rentę wdowią, z czego prawie 5 tys. pochodzi z województwa podlaskiego — Ja czekam na rentę wdowią. Nie patrzyłam na zegarek, ale już sporo czasu tu siedzę — mówi seniorka, która przycupnęła na krześle na tyłach sali Pracownicy ZUS przypominają, że czas na złożenie wniosku o rentę wdowią seniorzy mają siedem miesięcy, zatem nie ma potrzeby, by ścigać się z czasem — Do 31 lipca wszystkie osoby uprawnione mają czas, by złożyć ten wniosek — w rozmowie z Onetem przypomina rzeczniczka prasowa podlaskiego oddziału ZUS Więcej takich artykułów znajdziesz na stronie głównej Onetu Dzień babci w kolejce do ZUS Białystok, wtorkowe przedpołudnie. W dniu babci wiele babć potencjalny czas z wnukami odsiaduje w kolejkach do okienek podlaskiego oddziału ZUS. I nie tylko w tym dniu, ale od początku stycznia seniorzy czym prędzej chcą złożyć wniosek o nową rentę wdowią. W skrócie chodzi o dodatek w formie renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku do ich obecnego świadczenia. I tak: jeśli mąż miał emeryturę w wysokości np. 3 tys. zł, to wdowa ma prawo do 450 zł brutto, czyli 15 proc. renty rodzinnej. Finalnie ta dodatkowa kwota do emerytury żyjącego małżonka będzie jeszcze pomniejszona o podatek i składkę zdrowotną. ZOBACZ: Bez tego nie dostaniesz renty wdowiej. Sprawdź, co musisz mieć Sala obsługi klientów na półpiętrze wysokiego budynku białostockiego urzędu przy ul. Młynowej dzisiaj w szwach nie pęka. Już można dostać się do środka i jeszcze znaleźć wolne krzesło do posiedzenia. Wcześniej obowiązkowy punkt: biletomat i wybranie powodu wizyty. Na wyświetlaczu do wyboru jest osiem możliwości. Renta wdowia ma przydzieloną literę "G" i osiem stałych okienek na 21 stanowisk do obsługi petentów. Żeby iść do tych dla wdów i wdowców, trzeba mieć wniosek i komplet dokumentów, czyli m.in. prawo do renty rodzinnej, o które wcześniej trzeba wnioskować m.in. w ZUS. Wtedy stoi się w kolejce z literą "C" do działu "emerytury i renty". Na jednej wizycie się nie skończy. Wdowa: tyle ludzi, że nie dało się wejść do budynku — Ja czekam na rentę wdowią. Nie patrzyłam na zegarek, ale już sporo czasu tu siedzę — mówi seniorka, która przycupnęła na krześle na tyłach sali. — Byłam wcześniej, to tu w ogóle wejść nie można było i zrezygnowałam — kobieta ma teraz nr 103. "Numer G 111 proszę podejść do stanowiska numer osiem" — wtem słychać z głośników lektorkę, wzywa kolejnych klientów i pomaga utrzymać porządek. Kiedy co jakiś czas rotacja przy okienkach jest przyspieszona, automatyczna sekretarka nie nadąża z puszczaniem komunikatów o następnych numerach. Czasami słychać je tak, jakby nakładały się na siebie. O ile praca urzędników przebiega sprawnie, każdy z interesantów ZUS musi odczekać swoje. Jedni rozmawiają półszeptem, podpierając ściany. Drudzy w kolejce głośno komentują zastaną sytuację. Trzeci siedzą nieruchomo na zielonych krzesłach, niektórzy z nich ziewają, czy przysypiają. Sukcesywnie dochodzą kolejne osoby. Biorą numerek i z wytrzeszczem oczu reagują na stan wypełnienia sali. Siadają i przyglądają się rozwojowi sytuacji. Inni dopytują o godziny pracy urzędu i wychodzą z ostentacyjnym oburzeniem. — Do piętnastej mają otwarte, wychodzimy stąd! — rzuca mąż do skonfundowanej kolejkami żony zaraz po tym, jak dopytał w informacji o godziny pracy ZUS. Wrócą tu innego dnia. Nie są jedynymi klientami, którzy rezygnują z czekania. ZOBACZ: Wniosek o rentę wdowią. Nie popełniaj tych błędów Polski stan umysłu Mija godzina. Zagęszczenie się nie zmienia. Ludzie siedzą w kurtkach, nieruchomo. Są osoby z paltami pod pachami, bo gorąco wokół nich, a atmosfera gęsta. — Pani, to jest taka mentalność ludzka, nawet typowo polska, że myślą: szybciej zrobię i zapomnę. To nasz taki stan umysłu, że w kolejkach uwielbiamy się kisić — spod byka rzuca starszy mężczyzna z rękami założonymi na mostku. On też twardo czeka na swoją kolej. Inni petenci zabijają czas ze wciśniętymi nosami w telefonach, jeszcze kolejni ze zniecierpliwienia i znudzenia przewracają oczami po suficie. Ktoś wystukuje rytm podeszwą zimowego buta, ktoś inny pomrukuje pod nosem. Jest mężczyzna, który na kolanie rozwiązuje krzyżówki. Ktoś ukradkiem podgryza kanapkę. Jedna z kobiet pośpiesznie skubie słodką bułkę oblepioną foliowym workiem. Niby zwykłe polskie życie, a jednak czuć niecodzienne napięcie. Udało się! Młody chłopak z biletem "A" odbiera telefon. Rzuca półsłówkami pod nosem na pytania, kiedy wreszcie załatwi sprawę w ZUS. Obok, tuż przy filarze Władysław wypełnia wniosek EUZ, taki ze zgłoszeniem do ubezpieczenia zdrowotnego. Żuje gumę i uśmiecha się spod wąsa. "C 164 proszę podejść do stanowiska nr 6. C 166 proszę podać do stanowiska nr 8. B 34 proszę podejść do stanowiska nr 10. C 167 proszę podejść do stanowiska nr 6. G 104 proszę podejść do stanowiska nr 20. C 169 proszę podejść do stanowiska nr 2" — ciągiem komunikatów nawołuje automatyczna lektorka. — Udało się?! — Marta z ekscytacją w głosie krzyczy do wdowy, która z papierami odeszła właśnie od okienka nr 1 i siada obok niej przy stole z długopisami na plastikowych sprężynach przyklejonych do blatu. — Prawie się udało! Jeszcze muszę wpisać numer konta do wypłaty, ale na swoją kolej wreszcie się doczekałam — Grażyna ma na bilecie G 103. — Gdzie moje okulary? — nie może znaleźć. Marta dyktuje jej numer drukowany małą czcionką na bankowym blankiecie wypłaty. Wdowa zbiera dokumenty do kupy i niesie z powrotem do urzędnika. — Udało się! — wykrzykuje. Wyjmuje kurtkę spod pachy, zarzuca na plecy i żegna się szerokim uśmiechem z krzywymi minami ludzi wciąż oczekujących. Marcie dziękuje za pomoc i żwawym krokiem dopada do drzwi wyjściowych. Zawirowania z numerami Marta do ZUS przyszła z tatą przed godz. 11. Wchodzą nieśmiało zaskoczeni ściskiem prawie od drzwi wejściowych. Stają między seniorami z biletem "C 206". Jej tata właśnie osiągnął wiek emerytalny i potrzebuje zaświadczenia o płatności składek w ZUS do wniosku o emeryturę rolniczą. Przed nimi ponad 60 numerów. — Oby uwinąć się z tymi dokumentami jeszcze dzisiaj do zamknięcia — Marta wzdycha zdziwiona, z niedowierzaniem omiata wzrokiem salę i siada w tylnych rzędach poczekalni. — Nie przypuszczałam, że będzie tu taki tłum ludzi. Czuć poddenerwowanie — zauważa. Dwie panie obok niej też stoją w kolejce "C". Narzekają, że na wyświetlaczu wyskakują numery wyższe od tego, niż mają na bilecie. — Mamy numer 143 — mówi córka. — Tu jest bardzo różnie. Już było 162, 158, 195, a my wciąż czekamy i nie wiem, z czego to wynika, pierwszy raz coś takiego widzę. Od 10 godz. jesteśmy, a jest już 12. — tłumaczy matka. Przyszły załatwić rentę dla dziecka. Starsza z kobiet nie wytrzymała. — Pójdę tam i będę interweniowała — i slalomem między rzędami krzeseł przemknęła do stanowisk obsługi. Panie wyjaśniły sytuację i jeszcze odstały tam kilkanaście minut. Urzędnicy szybko tłumaczą, ale też przypominają swoim klientom, z czego wynikają te dziwne zawirowania z kolejnością wywoływania numerów. — Może zdarzyć się tak, że ktoś zarezerwował u nas wizytę telefonicznie lub przez internet. Wtedy taka osoba wstukuje w biletomat kod rezerwacji wizyty na konkretną godzinę i faktycznie te numery dużo późniejsze mogą pojawiać się, przed numerami wcześniejszymi — wyjaśnia Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego. Ciasno też w USC Każdy senior, który chce ubiegać się o rentę wdowią po zmarłym małżonku, potrzebuje zebrać dokumenty niezbędne do skompletowania wniosku o rentę rodzinną. Są to w pierwszej kolejności aktualne akta stanu cywilnego, których odpisy wydają archiwa urzędów w poszczególnych miastach i gminach. I tak seniorzy, bądź ich najbliżsi od początku stycznia wyczekują w ciasnych kolejkach nawet do ostatnich minut otwarcia urzędów, by wziąć konieczne odpisy aktów małżeństw i zgonów. — Zwariować można, ile trzeba się nabiegać i nazałatwiać — córka emerytki mówi zdyszanym głosem do starszej kobiety, która przy stoliku na stojąco wypełnia wniosek o wydanie odpisów akt. — Pani też do renty wdowiej? — dopytuje. Emerytka chrząknięciem potwierdza cel swojej wizyty, jednak bardziej skupiona jest na poprawnym wypełnianiu druku. — Moja mama z łóżka nie wychodzi, bo chora, to jak sama miałaby załatwić te dokumenty? Nawymyślali, jakby sami nie mogli w systemach posprawdzać — kobieta narzeka na kolejne sprawy, które spadają na jej głowę. Bilet kolejkowy kilka minut przed godz. 15. pobiera trzecia kobieta, ubrana cała na czarno. Wniosek wypełnia w ciszy, nie reaguje na dyskusję przy drugim stole. W poczekalni przed archiwum USC w Białymstoku nieco się przerzedziło. Jeszcze przed tygodniem kolejki sięgały schodów na piętrze urzędu, a przed drzwiami działu kłębili się seniorzy. Jak skrócić czas w kolejkach? — W związku z możliwością ubiegania się przez seniorów o tzw. rentę wdowią placówki ZUS-u przeżywają oblężenie — z pełnym przekonaniem przyznaje Katarzyna Krupicka i przypomina, informuje, uczula: — Nie ma znaczenia, czy dokumenty zostaną złożone w styczniu, maju czy lipcu, renta wdowia będzie przysługiwała od lipca. Dotychczas do Zakładu wpłynęło 193 tys. wniosków o rentę wdowią, z czego prawie 5 tys. pochodzi z województwa podlaskiego. Aż 74 proc. wszystkich wniosków składanych jest osobiście w placówkach ZUS-u na salach obsługi klientów. Seniorzy najczęściej popełniają błędy na stronie 3 wniosku, w sekcji dotyczącej ich oświadczenia. Często zaznaczają opowiedz "nie" przy zapisie "mam przyznane inne świadczenie lub mam złożony wniosek o inne świadczenie i oczekuję na decyzję w tej sprawie". Taka odpowiedź to niemal pewna odmowa przyznania renty wdowiej, ponieważ jednym z warunków jest prawo do co najmniej dwóch świadczeń. W tym pytaniu seniorka lub senior informuje ZUS, czy przysługuje mu świadczenie, takie jak emerytura, z której nie korzysta, jeśli zdecydowali się na rentę rodzinną jako korzystniejsze rozwiązanie. Może się też zdarzyć, że mają przyznaną rentę rodzinną, która jest jednak zawieszona, z powodu otrzymywania wyższej emerytury. — Jeśli wdowa lub wdowiec ma już ustalone prawo do swojej emerytury, lub renty rodzinnej po zmarłym małżonku, ale jedno z tych świadczeń zostało zawieszone, należy zaznaczyć odpowiedź "tak". Taką samą odpowiedź należy również wybrać w przypadku, gdy wniosek o przyznanie drugiego świadczenia został złożony niedawno, a osoba ta nigdy wcześniej się o nie ubiegała. Dlatego warto uważnie i bez pośpiechu przeanalizować wniosek, aby udzielić właściwych odpowiedzi – wyjaśnia Katarzyna Krupicka. Innym błędem seniorów w tym samym miejscu wniosku jest to, że często pomijają odpowiedź na pytanie dotyczące zagranicznych instytucji, pozostawiając te pola puste. Te braki mogą skończyć się postępowaniem wyjaśniającym, co też wydłuża czas rozpatrywania wniosku o rentę wdowią. O co chodzi z tą rentą wdowią? Renta wdowia to nowe świadczenie, które weszło w życie z początkiem 2025 r. Łączy rentę rodzinną z emeryturą lub rentą z tytułu niezdolności do pracy. By pobierać rentę wdowią, trzeba mieć ustalone prawo do renty rodzinnej. Przysługuje ona kobietom powyżej 60 lat i mężczyznom powyżej 65 lat, którzy pozostawali we wspólnocie małżeńskiej do dnia śmierci małżonka. By pobierać rentę wdowią, trzeba mieć ustalone prawo do renty rodzinnej, nabyte przed ukończeniem 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni). Wdowy i wdowcy z prawem do nowej renty otrzymają wypłaty z połączenia dwóch świadczeń w proporcjach: 15 proc. własnego świadczenia oraz całej renty rodzinnej lub odwrotnie — 100 proc. wypracowanego świadczenia, np. emerytury i 15 proc. renty rodzinnej. Według przepisów od 1 stycznia 2027 r. drugie świadczenie zostanie zwiększone z 15 do 25 proc. Trzeba pamiętać, że suma świadczeń wypłacanych wraz z rentą rodzinną (łącznie z wypłacanymi dodatkami), nie może być wyższa niż trzykrotność najniższej emerytury (obecnie 5 342,88 zł), a jeżeli jest wyższa, to będzie zmniejszona do tej kwoty.