Nauka wciaz cieszy sie zaufaniem

Globalne badanie zaufania do nauki po pandemii, oczekiwań społecznych i poglądów publicznych na temat priorytetów badawczych, obejmujące 68 krajów, wykazało, że zaufanie do naukowców utrzymuje się na całym świecie na przeciętnie umiarkowanie wysokim poziomie . Zebrano opinie w sumie 71 922 osób, także w dotąd niedostatecznie uwzględnianych krajach Południa, sprawdzano, gdzie naukowcy są postrzegani jako najbardziej godni zaufania, w jakim stopniu powinni angażować się w dialog z opinią publiczną oraz czy uważa się, że nauka priorytetowo traktuje ważne kwestie badawcze. Przeciętny wynik w skali od 1 (bardzo niskie zaufanie) do 5 (bardzo wysokie zaufanie) to 3,62, czyli średni poziom zaufania . Większość respondentów postrzega naukowców jako wykwalifikowanych (78 proc.), uczciwych (57 proc.) i troszczących się o ogólne dobro (56 proc.). Równocześnie mniej niż połowa respondentów (42 proc.) uważa, że naukowcy zwracają uwagę na poglądy innych. Nasze wyniki pokazują, że większość ludzi w większości krajów ma stosunkowo wysoki poziom zaufania do naukowców i chce, aby odgrywali oni aktywną rolę w społeczeństwie i polityce - mówi główna autorka pracy, Viktoria Cologna z ETH Zurich. Autorzy pracy widzą jednak też pewne oznaki budzące niepokój . Nasze wyniki pokazują, że wiele osób w wielu krajach czuje, iż priorytety nauki nie zawsze są dobrze zbieżne z ich własnymi priorytetami - mówi współautor pracy Niels G. Mede z University of Zurich (UZH). Jego zdaniem naukowcy powinni wziąć to sobie do serca i być bardziej otwarci na inne opinie oraz dialog z opinią publiczną. Wyniki potwierdzają też rezultaty wcześniejszych badań, które pokazują znaczące różnice między krajami i grupami ludności. W szczególności osoby o prawicowych poglądach politycznych w krajach zachodnich mają tendencję do mniejszego zaufania do naukowców niż osoby o lewicowych poglądach . Sugeruje to, że postawy wobec nauki mają tendencję do polaryzacji wzdłuż linii politycznych. W większości krajów jednak orientacja polityczna i zaufanie do naukowców nie były ze sobą powiązane. Większość respondentów chce, aby nauka odgrywała aktywną rolę w społeczeństwie i kształtowaniu polityki. Biorąc pod uwagę globalny punkt widzenia, 83 proc. respondentów uważa, że naukowcy powinni komunikować się ze społeczeństwem na temat nauki , co wskazuje na potrzebę zwiększenia wysiłków na rzecz komunikacji naukowej. Tylko mniejszość (23 proc.) uważa, że naukowcy nie powinni aktywnie opowiadać się za konkretnymi politykami, natomiast 52 proc. uważa, że powinni być bardziej zaangażowani w proces kształtowania polityki. Uczestnicy uznali, że priorytet powinny mieć badania mające na celu poprawę zdrowia publicznego, rozwiązanie problemów energetycznych i redukcję ubóstwa. Z drugiej strony badania nad rozwojem technologii obronnych i wojskowych zostały uznane za mniej ważne. Respondenci wyraźnie dawali do zrozumienia, że nauka zajmuje się rozwojem technologii obronnych i wojskowych w większym stopniu niż by tego chcieli. To jeden z przypadków rozbieżności między priorytetami publicznymi a naukowymi. Na czele rankingu krajów, w których zaufanie do nauki jest najwyższe, znalazły się Egipt (4,30), Indie (4,26), Nigeria , Kenia i Australia . Najwyżej z krajów europejskich, bo na 7. miejscu, jest Hiszpania (3,90); Wielka Brytania jest na 15. miejscu (3,82), trzy miejsca za USA , ale przed Kanadą (17. miejsce) i Szwecją (20.). Polska jest za środkiem stawki, na 42. miejscu z poziomem zaufania 3,51, podobnym jak np. w Holandii i Norwegii. Kraje, gdzie naukowcy cieszą się najmniejszym zaufanie, to (wśród poddanych badaniu) Etiopia, Rosja, Boliwia, Kazachstan i na szarym końcu... Albania (3,05). Chociaż zaufanie do nauki pozostaje ogólnie wysokie, nawet niewielki spadek zaufania ze strony mniejszości może wpłynąć na to, jak dowody naukowe są wykorzystywane w tworzeniu polityki. Te wyniki są więc kluczowe dla naukowców i polityków działających na rzecz utrzymania zaufania publicznego do nauki - dodaje współautorka pracy, dr Eleonora Alabrese z University of Bath.