Wartosci europejskie versus amerykanskie

Część z jego najgrubszych decyzji wymaga zatwierdzenia drogą ustawową przez Kongres, ale wobec przewagi Partii Republikańskiej w obu izbach raczej nie będzie z tym problemu. Wiele dotyczy spraw wewnętrznych, np. ułaskawienie uczestników szturmu na gmach Kongresu 6 stycznia 2021 r. czy też przywrócenie stanu wyjątkowego na granicy z Meksykiem. Kilka natomiast zaszokowało instytucje Unii Europejskiej. Mieszane są reakcje uczestników 55. Światowego Forum Ekonomicznego w Davos. Jego wierchuszka jak zawsze przyjechała z USA, w zdecydowanej większości to oczywiście elektorat i silne zaplecze Donalda Trumpa. Generalnie najlepszym jednozdaniowym komentarzem do całego Davos jest informacja powszechnie dostępna w serwisach rezerwacyjnych, że podczas forum ceny hoteli blisko centrum kongresowego wynoszą 3-6 tysięcy euro lub nawet więcej – po przeliczeniu z franków szwajcarskich – za jedną noc i dla wielu stałych uczestników korporacyjnych to zaledwie pikuś kosztów ich bytności. Dla globalnej oligarchii druga prezydentura Donalda Trumpa będzie wymarzona. W Europie bardzo krytycznie komentowane są pierwsze decyzje prezydenta o wycofaniu USA z kilku cywilizacyjnych porozumień. Naważniejsze jest naturalnie kolejne odrzucenie kompromisu klimatycznego osiągniętego na szczycie ONZ w Paryżu w 2015 r. Został on przez Kongres USA ratyfikowany, ale stosunek kolejnych prezydentów przypomina huśtawkę – Barack Obama wdrożył, Donald Trump się pierwszy raz wycofał, Joseph Biden przywrócił, teraz Donald Trump odrzuca ponownie... W Davos wystąpiła zszokowana Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej (KE), która potwierdziła, że porozumienie paryskie nadal jest największą nadzieją dla ludzkości na przetrwanie życia na naszej planecie. Zapowiedziała, że unijna wspólnota będzie współpracowała ze wszystkimi państwami, które jednak chcą powstrzymać globalne ocieplenie. Wypada przypomnieć, że należą do nich – przynajmniej deklaratywnie – Chiny, które ratyfikowały paryski kompromis zgodnie i wspólnie z USA. Przewodnicząca KE zapowiedziała, że UE będzie pragmatyczna, ale zawsze będzie stała przy swoich zasadach, aby chronić własne interesy i podtrzymywać europejskie wartości. Po naszej stronie Atlantyku staje się jasne, że w miarę zaostrzania się starcia konkurencyjnego będziemy świadkami coraz częstszego stosowania narzędzi ekonomicznych, takich jak sankcje, kontrola eksportu i cła. Poza kwestią klimatu, KE wyraziła ubolewanie z powodu decyzji prezydenta USA o wycofaniu się z globalnej minimalnej stawki 15-procentowego podatku dla korporacji. Jest to jednak różnica w stosunku do porozumienia z Paryża, bo tego podatku Kongres USA nigdy nie ratyfikował i rzeczywiście nie ma on mocy prawnej. Objęcie prezydentury przez Donalda Trumpa rozwiało nadzieje, że wejdzie w życie. Relacje atlantyckie w nowych realiach podjął także Parlament Europejski podczas sesji w Strasburgu. Polaryzacja opinii nie mogła być zaskoczeniem, dokładnie odpowiadała rozkładowi politycznemu ukształtowanemu w wyniku wyborów w 2024 r. Międzynarodówki partyjne, których reprezentantów Donald Trump zaprosił na inaugurację, naturalnie piały z zachwytu i wyraziły oczekiwanie na podobny przełom w UE. Skrajna lewica generalnie postrzega 47. prezydenta USA jako niebezpiecznego dla świata szkodnika i w tej ocenie nic się nie zmieniło. Trzymające lejce w UE grupy chadecko-ludowa, socjaldemokratyczna oraz liberalna opowiadają się za koniecznością racjonalnego ułożenia na nowo stosunków ponad Atlantykiem. Wszyscy są jednak zgodni, że reprezentowane przez starego/nowego prezydenta USA tzw. wartości amerykańskie są wielu punktach biegunowo odległe od tzw. wartości europejskich – cokolwiek to znaczy.