Piec najwazniejszych wyzwan dla swiatowych liderow

— Spotkanie odbywa się w momencie, gdy poziom globalnej niepewności jest większy niż kiedykolwiek, a przyczyną są napięcia geopolityczne, fragmentacja gospodarcza i przyspieszające zmiany klimatu — mówił Børge Brende, prezes i dyrektor generalny Światowego Forum Ekonomicznego, zapowiadając wydarzenie. — W tym bardziej niespokojnym klimacie jedynym sposobem na stawienie czoła pilnym wyzwaniom i odblokowanie nowych możliwości jest innowacyjne, oparte na współpracy podejście — dodawał. Co będzie kształtowało najbliższą przyszłość, o czym dyskutować będą liderzy obecni w Davos? Zebraliśmy pięć najważniejszych tematów. 1. Rozwój AI Najbardziej kluczowy będzie temat sztucznej inteligencji. To on wybrzmiewa najsilniej i to jemu poświęcone jest hasło przewodnie imprezy. Liderzy będą musieli zastanowić się, jak będzie wyglądał świat wkraczający w nowy rozdział i w jaki sposób trzeba współpracować, aby można było w pełni wykorzystać to, na co pozwala AI, jednocześnie ograniczając potencjalne ryzyka. AI będzie wpływać na każdy sektor gospodarki. Wszędzie może nieść szanse i niebezpieczeństwa. Dzięki zaawansowanym algorytmom głębokiego uczenia, przetwarzaniu brzegowemu i technologii chmury, nowoczesne systemy nadzoru mogą analizować duże ilości danych, także audio i wizualnych w ciągu kilku chwil, drastycznie zmniejszając obciążenie pracą człowieka, który musi to robić ręcznie. AI zmienia miasta, ułatwia i przyspiesza analizę danych, zmienia branżę energetyczną, produkcyjną. Postępy ery inteligentnej — choć pełne potencjału — wprowadzają również niebezpieczeństwa w postaci pogłębiania się nierówności i prowadzą do fragmentacji krajobrazu geopolitycznego. Współpraca krzyżowa i wielostronne dzielenie się wiedzą, będą miały kluczowe znaczenie dla zapewnienia, że ta era będzie definiowana przez inkluzywność i wspólny postęp. 2. Konflikty zbrojne Istotnym wyzwaniem dla liderów będzie sytuacja geopolityczna. W raporcie Global Risks Report 2025 przygotowanym przez Światowe Forum Ekonomiczne, jako największe zagrożenie wskazano właśnie konflikt zbrojny. Na ten aspekt uwagę zwróciła prawie jedna czwarta respondentów. Wydaje się, że żyjemy w jednym z najbardziej podzielonych okresów od czasów zimnej wojny. Dochodzić może do przesunięcia obecnych lub pojawienia się nowych zagrożeń. Wybrzmiewa to tym bardziej po ostatnich zapowiedziach Donalda Trumpa. Nowy prezydent USA ogłosił zakończenie konfliktu między Rosją a Ukrainą. Ma do tego doprowadzić w ciągu 100 dni od swojej inauguracji. Jednocześnie Trump ujawnił, że USA ostrzy sobie zęby na Grenlandię. Trump argumentował, że Grenlandia jest potrzebna Stanom Zjednoczonym, aby zapewnić bezpieczeństwo kraju. Nie wykluczył interwencji militarnej albo gospodarczej np. nałożenie ceł przeciwko Danii, żeby osiągnąć ten cel. "Grenlandia to wspaniałe miejsce i tamtejsi ludzie odniosą ogromne korzyści, jeśli, i kiedy stanie się częścią naszego państwa. Będziemy ją pielęgnować i chronić przed złym światem zewnętrznym. Sprawmy, aby Grenlandia znów była wielka" – ocenił Trump. 3. Zmiany klimatu Wśród wyzwań, z którymi będą musieli zmierzyć się liderzy, są także zmiany klimatu. Z danych Copernicus Climate Change Service wynika, że rok 2024 był najgorętszym rokiem na Ziemi od początku prowadzenia pomiarów. Globalne temperatury w roku 2024 były o 1,28 st. C. wyższe od bazowego poziomu z XX wieku (lata 1951–1980), co przewyższa rekord ustanowiony w 2023 r. Państwa UE są prawnie zobowiązane do walki ze zmianą klimatu. Do 2050 r. muszą przejść na gospodarkę neutralną dla klimatu, czyli o zerowej emisji gazów cieplarnianych netto. Przywódcy UE uzgodnili ten cel podczas szczytu Rady Europejskiej w grudniu 2019 r. Aby przyspieszyć działania, Komisja Europejska zainicjowała europejski zielony ład. To pod znakiem jego realizacji będą upływać najbliższe lata. 4. Dezinformacja Wzrost liczby fałszywych wiadomości, spadek weryfikowania faktów w mediach społecznościowych i wzrost liczby deep fake’ów generowanych przez sztuczną inteligencję (AI) to kolejne istotne wyzwanie, z którym będą się mierzyć liderzy. Dezinformacja zmniejsza zaufanie i pogłębia podziały między krajami. Walka z nią będzie musiała nabrać na sile. Tym bardziej, że to generatywna sztuczna inteligencja ułatwiła przestępcom, agencjom państwowym, aktywistom i osobom prywatnym automatyzację kampanii dezinformacyjnych i zapewnienie im znacznego zasięgu i wpływu. Wrażliwość rządów, przedsiębiorstw i społeczeństwa na fałszywe narracje generowane przez sztuczną inteligencję staje się w najbliższych latach jednym z kluczowych ryzyk. 5. Polaryzacja społeczna Termin "polaryzacja" jest coraz częściej wymieniany w politycznej i intelektualnej debacie na temat głównych trendów, które kształtują społeczeństwa. Polaryzacja naszych społeczeństw na antagonistyczne i coraz bardziej "wrogie" grupy niszczy spójność społeczną i zagraża bezpieczeństwu. Polaryzacja społeczna wynika z dwóch powiązanych, ale odrębnych procesów społecznych. Pierwszy występuje w sferze politycznej i obejmuje podział i radykalizację elit politycznych i ich zwolenników. Drugi proces ma swoje źródło w samej sferze społecznej. Odnosi się do rosnącego podziału na różne społeczności ideologiczne i grupy społeczne. Polaryzacja społeczna prowadzi do spadku stabilności społecznej, stałego impasu w podejmowaniu decyzji publicznych, zakłóceń gospodarczych i rosnącej polaryzacji politycznej. Jest również ściśle powiązana z innymi społecznymi ryzykami, takimi jak dezinformacja, przemoc wewnętrzna i niszczenie praw człowieka. Ponadto podzielone społeczeństwa są mniej przygotowane do radzenia sobie z innymi globalnymi wyzwaniami, takimi jak zmiany ekologiczne, transformacje ekonomiczne, demograficzne lub cyfrowe oraz rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych — co pokazał COVID-19.