Pamiec o zbrodniach w Auschwitz-Birkenau. Prokuratura zamknea dwa istotne watki

80 lat temu sowiecka armia zajęła niemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau , w którym przebywało około 7 tys. więźniów. Wcześniej Niemcy starali się zacierać ślady ludobójstwa. Wymordowali Żydów z Sonderkommando, próbowali likwidować doły z prochami ofiar, palili akta, wywozili urządzenia techniczne z komór gazowych. W przeddzień wyzwolenia wysadzili jeszcze krematorium V. Nieco wcześniej pomimo ekstremalnych warunków zmusili 58 tys. więźniów do marszu na zachód. – W trakcie ewakuacji śmierć poniosło nie mniej niż 9 tys., a prawdopodobnie do 15 tys. więźniów – mówi „Rz” Robert Janicki, rzecznik pionu śledczego IPN . Oświęcimskie śledztwo IPN w Krakowie Od 2011 prokuratora w Krakowie prowadzi wielowątkowe śledztwo oświęcimskie. Właśnie zostały zamknięte m.in. dwa istotne wątki dotyczące funkcjonowania obozu koncentracyjnego i obozu zagłady. Jeden dotyczył marszów śmierci, drugi – eksperymentów medycznych. Czytaj więcej Auschwitz to symbol zbrodni i dehumanizacji, ale też miejsce nadziei, które zmusza do fundamentalnych pytań o dobro i zło w człowieku. 80. rocznica wyzwolenia obozu to czas hołdu dla ofiar i refleksji nad tym, jak uczyć przyszłe pokolenia odpowiedzialności za historię. – Eksperymenty medyczne prowadzili lekarze SS, w ramach skrupulatnie opracowanych projektów badawczych, pod kierownictwem profesorów z Uniwersytetów we Frankfurcie nad Menem, w Strasburgu i w Królewcu oraz naukowców z instytutów badawczych, w tym z Instytutu Cesarza Wilhelma w Berlinie. Eksperymenty medyczne prowadziła zatem ta część niemieckiej elity intelektualnej, która wsparła realizowaną przez Adolfa Hitlera ludobójczą politykę rasową – opisuje nam Robert Janicki. Prokurator ustalił m.in. listę zbrodniarzy z tego obozu. Liczy ona ponad 9 tys. nazwisk wartowników, funkcjonariuszy SS, urzędników, sanitariuszek. Tylko ok. 770 osób z załogi obozu zostało po wojnie skazanych. Zdaniem Roberta Janickiego zgromadzony materiał dowodowy wykazał, że „zabójstwa i powodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu więźniów w związku z poddaniem ich eksperymentom medycznym stanowił zbrodnię wojenną i zbrodnię przeciwko ludzkości”. Obchody wyzwolenia Auschwitz i pamięci ofiar Holokaustu 27 stycznia 2025 r. w rocznicę wyzwolenia obozu obchodzony będzie Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu . Główne obchody odbędą się o godzinie 16.00 w namiocie, który stanął nad bramą do byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Jednym z symboli obchodów będzie wagon towarowy, który od 2009 r. stoi na środku rampy, w miejscu, w którym lekarze SS przeprowadzali selekcje deportowanych Żydów, kierując część z nich do komór gazowych. Wagon pochodzi z Niemiec. Jest on poświęcony pamięci ok. 420 tys. Żydów z Węgier, którzy od maja do lipca 1944 r. zostali wywiezieni do Auschwitz. Jego konserwacja była możliwa dzięki wsparciu finansowemu Franka Lowy, którego ojciec, Hugo, zginął w tym obozie. Czytaj więcej W marszach śmierci, które w styczniu 1945 r. wyruszyły z KL Auschwitz-Birkenau, zginęło od 9 tys. do 15 tys. więźniów – ustalił pion śledczy IPN. W obchodach 80. rocznicy wyzwolenia obozu weźmie udział kilkadziesiąt ocalałych z obozu oraz przedstawiciele wielu państw i organizacji międzynarodowych. W grupie tej są prezydenci, koronowane głowy, premierzy. Polskę będzie reprezentował prezydent RP Andrzej Duda, a Izrael – minister edukacji Yoav Kisch.