Wadze Panamy probuja wyrzucic Chinczykow z portow przy kanale

Presja Waszyngtonu na Panamę okazała się skuteczna. Po krótkiej wizycie w tym kraju Marco Rubio, nowego amerykańskiego sekretarza stanu, władze realizują kolejne działania mające wykazać dobrą wolę i prowadzić do zmniejszenia napięcia w sporze dotyczącym Kanału Panamskiego, którego odzyskanie dla USA zapowiadał Donald Trump. Prezydent Jose Raul Mulino zapowiedział stanowczo, że nie odda kontroli nad kanałem, ale jednocześnie zapowiedział współpracę ze Stanami Zjednoczonymi w kwestii migracji. Zgodził się też dokonać przeglądu umów z chińskimi firmami działającymi w Kanale Panamskim. Zapowiedział, że jego kraj nie przedłuży udziału w chińskiej Inicjatywie Pasa i Szlaku (BRI), której to stał się uczestnikiem w 2017 r. Aby móc przystąpić do projektu, Panama zerwała nawet stosunki dyplomatyczne z Tajwanem i oficjalnie poparła politykę jednych Chin. Na tym ustępstwa ze strony Panamy się nie kończą. Władze kanału poinformowały, że zapewnią okrętom US Navy swobodny i bezpłatny przepływ, za który wcześniej pobierały opłaty. Amerykanie domagają się zmniejszenia roli Chin na szlaku wodnym łączącym Pacyfik z Atlantykiem. Cała sprawa rozbija się o zarządcę portów Balboa i Cristóbal po obu stronach Kanału Panamskiego - Hutchison Ports PPC. Spółka ta podlega pod notowany na giełdzie w Hongkongu CK Hutchinson. W 2021 r. uzyskała przedłużenie koncesji na zarządzanie obiektami na kolejne 25 lat, a jej powiązania prawne z chińskimi władzami budzą obawy w Waszyngtonie, o czym pisaliśmy szczegółowo w ubiegłym tygodniu. Teraz nastąpił istotny zwrot akcji. 3 lutego panamscy prawnicy wnieśli do Sądu Najwyższego skargę na CK Hutchison, zarzucając spółce naruszenie krajowej konstytucji i unikanie płacenia podatków. Jednocześnie domagają się anulowania koncesji na zarządzanie portami Balboa i Cristóbal. W tej sprawie zasadnicze znaczenie będzie miał audyt, który został rozpoczęty już 20 stycznia 2025 r. Dochodzenie sprawdzi, czy firma Hutchison Ports PPC odpowiednio raportowała przychody, płatności i wpłaty do budżetu Panamy. Data zakończenia badania nie jest znana. Z technicznego punktu widzenia władze Panamy mają możliwości prawne do rozwiązania umowy koncesyjnej, pod warunkiem, że audyt wykaże naruszenia warunków umowy lub działania na szkodę państwa. Jednak takie decyzje muszą być oparte na solidnych podstawach i dowodach. - Jeżeli nawet audyt wykaże nieprawidłowości finansowe, odebranie koncesji Hutchison Ports PPC zajmie długie lata. Można spodziewać się długiej batalii sądowej – podkreśla dr Katarzyna Sierocińska, starsza analityczka ds. gospodarki światowej z Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE). Podkreśla, że dotychczasowe ustępstwa władz Panamy należy postrzegać jako ukłon w stronę Stanów Zjednoczonych. Dodaje, że w całej rozgrywce z Waszyngtonem ten maleńki kraj nie ma mocnych kart, ponieważ nie posiada sił zbrojnych, a w pamięci Panamczyków nadal jest amerykańska inwazja z grudnia 1989 r., która w ciągu półtora miesiąca obaliła dyktatora Manuela Noriegę. Czy Chiny dokonają odwetu? Analityczka PIE twierdzi, że Pekin będzie powściągliwy i powstrzyma się od stanowczej reakcji, z uwagi na strategiczne położenie geograficzne Panamy. Znajduje się tam strefa wolnocłowa w mieście Colón, która jest drugim co do wielkości tego typu obszarem na świecie, zaraz po Hongkongu. Obecnie działa w niej około 3 tys. firm, co czyni ją potężnym centrum handlu międzynarodowego. - Colón to brama handlowa dla chińskich towarów do Ameryki Łacińskiej. Jeżeli Pekin uderzyłby w Panamę, ta mogłaby zamknąć jej dostęp do strategicznego punktu handlowego - dr Katarzyna Sierocińska.