Taka bedzie pomoc dla firm po powodzi

1 października posłowie niemal jednogłośnie zaakceptowali przedstawione przez rząd regulacje prawne wprowadzające wsparcie dla przedsiębiorców, którzy ucierpieli w wyniku niedawnej powodzi. 3 października ustawę w trybie pilnym uchwalił Senat, bez żadnych poprawek. Teraz trafi ona na biurko rezydenta. Przedstawiamy, na co będą mogły liczyć firmy i na jakich zasadach. Uchwalone regulacje mają na celu udzielanie pomocy przedsiębiorcom działającym na obszarze dotkniętym powodzią. Na pierwszy plan wybija się finansowe jednorazowe świadczenie interwencyjne, wypłacane przez oddziały Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Jego wysokość będzie określona w rozporządzeniu Rady Ministrów. Krzysztof Paszyk, minister rozwoju i technologii, podał niedawno, że maksymalna wartość tego świadczenia dla jednego przedsiębiorcy ma wynieść 1 mln zł (łącznie na całą pomoc po powodzi rząd zadeklarował 2 mld zł). Wsparcie ma trafiać do przedsiębiorców, którzy prowadzili działalność gospodarczą w dniu 16 września 2024 r. - W pierwszej kolejności przedsiębiorcy muszą wykazać, że w wyniku powodzi ponieśli szkodę polegającą na utracie, uszkodzeniu lub zniszczeniu składników materialnych przedsiębiorstwa niezbędnych do dalszego prowadzenia działalności. Jeżeli tak, to będą jeszcze musieli zapewnić, że będą prowadzić działalność gospodarczą przez sześć miesięcy od dnia otrzymania świadczenia. Dodatkowo muszą także utrzymać zatrudnienie do 16 marca 2025 r. - wyjaśnia Dawid Rejmer, radca prawny z Kancelarii Finansowej LEX. Firmy będą miały dwie metody wyliczenia przysługującego im wsparcia finansowego. Pierwsza opierać się będzie na ubiegłorocznym przychodzie. Wysokość jednorazowego świadczenia nie może być wyższa niż średni miesięczny przychód z 2023 r. Przykładowo: jeżeli roczny przychód firmy wyniósł 3,6 mln zł, średni miesięczny to 300 tys. zł. Tak ustalony przychód mnożyć się będzie przez współczynnik, który zostanie określony w rozporządzeniu rządu. Drugą metoda opierać się będzie na liczbie osób zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych. - Przedsiębiorca będzie ustalał liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczenia społecznego na dzień 16 września 2024 r. oraz na dzień składania wniosku. Do dalszych wyliczeń przyjmuje się stan na dzień, w którym mniej osób było zgłoszonych do ubezpieczenia. Następnie tak ustaloną liczbę ubezpieczonych mnoży się przez kwotę, która zostanie określona w rozporządzeniu po wejściu ustawy w życie. Z przepisów wynika, że kwota ta nie będzie mogła być niższa niż 4041,70 zł. Przedsiębiorcy mogą zatem spodziewać się świadczenia w wysokości ok. 40 tys. zł przy zespole liczącym 10 osób, bez uwzględnienia osób pracujących na B2B – tłumaczy Dawid Rejmer. Podkreśla, że w lepszej sytuacji będą ci, którzy ubezpieczyli się na wypadek powodzi. Ubezpieczonym przysługiwać ma świadczenie w wysokości 100 proc. a nieubezpieczonym - 75 proc. Co ważne, przyznana wysokość pomocy finansowej nie może być wyższa niż wysokość poniesionej szkody. W jaki sposób rząd chce zabezpieczyć się przed nadużyciami i oszustami? Szef Krajowej Administracji Skarbowej będzie informował ZUS o przychodach osiąganych przez wnioskodawców. Warunkiem koniecznym otrzymania pieniędzy będzie przedstawienie wyceny poniesionych szkód. - Wycenę będzie mógł sporządzić rzeczoznawca lub biegły uprawniony do dokonywania wyceny środków trwałych lub aktywów obrotowych albo rzeczoznawca majątkowy. W praktyce należałoby już teraz zgłaszać się do rzeczoznawców i rezerwować terminy wycen. Ci, którzy nie zdążą, będą mieli jeszcze opcję zobowiązania się do przedłożenia takiej wyceny w terminie pięciu miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego – podpowiada Dawid Rejmer. Ustawa daje pracownikom prawo do płatnego urlopu w wymiarze do 20 dni na usuwanie skutków powodzi, jeżeli strat doznali oni lub osoby spokrewnione. Rozwiązanie to może być wielu przedsiębiorcom nie na rękę, gdyż "stracą" pracowników na trzy tygodnie. Dlatego rząd przewidział wsparcie firm w tym zakresie. - Pracodawcy będą mieli możliwość zwrócenia się do marszałka województwa o zwrot poniesionych wydatków na wynagrodzenia oraz składki na ubezpieczenia społeczne pracowników, którzy korzystają z dodatkowych dni wolnych na usuwanie skutków powodzi. Wypłaty będą dokonywane z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - mówi Dawid Rejmer. Wsparcie to nie będzie mogło przekraczać wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału. Za drugi kwartał 2024 r. kwota ta wynosi 8038,41 zł. Firmy zyskają taki zwrot kosztów na pracownika po opłaceniu jego wynagrodzenia oraz składek na ZUS. Uchwalone przez Sejm wsparcie to nie wszystko. Przedsiębiorcy mogą skorzystać także z narzędzi pomocowych, jakie obowiązują od 2011 r. - Przedsiębiorcy mogą skorzystać z istniejących przepisów, takich jak zwolnienia z lokalnych podatków, zawieszenie spłat kredytów oraz możliwość zawieszenia realizacji umów z powodu siły wyższej. Także banki oferują programy wsparcia umożliwiające elastyczne podejście do zobowiązań finansowych firm dotkniętych powodzią – zaznacza Dawid Rejmer. Precyzuje, że przedsiębiorcy z terenów dotkniętych powodzią mają możliwość odroczenia płatności podatków VAT, PIT i CIT, co da im czas na odbudowę swoich firm bez dodatkowych obciążeń. Niedawno rząd wprowadził zerową stawkę VAT na wszelkie darowizny towarów i usług przekazywanych na rzecz osób poszkodowanych przez powódź. Oznacza to, że każdy, kto chce pomóc, może to zrobić bez ponoszenia dodatkowych kosztów. - Odbudowa firm po powodzi to klucz do ożywienia lokalnych gospodarek. Przedsiębiorcy powinni skorzystać z dostępnych narzędzi pomocy, skrupulatnie dokumentować szkody i szukać wsparcia także wśród innych firm. Długofalowy plan, w tym specustawa powodziowa, mają na celu nie tylko odbudowę firm ale również wzmocnienie odporności gospodarczej na przyszłe kryzysy – podkreśla Dawid Rejmer. - jednorazowe finansowe świadczenie interwencyjne - zniesienie zakazu handlu w niedzielę na terenie poszkodowanych gmin w zakresie towarów pierwszej potrzeby - dla organizatorów turystyki dotacje z Funduszu Pomocowego - refundacja zakupu utraconej kasy fiskalnej - zwrot wynagrodzenia pracowników oraz składek na ubezpieczenia społeczne za dodatkowy urlop (do 20 dni) - wydłużenie obowiązywania licencji i zezwoleń transportowych - zawieszenie badań okresowych - ułatwienia w szkoleniach BHP dla pracowników Źródło: specustawa powodziowa uchwalona przez Sejm - zwolnienie pracowników z pracy do 20 dni w celu usuwania skutków powodzi (bez konieczności wcześniejszego wykazania tego faktu przez pracownika) - wydłużenie urlopu na żądanie z 4 do 8 dni - jednostronne obniżenie przez pracownika wymiaru czasu pracy do połowy etatu - zakaz polecania pracownikowi pracy w godzinach nadliczbowych i wysyłania go w delegacje bez jego zgody Źródło: spec ustawa powodziowa uchwalona przez Sejm