Polskie firmy nie ida z duchem czasu

Jedną z największych barier, która powstrzymuje przedsiębiorców przed inwestycjami w nowe technologie, jest brak dostępności finansowania – wynika z raportu VeloBanku zatytułowanego „Ile warta jest cyfrowa gospodarka Polski?”. Ponadto rozwój technologiczny polskich firm jest hamowany przez niepewność co do przyszłości (93 proc. wskazań), wysokie koszty energii (90 proc.) oraz brak wykwalifikowanej kadry (83 proc.). Sporą przeszkodą jest także restrykcyjność prawa gospodarczego i prawa pracy oraz wyzwania związane z popytem na produkty i usługi, które wynikają z potrzeby lepszego dostosowania się do oczekiwań rynku. Na brak kapitału w kontekście inwestowania w nowe technologie narzeka dwie trzecie przedsiębiorców. Bariera ta występuje u nas znacznie częściej niż w innych unijnych krajach. Tylko 44 proc. unijnych przedsiębiorców mówi, że ma kłopot z finansowaniem przy inwestycjach w technologie, a w Polsce ten odsetek wynosi 63 proc. Jedynie w Rumunii jest wyższy - 65 proc. W niektórych krajach UE problemy z dostępem do kapitału na inwestycje ma niewiele firm – np. w Danii tylko 21 proc., a w Czechach 18 proc. – To niepokojące, że tak wielu przedsiębiorców jest przekonanych o braku możliwości finansowania technologii – mówi Adam Marciniak, prezes zarządu VeloBanku. Jego zdaniem każdy rozsądny projekt powinien znaleźć finansowanie, zwłaszcza, że cyfryzacja jest jednym z najważniejszych obszarów rozwoju polskiej gospodarki. Automatyzacja i łatwość realizacji procesów pozwala firmom zredukować koszty operacyjne i poprawić rentowność. Wykorzystanie zaawansowanych technologii cyfrowych w polskich przedsiębiorstwach jest niższe niż w UE. W minionym roku co najmniej jedną taką zaawansowaną technologię stosowało 60 proc. firm w Polsce, podczas gdy w UE - aż 70 proc. W naszym kraju firmy najczęściej decydują się na platformy cyfrowe (44 proc.) oraz automatyzację za pomocą robotyki (43 proc.). Unijną konkurencję polscy przedsiębiorcy wyprzedzają w jednym obszarze – są to drony, z których korzysta 30 proc. badanych, podczas gdy w Unii średnio 24 proc. Największe szanse wdrożenia co najmniej jednej zaawansowanej technologii cyfrowej mają sektor infrastruktury (67 proc.) oraz produkcji (65 proc.). Te dwie branże są również najbardziej skłonne do korzystania z wielu aplikacji cyfrowych (odpowiednio 38 i 36 proc.). – Polskie przedsiębiorstwa nadal pozostają w tyle, jeśli chodzi o adaptację zaawansowanych technologii. Szczególnie niepokojące są niskie wskaźniki w sektorach takich jak budowlanka i usługi, gdzie mniej niż połowa firm stosuje jakiekolwiek technologie cyfrowe – mówi Piotr Arak, główny ekonomista VeloBanku. Nowe technologie znacznie częściej są wdrażane przez duże firmy (70 proc.) niż MŚP (49 proc.). Ekonomiści VeloBanku zwracają uwagę również na to, że polskie firmy, szczególnie małe i średnie, rzadko wdrażają i wykorzystują sztuczną inteligencję (AI). To zresztą problem całej Unii Europejskiej. W 2023 r. jedynie 8 proc. unijnych firm deklarowało korzystanie z technologii AI, co oznacza wzrost jedynie o 0,1 pkt proc. w porównaniu z 2021 r. Największe rozpowszechnienie technologii AI obserwuje się w Danii i Finlandii, gdzie ponad 15 proc. firm wykorzystuje te rozwiązania. Z kolei najniższe wskaźniki odnotowano w Rumunii (1,5 proc.), Bułgarii (3,6 proc.), Polsce i na Węgrzech (3,7 proc. w obu krajach). Co trzecia duża firma (30,4 proc.) w minionym roku korzystała z AI, podczas gdy wśród średnich firm było to już tylko 13 proc., a małych - 6,4 proc. – Tak duże zróżnicowanie może prowadzić do pogłębiania się luki produktywności pomiędzy dużymi i małymi przedsiębiorstwami. W Polsce ta różnica jest jeszcze bardziej widoczna. W 2023 r. co czwarta duża firma w Polsce korzystała ze sztucznej inteligencji. W przypadku średnich przedsiębiorstw odsetek ten wynosił 6,5 proc., a małych - zaledwie 2,2 proc. – mówi Piotr Arak. Podkreśla, że warto wykorzystywać potencjał nowych technologii. Kto nie inwestuje dzisiaj w nowości, ten się cofa - zwraca uwagę ekspert.