Wysokie podatki ciaza gigantom z GPW. Efektywne stawki mocno w gore

Efektywna stawka podatkowa największych grup kapitałowych notowanych na warszawskiej giełdzie w 2023 roku wyniosła 30 proc. - wynika z raportu firmy doradczej Grant Thornton zatytułowanego "Podatkowa rzeczywistość grup kapitałowych". Rok wcześniej stawka wyniosła 28 proc., a w 2021 roku 33 proc. fot. Adam Dauksza / / FORUM "Analiza ubiegłorocznych danych wskazała na ponowny wzrost i tak już wysokiego poziomu obciążeń podatkowych grup kapitałowych. Stosując przyjętą przez nas metodologię można przyjąć, że co trzecia złotówka zysku wypracowanego przez największe grupy kapitałowe jest oddawana fiskusowi, pomniejszając w ten sposób konkurencyjność polskich firm, ich zdolności inwestycyjne i jednocześnie atrakcyjność dla inwestorów" - powiedział Grzegorz Szysz, doradca podatkowy, partner w departamencie doradztwa Grant Thornton, cytowany w raporcie. "Fakt, iż mamy w Polsce relatywnie niską liniową stawkę podatku dochodowego na poziomie 19 proc. wcale nie oznacza, że opodatkowanie biznesu jest atrakcyjne. Jakże często realna strata finansowa, chociażby z tytułu inwestycji w jakieś przedsięwzięcie, nigdy nie znajduje odzwierciedlenia w rozliczeniach podatkowych" - dodał. Reklama Zobacz także Prowadzisz firmę? Możesz odebrać nawet 3000 zł w bonusach za Konto Firmowe Online w Santander Banku Polska. Bezwarunkowe 0 zł za otwarcie i prowadzenie Grzegorz Szysz wskazuje, że jest też stale wydłużająca się lista wydatków, które nie mogą być uznawane za koszty uzyskania przychodu , chociaż ich poniesienie ma uzasadnienie biznesowe. "Wreszcie mamy podziały na różne źródła dochodów, nierównomierną alokację wyników pomiędzy poszczególne podmioty danej grupy kapitałowej, dużą zmienność wyników i ograniczenia w rozliczaniu strat, czy też kolejne wersje podatków minimalnych ukrywanych pod różnymi nazwami" - powiedział. Zdaniem partnera Grant Thornton, wiele grup kapitałowych powinno skłonić to do weryfikacji swoich struktur. "Wciąż obserwujemy trwałe nieefektywności na wielu płaszczyznach, które, mimo racjonalności biznesowej, nie są eliminowane z uwagi na często nieuzasadnione obawy o ocenę fiskusa. Tymczasem, wielokrotnie okazuje się, że zgodne z wszelkimi zasadami relokacje aktywów i funkcji, konsolidacja biznesów, czy też sięgnięcie do promowanych przez ustawodawcę instrumentów, jak Podatkowa Grupa Kapitałowa, czy też ulgi i zwolnienia podatkowe, pozwala na zbliżenie się do nominalnej 19 proc. stawki opodatkowania" - powiedział Grzegorz Szysz. Polski system podatkowy mocno skomplikowany Jak wynika z badania Grant Thornton, poziom skomplikowania polskiego systemu podatkowego oraz liczne „szczególne regulacje”, wyjątki i wyjątki od wyjątków sprawiają, że finalny poziom obciążeń podatkowych nakładanych na firmy jest znacząco wyższy niż stawka CIT 19 proc., która obowiązuje w Polsce od ponad 20 lat. Eksperci wskazują ponadto, że realne obciążenia podatkowe są aż dwukrotnie wyższe od 15 proc. stawki opodatkowania, która to została przyjęta na poziomie UE w celu zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania grup wielonarodowych. Grant Thornton zwraca uwagę, że biorąc pod uwagę dane za ostatnie lata (efektywna stawka podatkowa w 2019 roku 29 proc., w 2020 roku 34 proc., w 2021 roku 33 proc., w 2022 roku 28 proc., a w 2023 roku 30 proc.) można mówić o stabilizacji poziomu obciążeń podatkowych na przestrzeni minionych 5 lat. "Niestety jest to stabilizacja na niezwykle wysokim poziomie. Obserwując otoczenie prawne, ograniczone zmiany w regulacjach prawa podatkowego mogące przynieść ulgę przedsiębiorcom, coraz większe wyzwania gospodarcze przed jakimi stają średnie i duże firmy, trudno spodziewać się, aby w 2024 r. istotnie mniejsza część zysków, które mogłyby trafić do akcjonariuszy, popłynęła na konto fiskusa" - napisano w raporcie. Trudny 2023 rok - spadek wyniku brutto, a obciążenia podatkowe wzrosły Miniony rok okazał się szczególnie dotkliwy dla największych grup kapitałowych notowanych na warszawskiej giełdzie. Z jednej strony zanotowały spadek wygenerowanego wyniku brutto, z drugiej – wzrosły ich obciążenia podatkowe. 14 z 86 przebadanych grup zaliczyło w 2023 roku stratę na poziomie brutto, z czego 9 mimo wszystko zapłaciło podatek. W takiej sytuacji, o ile nie są wykorzystywane instrumenty takie jak np. podatkowa grupa kapitałowa, strata grupy jest pogłębiana o podatek płacony przez część spółek ją tworzących. Mimo, że w ostatnich latach to prywatne podmioty borykały się z większymi obciążeniami podatkowymi, w 2023 r. sytuacja się odwróciła, a efektywna stawka podatkowa podmiotów państwowych wzrosła do 52 proc. To wynik wyższy aż o 26 pkt. proc. niż w roku poprzednim. 1/3 podmiotów państwowych z przebadanej grupy zaliczyła w 2023 r. stratę, a mimo to uiściła podatek i to ten element wpłynął na tak drastyczny wzrost efektywnej stopy opodatkowania dla podmiotów państwowych. W przypadku podmiotów prywatnych efektywna stawka podatkowa spadła w minionym roku o 4 pkt. proc. – do 26 proc. z 30 proc. rok wcześniej. Efektywne stawki podatku generalnie jednak mocno wzrosły Już drugi rok z rzędu największe podmioty z GPW musiały przeznaczyć na podatki największą część swoich zysków. Co więcej obciążenia te wzrosły w porównaniu z rokiem 2022 r. o 9 pkt. proc. do 40 proc. Mimo, że efektywna stawka podatkowa w przypadku grup kapitałowych z indeksów mWIG40 oraz sWIG80 nie rosła tak dynamicznie, to i tak w 2023 r. oddały one fiskusowi większą część wypracowanego wyniku niż rok wcześniej – odpowiednio 29 i 31 proc. 2023 rok był czwartym z rzędu, kiedy zagraniczne grupy kapitałowe przewodziły w tym zestawieniu mimo, że rok do roku średnia efektywna stawka podatkowa tych podmiotów nie uległa zmianie. Z kolei w przypadku grup kapitałowych z kapitałem krajowym nastąpił w minionym roku wzrost efektywnej stawki podatkowej – o 5 pkt. proc. do 29 proc. "Zagraniczne podmioty mają naturalnie większe trudności w odnalezieniu się w polskim systemie podatkowym, który należy do najbardziej skomplikowanych wśród krajów OECD (28. miejsce w 2022 roku i 33. miejsce na 38 krajów w 2023 r. według International Tax Competitiveness Index). Dodatkowo, skomplikowany proces decyzyjny wymagający działań na poziomie międzynarodowym może stawiać podmioty z kapitałem zagranicznym w mniej korzystnej pozycji w zakresie zarządzania efektywnością podatkową" - napisano w raporcie Grant Thornton. Spółki energetyczne, surowcowe, a także odzieżowe i obuwnicze przewodzą w zestawieniu branż z najwyższymi obciążeniami podatkowymi – średnia efektywna stawka podatkowa tych sektorów w ostatnich 12 latach wyniosła 33 proc. O ile w okresie ostatnich 12 lat średnia efektywna stawka podatkowa (ESP) to „jedynie” 33 proc., to w samym 2023 r. sektory te zanotowały ESP na poziomie ponad 50 proc. Wysokie obciążenia podatkowe odczuwają także sektor bankowy i ubezpieczeniowy, jak również spółki budowlane. W obu przypadkach średnia ESP w ciągu 12 lat objętych badaniem wyniosła ponad 30 proc., a w samym 2023 r. była jeszcze wyższa i przekroczyła 35 proc. Na drugim końcu tego zestawienia niezmiennie znajdują się spółki z sektora gamingowego (ESP 11 proc.). Sprawozdania finansowe wskazują, że chętnie sięgają one po preferencje podatkowe, które mają wspierać innowacyjność polskich przedsiębiorstw, takich jak ulga B+R, IP Box, czy ulga na innowacyjnych pracowników. Poniżej nominalnej stawki 19 proc.znaleźli się także deweloperzy oraz spółki metalurgiczne. Podatkowe Grupy Kapitałowe cieszą się coraz większym zainteresowaniem podatników Z raportu Grant Thornton wynika, że Podatkowe Grupy Kapitałowe cieszą się coraz większym zainteresowaniem podatników. Na koniec 2023 r. funkcjonowały 92 podmioty tego typu, co oznacza wzrost o ponad 20 proc. rdr. Podatkowa Grupa Kapitałowa (PGK) to rozwiązanie umożliwiające kilku podatnikom CIT, działającym w ramach jednej grupy kapitałowej, konsolidację ich wyników podatkowych. Wykorzystanie formuły PGK może oznaczać w praktyce wzrost efektywności podatkowej grupy oraz oszczędności podatkowe. Natalia Kamińska-Kubiak, doradca podatkowy, menedżer w departamencie doradztwa Grant Thornton, wskazuje, że od dwóch lat mamy do czynienia z stabilnością przepisów podatkowych dotyczących Podatkowych Grup Kapitałowych (PGK), a także z wprowadzeniem przez ustawodawcę stosunkowo prostych i klarownych kryteriów, które muszą spełniać grupy kapitałowe w Polsce, aby skorzystać z tego rozwiązania. "Elastyczność obecnych regulacji dotyczących PGK umożliwia ich dostosowanie do specyficznych potrzeb danej grupy kapitałowej. Przykładowe możliwości obejmują: wybór roku podatkowego dla PGK, który nie musi być zgodny z rokiem kalendarzowym (co ma zastosowanie w niemal co dziesiątej PGK), dobór członków PGK, co pozwala na elastyczne kształtowanie składu grupy, a także tworzenie więcej niż jednej PGK w ramach danej grupy kapitałowej, co umożliwia lepsze zarządzanie różnymi grupami spółek" - powiedziała Natalia Kamińska-Kubiak, cytowana w raporcie. "Zauważalny jest także wybór PGK przez czołowych graczy giełdowych, którzy od niemal dekady konsekwentnie korzystają z tego rozwiązania, przedłużając funkcjonowanie istniejących PGK na kolejne okresy lub tworząc nowe. Warto zauważyć, iż kolejne zapowiedzi zmian w przepisach podatkowych szerokim łukiem omijają bezpośrednio PGK, co powinno się przełożyć na wzrost ich liczby w kolejnym roku" - dodała. (PAP Biznes) pr/ Źródło: PAP Biznes