Sa pierwsze wyniki audytow w KGHM i Orlenie

KGHM i Orlen to kolejne spółki Skarbu Państwa, które poinformowały o wynikach przeprowadzonych audytów. Ich przeprowadzenie zleciło wcześniej w tym roku Ministerstwo Aktywów Państwowych. W poprzednich tygodniach efekty audytów zaprezentowały PGE, PZU i PKO BP. – Zakończonych zostało 17 audytów i kontroli, 7 jest bliskich finalizacji, a kolejne 5 audytów jest na różnych etapach zaawansowania – mówił podczas konferencji prasowej Andrzej Przeczek, dyrektor do spraw audytu w KGHM. KGHM przyjrzał się już takim kwestiom, jak zakupy sprzętu medycznego w okresie pandemii Covid-19. Materiały z tych audytów przekazano do prokuratury, która prowadzi już stosowne postępowanie. Chodzi m.in. o zakupy od chińskich firm, których przychody skokowo wzrosły w 2020 r. – Audyt wykazał liczne uchybienia w procesie zakupów covidowych. Sprawę bada prokuratura, my wyciągamy wnioski, by do takich sytuacji nie dochodziło w przyszłości. Wyniki wszystkich audytów i kontroli traktujemy bardzo poważnie, analizujemy je pod kątem prawnym i na tej podstawie będziemy podejmować decyzje dotyczące dalszych kroków – powiedział Piotr Krzyżewski, wiceprezes KGHM ds. finansowych. Do prokuratury trafiły też zawiadomienia dotyczące procesów zakupowych w spółce zależnej KGHM Zanam. Audyt wykazał, że byli członkowie kadry zarządzającej mogli narazić ją na niekorzystne rozporządzenie mieniem. W ramach audytów badano też procesy zakupu i zarządzania farmami fotowoltaicznymi, finansowanie klubu piłkarskiego Zagłębie Lubin, funkcjonowanie Zakładu Hydrotechnicznego, działalność dotyczącą aktywów zagranicznych, działania Fundacji KGHM Polska Miedź oraz usług marketingowe i sponsoringowe. Przedstawiciele KGHM podkreślali, że wydatki na sponsoring i marketing wzrosły skokowo w latach 2022-23, a szczególnie w okresie przedwyborczym. W 2022 r. budżet sponsoringu wynosił 51,6 mln zł, a w 2023 r. już ponad 54 mln zł. W porównaniu z 2016 r. to o ponad 100 proc. więcej. Problemy finansowe i brak dyscypliny budżetowej wykazał audyt dotyczący klubu piłkarskiego Zagłębie Lubin. Wynagrodzenia wypłacane zawodnikom wzrosły szczególnie w 2023 r. Łączny wzrost kosztów w ubiegłym roku wynosił łącznie ok. 18,5 mln zł w stosunku do roku 2022. Orlen poinformował natomiast, że zakończył już ponad 50 kontroli i audytów, a drugie tyle jest w toku. Czynności procesowe związane z działalnością koncernu prowadzi także prokuratura oraz organy ścigania. Spośród 28 kluczowych śledztw, 12 dotyczy samego Orlenu, a 16 pozostałych spółek z grupy kapitałowej. „Spółka skierowała do tej pory osiem zawiadomień do prokuratury i przygotowuje kolejne. W przypadku dwóch z nich działania lub zaniechania poprzedniego zarządu Orlen spowodowały straty na ponad 5 mld zł" – podał Orlen w komunikacie. Kolejne straty spółka spodziewa się stwierdzić w związku z weryfikacją procesu planowania i budowy kompleksu Olefiny III. Orlen złożył do prokuratury zawiadomienie m.in. w związku z przypadkami przywłaszczenia pieniędzy należących do spółki. Miało ich być aż 221, a byli członkowie zarządu mieli bez uzasadnienia biznesowego wydać 43 mln zł. To choćby wydatki na medycynę estetyczną czy usługi detektywistyczne. „Przedmiotem śledztwa jest także przyjęcie korzyści majątkowej przez byłego prezesa zarządu Orlenu. Sprawa dotyczy m.in. zakupu w 2018 r. po zaniżonej cenie prywatnej nieruchomości od dewelopera w kontekście sponsorowania przez Orlen akademii piłkarskiej wspólnie z deweloperem" – wskazuje też komunikat Orlenu. Według obecnego zarządu istnieje też podejrzenie, że doszło do naruszenia tzw. ustawy kominowej. Nadwyżka wynagrodzeń dziewięciu osób w latach 2018-2022 mogła przekroczyć 9 mln zł. Kontrole w Orlenie dotyczą też spraw, o których głośno było już wcześniej, choćby działalności spółki Orlen Trading Switzerland. Chodzi o sprawę, w wyniku której Orlen w kwietniu tego roku dokonał odpisu na 1,6 mld zł. Kolejne postępowanie karne dotyczy podejrzenia niezasadnego zaniżania hurtowych i detalicznych cen paliw w stosunku do cen rynkowych oraz bezprawnego uwolnienia zapasów strategicznych. Wyniki przeprowadzonej w Orlenie kontroli wskazują, że spółka straciła w ten sposób ponad 3,5 mld zł. Kontrole i audyty dotyczą także wyboru dostawców oraz działalności spółek zależnych, w tym Polska Press, oraz wydatków na sponsoring i marketing.