Duza zmiana w Chinach chca stymulowac konsumpcje

Chińska gospodarka jest w stagnacji, nawet jeżeli nie widać tego po danych o PKB. Ceny nieruchomości spadają, w kraju panuje deflacja, nastroje konsumentów są złe, banki mają problemy, rynek kapitałowy tkwi w bessie. Problem Chin jest taki sam, jaki USA i UE miały w 2008 r., a Japonia w 1990 — kryzys bankowy wywołany załamaniem rynku nieruchomości. W warunkach chińskich kryzys nie ujawnia się paniką i masowym upadkiem banków, ale fundamentalny problem niskiego popytu jest podobny. Nawet wzrost PKB, co do rzetelności którego wielu ekonomistów ma wątpliwości, może znaleźć się w tym roku poniżej planów rządowych, co w przeszłości zdarzało się niezwykle rzadko. Do tej pory reakcja rządu nastawiona była na wspieranie inwestycji przemysłowych i eksportu. Kłopot polega na tym, że Chiny tak mocno zwiększają eksport, że świat dławi się nim politycznie i nie chce więcej kupować — USA i UE zaczynają wprowadzać coraz więcej ceł na chińskie towary. Kolejnym krokiem wykonanym przez Chiny było kilkakrotne obniżenie stóp procentowych w tym roku, co ma obniżyć ciężar obsługi długu dla wierzycieli. Jednak doświadczenia krajów, które przechodziły kryzysy niewypłacalności, pokazują, że redukcja stóp ma ograniczony wpływ na gospodarkę w warunkach, gdy i tak nikt nie chce dalej się zadłużać. Chiny zmieniają więc podejście. W ostatnich dniach biuro polityczne Komunistycznej Partii Chin ogłosiło, że zwiększy zadłużenie publiczne w celu dokapitalizowania banków oraz wsparcia konsumpcji, szczególnie uboższych obywateli. Rząd ma zadbać o płace i zatrudnienie, a nie tylko o nowe fabryki i infrastrukturę. To jest novum i rynek to dostrzegł. Chińskie akcje gwałtownie zyskały, ceny surowców na giełdach ruszyły w górę, agencje zalała fala pozytywnych komentarzy analityków. Z punktu widzenia świata ten potencjalny stymulus jest pozytywny z wielu powodów. Przede wszystkim Chiny zaczynają dostrzegać, że budowanie mocy produkcyjnych nastawionych tylko na sprzedaż eksportową nie jest obecnie najlepszym kierunkiem rozwoju. Ponadto popyt wewnętrzny ma być stymulowany bardziej przez konsumpcję niż inwestycje budowlane, co ogranicza ryzyko zasysania surowców ze świata i wzmożenia przez to presji inflacyjnej w innych krajach. Jeżeli Chiny zaczną inaczej podchodzić do rozwoju, może będzie im łatwiej dogadać się z UE i USA. Trzeba jednak poczynić istotne zastrzeżenie. Na razie planowane dodatkowe zadłużenie publiczne jest dość małe — wielkości około 2 proc. PKB. Zmiana kierunku warta jest odnotowania, ale nie jest to wielki przełom.