Problem o ktorym wolimy nie mowic. "Ryzyko samobojstwa znacznie wzrasta wraz z wiekiem"

Wiebke Bolle: Jak wytłumaczy pani zwiększoną liczbę samobójstw wśród kobiet w Niemczech? Ute Lewtizka : To nie pierwszy raz, kiedy obserwujemy taki wzrost. W 2020 r. Federalny Trybunał Konstytucyjny orzekł, że eutanazja jest dopuszczalna również w Niemczech. W rezultacie w latach 2021-2022 odnotowano prawie 10 proc. więcej samobójstw. Wskaźnik samobójstw wzrósł o 8,8 proc. w przypadku kobiet i 9,6 proc. w przypadku mężczyzn. Szybko pojawiło się podejrzenie, że jednym z powodów jest nowo wprowadzone tzw. wspomagane samobójstwo . Zakładamy, że w szczególności korzystają z niego kobiety. Ale nie wiadomo tego na pewno? Czy w takich przypadkach nie ma odpowiednich akt? Istnieje pewna liczba niezgłoszonych przypadków samobójstw. W rzadkich przypadkach może się zdarzyć, że samobójstwo nie zostanie odnotowane w akcie zgonu na prośbę krewnych. Powodów może być wiele: ubezpieczenie, nagła sytuacja, wstyd i strach przed napiętnowaniem. Ma to również związek z prawami osobistymi. Kiedy wprowadzono RODO, Federalny Urząd Statystyczny zdecydował się nie rejestrować już niektórych samobójstw jako takich. Zamiast tego samobójstwa te klasyfikuje się jako "inne przyczyny śmierci". Beate zdecydowała, kiedy chce umrzeć. Wybrała dzień, strój i sama podała sobie kroplówkę Jak to możliwe? Mówimy o liczbach podanych do wiadomości publicznej. Wyobraźmy sobie, że w małej społeczności w ciągu roku zmarła tylko jedna osoba. Ktoś z sąsiedniej społeczności mógłby sprawdzić, na co zmarła ta osoba i dowiedzieć się, że było to samobójstwo. Takie wrażliwe dane są cenne i chcemy je chronić. Ale nawet my, badacze, nie wiemy, ile przypadków wypada ze spisu. W ostatnich latach zaobserwowaliśmy jednak znaczny wzrost "innych przyczyn zgonów". Potrzebna jest większa przejrzystość, abyśmy mogli lepiej interpretować dane liczbowe. Odsetek wśród kobiet wzrósł, ale większość samobójstw nadal popełniają mężczyźni. Dlaczego tak się dzieje? Mężczyźni częściej uciekają się do metod, które z większym prawdopodobieństwem prowadzą do śmierci. Strzelają lub duszą się, kładą się przed pociągiem. Kobiety częściej wybierają łagodniejsze metody, takie jak tabletki nasenne, i bywają w porę ratowane. Mężczyznom trudniej jest też prosić o pomoc — zwłaszcza jeśli chodzi o ich stan emocjonalny. Kobiety są bardziej skłonne zaakceptować wsparcie psychologiczne. Pragnienie śmierci jest jednak równie wyraźne u obu płci. Jednak w 2023 r. odnotowano niewielki spadek liczby samobójstw wśród mężczyzn. Jak to pani tłumaczy? Spadek jest bardzo niewielki — 0,3 proc., co naprawdę trudno oszacować. Większość wciąż stanowią mężczyźni — aż 7478 przypadków z blisko 10 300 samobójstw. Spojrzenie na poszczególne lata jest często mało przydatne, zawsze występują wahania. Musimy patrzeć na rozwój sytuacji w dłuższych okresach, przez dekady. Czy kobiety myślą o samobójstwie dłużej niż mężczyźni? Badania pokazują, że czas między pierwszymi myślami a faktycznym samobójstwem jest stosunkowo równy dla mężczyzn i kobiet. Największe ryzyko wiąże się z chorobami psychicznymi, takimi jak depresja. Jednak nie wszyscy dotknięci tą chorobą popełniają samobójstwo. Innym czynnikiem jest przestępczość. Może stanowić dodatkowe ryzyko zwłaszcza dla niektórych mężczyzn. Nowa nadzieja w walce z depresją. Lekarz testuje niestandardowy lek. "Wreszcie widać innowacje" Także pewne cechy osobowości, takie jak narcyzm w połączeniu z impulsywnością, mogą prowadzić do samobójstwa. Mężczyźni są również bardziej narażeni na zaburzenia związane z używaniem substancji psychoaktywnych i mogą być uzależnieni od alkoholu. W tym przypadku ryzyko samobójstwa jest również zwiększone, ponieważ alkohol pozbawia hamulców. "W Niemczech doświadczamy dyskryminacji ze względu na wiek" Najwięcej osób odbiera sobie życie w wieku od 55 do 64 oraz od 80 do 84 lat. Ryzyko samobójstwa znacznie wzrasta wraz z wiekiem. Dlatego ważne byłoby skupienie się w szczególności na osobach starszych. My jednak tego nie robimy. Co pani przez to rozumie? Hipotetyczny przykład: senior w domu opieki wieczorem kładzie się spać, a rano zostaje znaleziony martwy. Lekarz zdaje sobie sprawę, że mężczyzna miał wysokie ciśnienie krwi i prawdopodobnie zmarł na atak serca. Przeoczył jednak puste opakowanie leków w szafce, które tamten i tak musiał zażywać trzy razy dziennie. "Do zobaczenia wszystkim" — powiedział Robert. To były jego ostatnie słowa Dlaczego starzy ludzie chcą umrzeć? Jest ku temu kilka powodów. Nie są już tak sprawni, jak kiedyś, czują się ograniczeni, są chorzy, odczuwają ból. Doświadczyli też straty, być może zmarł ich partner lub przyjaciel. Dla wielu z nich koniec życia zawodowego oznacza, że nie mają już zajęcia dającego poczucie sensu. Naszym zadaniem jako społeczeństwa jest zapewnienie ludziom dobrej opieki na starość. W Niemczech dyskryminuje się ze względu na wiek, zamiast doceniać osoby starsze. Statystyki są również podzielone według miesięcy. Liczba samobójstw była najniższa w lutym, a najwyższa w maju. To rzeczywiście stabilne zjawisko. Statystycznie rzecz biorąc, większość samobójstw ma miejsce w okresie poprzedzającym lato — w maju i czerwcu. I to w wielu krajach, nie tylko w Niemczech. Jedno z wyjaśnień: osoby z depresją odczuwają wtedy silną rozbieżność między sobą a otoczeniem. Wszyscy oczekują lata, są w dobrym nastroju, szczęśliwi i wychodzą na zewnątrz. Osoby dotknięte depresją tego nie czują — jest tylko mrok. Depresja sezonowa. Naukowcy dokonali przełomowego odkrycia Jakie są pierwsze oznaki, że ktoś ma myśli samobójcze? Prawie połowa osób, które popełniają samobójstwo, rozmawiała wcześniej z kimś o swoich myślach, a 60 proc. było u lekarza rodzinnego w ciągu sześciu tygodni przed śmiercią. Prawdopodobnie nie z zamiarem opowiedzenia lekarzowi o swoich najskrytszych myślach, ale dlatego, że czuli, że potrzebują pomocy. Jeśli lekarz jest dobrze wyszkolony, zapyta ich o stres psychologiczny, wyraźnie o myśli o zmęczeniu życiem. Sądzę, że mogłoby to zapobiec niektórym samobójstwom. Wiele osób wzywa pomocy, nawet w nieoczywisty sposób? Niekoniecznie. W zdecydowanej większości przypadków chorób psychicznych występują jednak niewielkie zmiany. Wycofanie społeczne, utrata zainteresowań, zmniejszona higiena osobista, zaburzenia snu, utrata apetytu. Osoby dotknięte chorobą są często drażliwe i piją więcej alkoholu. Czy zauważyła pani również zmiany dotyczące kobiet w klinice? Nie mogę tego powiedzieć, ponieważ dane te nie są systematycznie rejestrowane i analizowane. Oczywiście obłożenie łóżek we wszystkich klinikach psychiatrycznych w Niemczech jest wysokie. Nie możemy już przyjmować każdego pacjenta do hospitalizacji. Są jednak pewne oznaki: badania młodzieży w okresie koronawirusa wykazały, że znacznie więcej dziewcząt z samookaleczeniami zostało przyjętych na oddziały ratunkowe. Może to prowadzić do wniosku, że ich pragnienie śmierci również mogło wzrosnąć. Poszczególni koledzy zgłaszali również więcej prób samobójczych wśród kobiet podczas pandemii. Brakuje jednak danych na ten temat.