Home/science/Mount Everest - najwyzsza gora swiata... jeszcze rosnie. I to za sprawa rzeki

science

Mount Everest - najwyzsza gora swiata... jeszcze rosnie. I to za sprawa rzeki

Najwyzszy szczyt Ziemi staje sie coraz wyzszy. Naukowcy z University College London i China University of Geosciences pisza na amach czasopisma "Nature Geoscience" ze Mount Everest "rosnie" w ciagu roku o ok. 2 mm i jest obecnie od 15 do 50 metrow wyzszy niz 89 tysiecy lat temu. Efekt wiaze sie z dziaaniem rzeki Arun pynacej w odlegosci ok. 75 kilometrow i unoszacej tak wielkie ilosci materiau skalnego ze odciazona pyta wspierajaca rejon Mount Everestu moze sie lekko podnosic.

September 30, 2024 | science

Mount Everest liczy sobie 8849 mnpm i przewyższa kolejną na liście najwyższych gór świata o blisko 250 metrów. Następne trzy z listy najwyższych szczytów Ziemi: K2, Kanczendzonga i Lhotse różnią się wysokością o mniej więcej 120 metrów. Autorzy zwracają uwagę, że w ciągu ostatnich dziesiątków tysięcy lat rzeka Arun wycięła już sobie głęboki wąwóz, unosząc tak wiele gruntu i materiały skalnego, że mogła istotnie odciążyć płytę, na której wspiera się Mount Everest i sąsiadujace z nim szczyty. W związku z tym pod presją górnych warstw płaszcza Ziemi płyta ta ulega powolnemu wyniesieniu. Taki efekt tzw. odbicia izostatycznego występuje często w miejscach, gdzie dochodzi lub doszło już do ustąpienia lądolodu. Obserwuje się go m.in. w Skandynawii. Proces ten jest niezmiernie powolny, mówimy o kilku milimetrach rocznie, ale w geologicznej skali czasu już ma istotne znaczenie. Mount Everest to góra otoczona mitami i legendą, my pokazujemy, że ona wciąż rośnie. Nasze badania wskazują, że pobliski system rzeczny wcina się coraz głębiej, a usunięcie przez wodę olbrzymich ilości skał sprawia, że płyta może teraz wypchnąć góry nieco wyżej - mówi współautor pracy, Adam Smith z UCL Earth Sciences. System rzeczny w rejonie Mount Everestu jest bardzo złożony, rzeka Arun płynie najpierw na wschód płaską doliną, potem jednak skręca na południe jako rzeka Kosi. Traci tam wysokość i staje się stromsza. To unikatowa topografia wskazująca na niestabilny układ, który mógł się przyczynić do podniesienia Everestu - dodaje współautor pracy, dr Jin-Gen Dai z China University of Geosciences. Autorzy podkreślają, że efekt nie ogranicza się do samego Mount Everestu, ale dotyczy też sąsiednich szczytów, wśród których są takie ośmiotysięczniki, jak Lhotse i Makalu , czwarty i piąty co do wysokości szczyt Ziemi. Można nawet podejrzewać, że w przypadku Makalu, który jest najbliższy doliny rzeki Arun, efekt może być najsilniejszy. Dane dotyczące procesów erozji w rejonie rzek Arun i Kosi pozwoliły geologom ustalić, że około 89 tysięcy lat temu rzeka Arun połączyłą się z systemem rzeki Kosi. To przyspieszyło proces wypłukiwania w tym rejonie miliardów ton gruntu i skał. Ten proces, według ich obliczeń, mógł dodać najwyższej górze świata nawet 15 do 50 metrów wysokości.

SOURCE : rmf24
RELATED POSTS

LATEST INSIGHTS