science
Mount Everest - najwyzsza gora swiata... jeszcze rosnie. I to za sprawa rzeki
Najwyzszy szczyt Ziemi staje sie coraz wyzszy. Naukowcy z University College London i China University of Geosciences pisza na amach czasopisma "Nature Geoscience" ze Mount Everest "rosnie" w ciagu roku o ok. 2 mm i jest obecnie od 15 do 50 metrow wyzszy niz 89 tysiecy lat temu. Efekt wiaze sie z dziaaniem rzeki Arun pynacej w odlegosci ok. 75 kilometrow i unoszacej tak wielkie ilosci materiau skalnego ze odciazona pyta wspierajaca rejon Mount Everestu moze sie lekko podnosic.
Mount Everest liczy sobie 8849 mnpm i przewyższa kolejną na liście najwyższych gór świata o blisko 250 metrów. Następne trzy z listy najwyższych szczytów Ziemi: K2, Kanczendzonga i Lhotse różnią się wysokością o mniej więcej 120 metrów. Autorzy zwracają uwagę, że w ciągu ostatnich dziesiątków tysięcy lat rzeka Arun wycięła już sobie głęboki wąwóz, unosząc tak wiele gruntu i materiały skalnego, że mogła istotnie odciążyć płytę, na której wspiera się Mount Everest i sąsiadujace z nim szczyty. W związku z tym pod presją górnych warstw płaszcza Ziemi płyta ta ulega powolnemu wyniesieniu. Taki efekt tzw. odbicia izostatycznego występuje często w miejscach, gdzie dochodzi lub doszło już do ustąpienia lądolodu. Obserwuje się go m.in. w Skandynawii. Proces ten jest niezmiernie powolny, mówimy o kilku milimetrach rocznie, ale w geologicznej skali czasu już ma istotne znaczenie. Mount Everest to góra otoczona mitami i legendą, my pokazujemy, że ona wciąż rośnie. Nasze badania wskazują, że pobliski system rzeczny wcina się coraz głębiej, a usunięcie przez wodę olbrzymich ilości skał sprawia, że płyta może teraz wypchnąć góry nieco wyżej - mówi współautor pracy, Adam Smith z UCL Earth Sciences. System rzeczny w rejonie Mount Everestu jest bardzo złożony, rzeka Arun płynie najpierw na wschód płaską doliną, potem jednak skręca na południe jako rzeka Kosi. Traci tam wysokość i staje się stromsza. To unikatowa topografia wskazująca na niestabilny układ, który mógł się przyczynić do podniesienia Everestu - dodaje współautor pracy, dr Jin-Gen Dai z China University of Geosciences. Autorzy podkreślają, że efekt nie ogranicza się do samego Mount Everestu, ale dotyczy też sąsiednich szczytów, wśród których są takie ośmiotysięczniki, jak Lhotse i Makalu , czwarty i piąty co do wysokości szczyt Ziemi. Można nawet podejrzewać, że w przypadku Makalu, który jest najbliższy doliny rzeki Arun, efekt może być najsilniejszy. Dane dotyczące procesów erozji w rejonie rzek Arun i Kosi pozwoliły geologom ustalić, że około 89 tysięcy lat temu rzeka Arun połączyłą się z systemem rzeki Kosi. To przyspieszyło proces wypłukiwania w tym rejonie miliardów ton gruntu i skał. Ten proces, według ich obliczeń, mógł dodać najwyższej górze świata nawet 15 do 50 metrów wysokości.
PREV NEWSAbsolwenci Collegium Humanum martwia sie o dyplomy. Zwrocili sie do prokuratury
NEXT NEWSPuapka wielozadaniowosci. Oto najlepszy sposob na zepsucie sobie zycia
Wazy sie los immunitetu Marcina Romanowskiego. Jest ruch komisji ze Strasburga
Komisja regulaminowa Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy we wtorek rano ma zdecydowac jaka bedzie jej rekomendacja w sprawie uchylenia immunitetu Marcinowi Romanowskiemu. Jak dowiedzia sie Onet byy wiceminister sprawiedliwosci zosta zaproszony na to posiedzenie a czonkom komisji jak syszymy "bardzo zalezy na jego obecnosci". Ostateczna decyzja w sprawie posa Romanowskiego ma zapasc w srode. Politycy PiS mocno pracuja nad kazdym czonkiem Zgromadzenia by gosowali przeciwko wnioskowi Bodnara ale pozycja Romanowskiego jest raczej saba syszymy od jednego z czonkow gremium.
Absolwenci Collegium Humanum martwia sie o dyplomy. Zwrocili sie do prokuratury
W obliczu niejasnosci dotyczacych prawidowosci procedur dyplomowych setki absolwentow prywatnej uczelni Collegium Humanum zwracaja sie z prosba do prokuratury o wydanie dokumentow potwierdzajacych legalnosc zdobytych tytuow lub stopni. To efekt niepewnosci ktora zrodzia sie wsrod byych studentow po tym jak sledczy przejeli dokumentacje uczelni w ramach prowadzonego dochodzenia informuje RMF FM.
Puapka wielozadaniowosci. Oto najlepszy sposob na zepsucie sobie zycia
Czynnosci o niskiej intensywnosci to zadania w ktorych nie chcemy osiagnac niczego szczegolnego. Mozemy puscic sobie audiobook np. do mycia zebow. Jednak w przypadku dziaan o wysokiej intensywnosci chcemy osiagnac cos wyjatkowego. Chcemy byc najlepsi. W tym przypadku wielozadaniowosc tylko rozprasza nasza uwage.
Szczatki prapandy znalezione w Niemczech
Pandy to jednak Europejczycy - donosza badacze z Tybingii ktorzy natrafili na szczatki prapandy w Allgau w Szwabii na poudniu Niemiec. Teza ze ulubione przez najmodszych biao-czarne zwierzeta pochodza z Azji wasnie lega w gruzach.
"Prezydent spotka sie z Prokuratorem Krajowym". Komunikat Paacu
"1 pazdziernika o godz. 10.00 Prezydent RP Andrzej Duda przyjmie w Paacu Prezydenckim Prokuratora Krajowego Dariusza Barskiego" - podaa w poniedziaek Kancelaria Prezydenta. W piatek Izba Karna SN w skadzie tzw. neosedziow ocenia ze powoanie Barskiego na prokuratora krajowego byo "prawnie skutecznie". "Przywrocenie ze stanu spoczynku i powoanie Dariusza Barskiego na prokuratora krajowego w 2022 r. miao wiazaca podstawe prawno-ustrojowa i byo prawnie skuteczne" - orzeczono. Z taka ocena nie zgadza sie minister sprawiedliwosci Adam...
17-latek dzgniety nozem w Warszawie nie zyje. Nowe informacje
17-letni mezczyzna ktory zosta dzgniety nozem obok stacji metra Centrum Nauki Kopernik nie zyje. Wczesniej jego stan okreslano jako krytyczny. Zarzuty w tej sprawie usyszay trzy osoby a 15-latke oskarzono o spowodowanie ciezkiego uszczerbku na zdrowiu informuje TVN Warszawa.