Fentanyl zniszczy kolejna oaze spokoju. "Leza na chodniku obok porozrzucanych igie. Zaciagaja sie dymem z aluminiowej folii"

"Potem pojawił się fentanyl" Błogosławione wspaniałymi krajobrazami, łagodną pogodą i niską przestępczością Vancouver regularnie znajduje się na szczycie list najbardziej przyjaznych do życia miast na świecie. Przez lata, wraz z rządem prowincji Kolumbii Brytyjskiej, było pionierem programu ograniczania zgonów związanych z narkotykami, znanego jako "redukcja szkód". Instytucje do spraw zdrowia publicznego zaczęły rozdawać czyste igły pod koniec lat 80., a później podawały także darmowe szklane fajki do palenia cracku. Fentanyl zabija coraz więcej Amerykanów. "Nigdy nie będziemy w stanie rozwiązać tego kryzysu" Pierwszy w Ameryce Północnej nadzorowany punkt iniekcyjny (miejsce, w którym osoby uzależnione mogą legalnie przyjmować narkotyki — red.) został otwarty w Vancouver w 2003 r. W połowie XXI w. miasto uruchomiło próbny program odwykowy od heroiny na receptę (oprócz programów oferujących metadon o niższej mocy). W kolejnych latach spadła liczba zakażeń HIV i wirusowym zapaleniem wątroby typu C. Liczba zgonów spowodowanych narkotykami spadła z rekordowych 400 w 1998 r. do 183 w 2008 r. Program "redukcji szkód" wydawał się sukcesem. Potem pojawił się fentanyl. Pięćdziesiąt razy silniejszy od heroiny , łatwy w produkcji i tani, syntetyczny opioid zalał Amerykę Północną w ostatnich latach. "Na ulicach nie można już nawet znaleźć heroiny" — mówi Brittany Graham, szefowa grupy aktywistów Vancouver Area Network of Drug Users. Inne syntetyki są często mieszane z narkotykami ulicznymi, w tym benzodiazepinami, środkami uspokajającymi, które są szczególnie niebezpieczne w połączeniu z fentanylem. "Ofiarami są nieostrożni imprezowicze" W 2012 r. fentanyl był przyczyną zaledwie 5 proc. zgonów spowodowanych przedawkowaniem. W 2023 r. liczba ta wynosiła 85 proc. W tym samym okresie roczna liczba zgonów wzrosła dziesięciokrotnie. Rekordowa liczba 2511 osób zmarła z powodu przedawkowania w 2023 r. w całej prowincji Kolumbia Brytyjska, większość z nich w Vancouver i okolicach, największym mieście prowincji. Wskaźnik śmiertelnych przedawkowań w Kolumbii Brytyjskiej jest ponaddwukrotnie wyższy niż w Kanadzie i sześciokrotnie wyższy niż w Anglii i Walii (choć nadal niższy niż w najbardziej dotkniętych częściach Stanów Zjednoczonych). Przedawkowania są obecnie główną przyczyną śmierci mieszkańców Kolumbii Brytyjskiej w wieku 10-59 lat, pochłaniając rocznie więcej istnień ludzkich niż morderstwa, samobójstwa, wypadki i choroby naturalne razem wzięte. Fentanyl, który sieje postrach na amerykańskich ulicach, jest też w Polsce. "Dlaczego nikt nas nie uratuje i nie powstrzyma tej trucizny!?" Problem narkotykowy jest najbardziej dotkliwy w Downtown East Side w Vancouver, kilku zadziwiająco obskurnych przecznicach, które odstają od zamożnego centrum miasta. Każdego popołudnia główna ulica tego obszaru jest pełna ludzi siedzących, przygarbionych lub leżących na chodniku pośród gąszczu prowizorycznych schronień. Wielu z nich otwarcie zaciąga się dymem ze szklanych fajek lub kawałków folii aluminiowej. Palenie opioidów jest obecnie bardziej powszechne niż ich wstrzykiwanie, ale na ulicach nadal widać porozrzucane zużyte igły. Większość z 50 zgłoszeń, na które codziennie reagują strażacy z tej dzielnicy, ma związek z narkotykami. Wskaźnik śmiertelnych przedawkowań w East Side jest kilkanaście razy wyższy niż średnia w prowincji. Nie jest to jednak jedyne miejsce, w którym dochodzi do wypadków śmiertelnych. Większość z nich ma miejsce w pomieszczeniach. — Jeździmy po całym mieście. Wchodzimy do rezydencji i penthouse'ów. Dotyczy to każdej społeczności i wszystkich grup wiekowych — mówi rzecznik straży pożarnej. Często ofiarami nie są zatwardziali narkomani, ale nieostrożni imprezowicze, którzy zażyli coś znacznie silniejszego niż się spodziewali. To łatwy błąd, zwłaszcza że w obiegu krążą podrobione tabletki farmaceutyczne zawierające fentanyl. Kanada nie radzi sobie z kryzysem Plaga nie ogranicza się też do miast. Liczba przedawkowań wzrosła w całej prowincji. Górskie miasteczko Hope (ok. 7 tys. mieszkańców), położone dwie godziny jazdy na wschód od Vancouver, ma najwyższy w prowincji wskaźnik przedawkowań narkotyków. Władze, przytłoczone kryzysem fentanylowym, podwoiły wysiłki w ramach programu "redukcji szkód". Od 2020 r. lekarze otrzymali licencję na bezpłatne dostarczanie tysiącom uzależnionych opioidów na receptę, w nadziei, że odciągnie ich to od nieprzewidywalnych w skutkach narkotyków ulicznych. "Błagał o leczenie, zmarł w swoim pokoju". Fentanyl niszczy amerykańskie dzieci Tabletki te to głównie hydromorfon, powszechnie stosowany środek przeciwbólowy, ale niektórzy zatwardziali użytkownicy nalegają na farmaceutyczny fentanyl. Co najbardziej kontrowersyjne, w zeszłym roku Kolumbia Brytyjska stała się jedyną prowincją w Kanadzie, która zdekryminalizowała posiadanie niewielkich ilości wszystkich narkotyków, których można nadużywać — metamfetaminy, kokainy, heroiny, fentanylu i wielu innych. Ale liczba zgonów i tak wzrosła , nadwyrężając argumenty za "redukcją szkód" i stwarzając ryzyko polityczne dla Justina Trudeau, premiera, i innych polityków, którzy ją poparli. Jest jeszcze zbyt wcześnie, aby ogłosić porażkę tej polityki — za niedawnym wzrostem liczby zgonów spowodowanych przedawkowaniem stoi wiele czynników, w tym pandemia COVID-19, która pozostawiła wielu użytkowników narkotyków w niebezpiecznej izolacji. Polityka "redukcji szkód" nie była jeszcze prowadzona wystarczająco długo, aby wygenerować wystarczającą ilość danych i zapewnić jasność co do tego, czy jest ona skuteczna przeciwko fentanylowi. Istnieją pewne zachęcające wskaźniki. Niedawne badanie wykazało, że u osób uzależnionych przyjmujących przepisane opioidy ryzyko przedawkowania jest niższe. Po latach stałego wzrostu liczba przedawkowań może wreszcie wykazywać tendencję spadkową: wskaźnik śmiertelnych przypadków w pierwszych czterech miesiącach tego roku jest niższy niż w tym samym okresie w poprzednich trzech latach. "Zupełnie nowa choroba" "Redukcja szkód" wywołała sprzeciw. Pierre Poilievre, lider kanadyjskiej opozycyjnej Partii Konserwatywnej, nazywa Trudeau "wariatem" za zatwierdzenie dekryminalizacji narkotyków. Chce on zakończyć federalne finansowanie przepisywania opioidów osobom uzależnionym. W maju rząd Trudeau odrzucił prośbę Toronto o zgodę na dekryminalizację posiadania narkotyków w mieście. Kolumbia Brytyjska odczuwa presję. W maju br. władze przywróciły przepisy zabraniające spożywania narkotyków w miejscach publicznych. W Stanach Zjednoczonych Oregon także całkowicie zmienił swoją politykę dekryminalizacji. Niewielu nawołuje do powrotu do polityki wsadzania do więzienia drobnych przestępców narkotykowych, ale krytycy twierdzą, że prowincja powinna kłaść mniejszy nacisk na "redukcję szkód", a większy na wysiłki mające na celu skłonienie ludzi do całkowitego zaprzestania zażywania narkotyków. Jak zabija fentanyl? "Odurzenie tak duże, że wpada się w głęboki sen. I przestaje oddychać" Niektórzy sugerują nawet przymusowe leczenie. Jednak dla wielu uzależnionych brak przystępnych cenowo mieszkań, łóżek terapeutycznych i opieki psychiatrycznej sprawia, że powrót do zdrowia jest prawie niemożliwy. — Nalokson może dziś pomóc uchronić kogoś przed śmiercią, ale nie rozwiąże wszystkich innych problemów — mówi Paxton Bach, lekarz zajmujący się uzależnieniami. Sama "redukcja szkód" nie może zrobić więcej, niż sugeruje jej nazwa. Wydaje się, że pomaga zmniejszyć liczbę ofiar, ale sama w sobie nie może wyleczyć wszystkich szkód wyrządzonych przez narkotyki tak silne, jak fentanyl i inne syntetyki. — Podaż narkotyków się zmienia. Sytuacji tę nie można przyrównać do mutującego wirusa, lecz do zupełnie nowej choroby — mówi Bohdan Nosyk, badacz uzależnień. Nowa choroba będzie wymagała nowych metod leczenia.