Hemoglobina i hematokryt poza norma. Co oznaczaja nieprawidowe wyniki krwi

Najczęściej kojarzy nam się z anemią - zdajemy sobie w większości sprawę, że spadek poziomu hemoglobiny oznacza anemię i zwykle kojarzymy to z niedoborem żelaza. Tu jednak podstawowa wiedza zwykle się kończy. Niewielu z nas jest przygotowanych na zetknięcie się z wysokimi wynikami hemoglobiny, a to również się zdarza. Dlatego warto zacząć od zrozumienia, czym jest hemoglobina i dlaczego jest nam potrzebna. to . Jego jest , którego cząsteczki przyłącza, przepływając przez płuca, a następnie oddaje go do tkanek narządów całego ciała. Hemoglobina jest białkiem, złożonym z czterech różnych podjednostek (tetramer); każde z białek przyłącza do siebie niebiałkową strukturę, nazywaną "hem". Cząsteczka hemu zawiera centralnie położony atom żelaza, który umożliwia wiązanie tlenu. Jedna cząsteczka hemoglobiny może zatem przyłączyć od jednej do czterech cząsteczek tlenu (O ), ze względu na zawartość czterech podjednostek hemowych. i niezbędna jest do zachodzenia skutecznej wymiany gazowej w płucach, a co za tym idzie, dostarczania tlenu do wszystkich części organizmu. Nierozerwalnie związana jest ona z pojęciem hematokrytu. Hematokryt, oznaczany w morfologii skrótem HCT lub Ht, to . Zwykle wyraża się go w postaci ułamka lub procenta. Hematokryt określa, jakie jest "wypełnienie" krwi erytrocytami, co z kolei koreluje z takimi parametrami jak natlenowanie krwi, właściwa objętość krwi i - pośrednio - równowaga kwasowo - zasadowa organizmu. Hematokryt określa procentowy udział objętości erytrocytów w objętości krwi, co z kolei wiąże się z zawartością hemoglobiny w erytrocytach:. . Wzrost wartości hematokrytu i stężenia hemoglobiny we krwi to zawsze wskaźnik alarmujący. W normalnych warunkach organizm ma możliwość korekcji i adaptacji do niewielkich wahań różnych parametrów, ale gdy sytuacja wymyka się spod kontroli mechanizmów korygujących, nie należy czekać. Najpoważniejszą przyczyną zwiększonych wartości hematokrytu i hemoglobiny jest . To . Zdarza się, że towarzyszy temu nasilenie wytwarzania leukocytów i płytek krwi. Przyczyny czerwienicy nie są do końca pewne, ale , która stymuluje komórki do podziału niezależnego od cytokin. Czerwienica może długo przebiegać bez żadnych objawów. Z czasem zaczynają się Bezwzględnie, czerwienica prawdziwa podlega leczeniu. W skrajnie rzadkich przypadkach występuje rozpoznanie przewlekłej białaczki erytroidalnej, której podstawą jest rozrost erytroblastów w szpiku kostnym. Choroba ta może się objawiać zwiększeniem liczby erytrocytów i ich komórek prekursorowych. Hematokryt i hemoglobina wzrastają w przypadku wystąpienia tzw. czerwienicy wtórnej, której przyczyną zwykle jest spadek wysycenia krwi tlenem. Prowokuje to zwiększone wydzielanie erytropoetyny (EPO), która promuje wytwarzanie erytrocytów w szpiku kostnym w nadmiarze, aby jak najszybciej "dotlenić" organizm. Czerwienica wtórna pojawia się w przebiegu Oznaczeniu podwyższonej hemoglobiny i hematokrytu może także towarzyszyć rozpoznanie czerwienicy rzekomej Jest to choroba imitująca czerwienicę prawdziwą i wtórną, ale wynika z zupełnie innych mechanizmów. Objawem czerwienicy rzekomej jest pozorny , który związany jest z zaburzeniami regulacji objętości osocza. Występuje w przypadku rozległych oparzeń, w nadużywaniu alkoholu, w chorobach jelit z utratą białka i związany jest często z hiperlipidemią, otyłością i nadciśnieniem tętniczym. W rozwoju czerwienicy rzekomej występuje zmniejszenie objętości osocza, co koreluje z pozornym zwiększeniem hematokrytu, które nie jest związane z nadprodukcją erytrocytów. Jedynym objawem jest Objawy ustępują po nawodnieniu. Rutynowa morfologia krwi, oprócz oznaczenia liczby erytrocytów, zawiera oznaczenie hematokrytu i stężenia hemoglobiny. Po badaniach dodatkowych i konsultacji lekarskiej możemy usłyszeć, że to wyłącznie odwodnienie i łatwo to naprawić - taką diagnozę usłyszy większość ludzi z wysokimi parametrami. Istnieje również możliwość, że byliśmy za słabo nawodnieni przed badaniami i krew w probówce była za gęsta - kiedy zachodzi takie podejrzenie, badania należy powtórzyć po nawodnieniu. Jeśli jednak należymy do tego niewielkiego procenta populacji, która otrzyma diagnozę czerwienicy pierwotnej lub wtórnej, lepiej wiedzieć o tym jak najszybciej. Leczenie może uratować nasze zdrowie i życie, a im wcześniej zaczniemy, tym lepsze osiągniemy skutki. , leczenie znacznie przedłuża średni czas przeżywalności w tej chorobie. Z kolei czerwienica wtórna pojawia się w wyniku innej choroby podstawowej, którą powinniśmy rozpoznać i leczyć w pierwszej kolejności, a lepiej wiedzieć o tym wcześniej, niż później. Na co jeszcze zwrócić uwagę? W diagnostyce przyczyn wysokiego hematokrytu i hemoglobiny przydatna będzie ocena również pozostałych parametrów krwinek czerwonych: liczby i objętości erytrocytów, liczby retikulocytów (niedojrzałych erytrocytów) we krwi, a także RDW - współczynnik zmienności rozkładu objętościowego erytrocytów. Oprócz tego, bardzo przydatny będzie , który uwidoczni strukturę i skład komórek we krwi, pozwoli rozpoznać obecność komórek blastycznych (prekursorów komórek krwi) i wszelkie odchylenia w kształcie i strukturze erytrocytów. Z pewnością, po udaniu się do lekarza, zostaną zlecone dodatkowe badania, np. ocena parametrów stanu zapalnego, stężenie EPO we krwi, ocena stężenia kwasu moczowego i witaminy B12.