RPP ocenia projekt budzetu panstwa na 2025 r. "Wpywy VAT zbyt optymistyczne"

W dokumencie oceniającym przyszłoroczny budżet przypomniano, że zgodnie z prognozami NBP, Jego obniżenie “byłoby pożądane w świetle wysokiego poziomu nierównowagi fiskalnej oraz objęcia Polski w lipcu br. procedurą nadmiernego deficytu” - argumentuje RPP. Wskazuje, że zmniejszenie deficytu sprzyjałoby też ograniczeniu inflacji. “W konsekwencji, zaplanowany kształt polityki fiskalnej ogranicza przestrzeń dla potencjalnego poluzowania polityki pieniężnej" - napisano. NBP ocenia, że po stronie dochodowej finansów publicznych można oczekiwać w 2025 r. obniżenia dochodów krajowych sektora w relacji do PKB. Proces ma zachodzić przy nieznacznym wzroście dochodów ogółem, łącznie ze środkami UE, które nie mają wpływu na wynik sektora. Projekt budżetu przewiduje na przyszły rok znaczący wzrost dochodów z VAT – o 16,9 proc. Oznacza to wzrost ich relacji do PKB o 0,6 pkt. proc. NBP twierdzi zaś, że Nie doprowadzi do tego - zapewnia - ani wprowadzenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSEF), ani podniesienie od II kw. 2024 r. stawki VAT na żywność. RPP wskazuje, że Ministerstwo Finansów oczekuje niemal dziesięcioprocentowego (9,5 proc.) wzrostu spożycia prywatnego, stanowiącego główną część bazy podatkowej dla podatku VAT. Przypomina też, że “Tymczasem w uzasadnieniu do projektu Ministerstwo Finansów szacuje, że dochody z tego źródła będą w 2024 r. o 17,4 mld zł niższe od planu" - napisano. Niższe dochody sektora finansów publicznych będą w przyszłym roku m.in. z tytułu różnicy między zawartą w ustawie maksymalną ceną energii a ceną umowną lub referencyjną. “Zgodnie ze Średniookresowym Planem Budżetowo - Strukturalnym (ŚPBS), dochody z tego tytułu wyniosły w 2024 r. ok. 0,4 proc. PKB" - napisano. RPP zauważa, że skala zmian legislacyjnych po stronie dochodowej sektora finansów publicznych jest niewielka. Projekt ustawy budżetowej uwzględnia podwyżkę stawek akcyzy na wyroby tytoniowe i alkohol. Jednak - podkreślają autorzy opracowania. RPP zwraca uwagę, że brak obniżenia deficytu strukturalnego W części jest zaś efektem przyjmowanych w ostatnim czasie zmian legislacyjnych skutkujących zwiększeniem wydatków w innych obszarach. - dodano. Ponadto, w 2025 r. na zmniejszenie dochodów sektora w ujęciu ESA (europejski system zasad rachunkowości - red.), Z szacunków NBP wynika, że wyniesie on około 0,2 pkt. proc. PKB względem 2024 r. Będzie to rezultat zmniejszania się puli uprawnień oraz obniżenia ich cen w bieżącym roku. NBP wskazał na przyjęte w ostatnim czasie akty prawne i inicjatywy rządowe. Są wśród nich program Aktywny Rodzic, świadczenia wspierające dla osób niepełnosprawnych, dodatki dopełniające do rent socjalnych, rent wdowich oraz uwzględnione w projekcie ustawy budżetowej środki na nowy program mieszkaniowy. Zaś podwyżki świadczeń z programu "Rodzina 500 plus" oraz wynagrodzeń nauczycieli, wykładowców akademickich i pracowników państwowej sfery budżetowej łącznie W 2025 r. można oczekiwać wzrostu inwestycji publicznych. Zgodnie z założeniami miałby on wynieść ok. 0,2 pkt. proc. PKB względem 2024 r. W ocenie NBP, "Wzrosną bowiem przede wszystkim inwestycje finansowane ze środków UE, co będzie związane z przyspieszeniem wykorzystania funduszy z polityki spójności po znaczącym spadku w 2024 r., związanym z zakończeniem perspektywy finansowej 2014-2020” - argumentuje RPP. W przyszłym roku mają wzrosnąć inwestycji finansowane w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Jednak - ostrzega RPP - “ponieważ w wielu komponentach KPO nabory projektów nadal trwają lub dopiero są planowane, zaś inwestycje w części dotacyjnej KPO muszą zostać zakończone do sierpnia 2026 r.” W niewielkim stopniu wzrosnąć mają w przyszłym roku inwestycje krajowe, “pomimo wspomnianego planowanego wzrostu dostaw sprzętu wojskowego" - dodano. - prognozuje RPP. Wskazywać ma na to - twierdzi - załączony do projektu Ustawy plan finansowy Funduszu Przeciwdziałania COVID-19. Szczególnym czynnikiem ryzyka dla wyniku sektora finansów publicznych będzie w przyszłym roku sytuacja w ochronie zdrowia. "W bieżącym roku nakłady na ten cel okazały się wyraźnie wyższe od planowanych” – przypomina RPP. Przyjęty we wrześniu 2023 r. plan finansowy NFZ na 2024 r. przewidywał, że koszty świadczeń wyniosą 157,6 mld zł i zapowiadał 0,8 mld zł nadwyżki NFZ. Zdaniem RPP, generując w ten sposób deficyt NFZ w 2025 r. “Dodatkowym ryzykiem dla sytuacji finansowej NFZ w przyszłym roku jest zapowiedź obniżenia składki zdrowotnej dla przedsiębiorców" - dodano.