Pieniadze seniora pod nadzorem

– W przypadku funduszy inwestycyjnych osoba, która jest pełnomocnikiem do rejestru funduszy, może złożyć wiele dyspozycji dotyczących dysponowania nim, w tym dokonać zlecenia konwersji czy zamiany między subfunduszami, dopłaty czy odkupienia jednostek uczestnictwa, oraz ma wgląd w historię rejestru – mówi Anna Markowska z biura prasowego Pekao SA. Co daje pełnomocnictwo Długoletnią klientką Pekao SA jest 92-letnia obecnie pani Zofia. Od ponad roku mieszka w domu opieki z powodu jej niesamodzielności. Jedyna córka kobiety mieszka za granicą i nie jest w stanie zająć się mamą. – Zanim mama trafiła do tego domu opieki, przed notariuszem spisała ze mną pełnomocnictwo notarialne do banku – opowiada pani Anna, córka pani Zofii. Pełnomocnictwo notarialne do banku jest dokumentem urzędowym sporządzonym przez notariusza, a więc osobę zaufania publicznego. Według oficjalnego stanowiska Krajowej Rady Notarialnej instytucje bankowe nie mają więc podstaw, by nie respektować tego typu dokumentów. Pani Anna może swobodnie dysponować rachunkiem mamy, dokonywać opłat za pobyt w domu opieki. – Emerytura mamy nie wystarcza. Dopłacam z własnej kieszeni – opowiada kobieta. Przyznaje, że dzięki sporządzonym pełnomocnictwom może sprzedać dom mamy, bo ta do niego już nie wróci. Transakcję właśnie finalizuje, a pieniądze trafią na lokatę na rachunku starszej pani. – Okazało się jednak, że bank kwestionuje pełnomocnictwo do wszelkich czynności w imieniu mamy w sprawie jej funduszy inwestycyjnych, co, nie ukrywam, trochę mnie dziwi – mówi pani Anna. W podobnej sytuacji może być więcej osób, bo liczba seniorów w Polsce stale rośnie. Jak wynika z danych GUS, pod koniec 2022 r. liczba ludności Polski wyniosła 37,8 mln, z czego blisko 9,8 mln stanowiły osoby w wieku 60 lat i więcej (25,9 proc.). Czytaj więcej Dzwonią w nocy, by spotęgować grozę sytuacji, straszą nieszczęściem, jakie spotkało wnuczka, i wyciągają fortunę. W tym roku oszukali już blisko 1,8 tys. osób. W 2022 r. w stosunku do roku poprzedniego najbardziej wzrosła liczba osób w wieku 75–79 lat (o 10,7 proc.) i osiągnęła udział w populacji osób starszych na poziomie 12,1 proc. Osoby w wieku co najmniej 80 lat stanowią ok. 16,3 proc. w populacji seniorów (wobec 16,7 proc. w roku 2021). Anna Markowska z Pekao SA zauważa, że klient może być posiadaczem konta lub współposiadaczem konta – wtedy ma takie same uprawnienia jak posiadacz lub może być pełnomocnikiem. – Posiadacz rachunku może udzielić pełnomocnictwa stałego lub jednorazowego do dysponowania niektórymi lub wszystkimi rachunkami prowadzonymi w banku na jego rzecz – dodaje Anna Markowska. Z kolei Małgorzata Witkowska z PKO BP przypomina, że to właściciel konta określa, jakie uprawnienia będzie miał pełnomocnik. – Zakres dyspozycji, które może realizować pełnomocnik, zależy od poziomu dostępu – czyli rodzaju pełnomocnictwa. W PKO Banku Polskim obowiązują trzy różne poziomy dostępu do konta: pasywny, ograniczony lub pełny. Można je nadać pełnomocnikowi przez serwis transakcyjny iPKO lub w oddziale – dodaje Małgorzata Witkowska. Jak zauważa Magdalena Ostrowska z ING Banku Śląskiego posiadacz rachunku może ustanowić pełnomocnika do konta. – Udzielone pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do składania w imieniu i na rzecz posiadacza dyspozycji, w takim samym zakresie jak posiadacz rachunku – wylicza. I dodaje, że takie pełnomocnictwo nie obejmuje uprawnienia do składania dyspozycji wkładem na wypadek śmierci, udzielania dalszych pełnomocnictw, cesji praw z umowy na pełnomocnika oraz zmiany danych wskazanych w komunikacie określającym niezbędny zakres danych i dokumentów do zawarcia i realizacji umowy. Czytaj więcej Ponad pół miliona osób 75+ będzie mogło skorzystać z bonu senioralnego, czyli pieniędzy, które dostaną samorządy na świadczenie pomocy codziennej dla seniorów. Wartość bonu to do 2150 zł. Usługi będą dostępne w przyszłym roku. Jak zauważa Ewa Krawczyk z Santander Bank Polska w banku funkcjonuje kilka rodzajów pełnomocnictw. – Nieograniczone, dotyczące wszystkich rachunków bankowych prowadzonych obecnie i w przyszłości do wykonywania wszelkich czynności związanych z tymi rachunkami – tłumaczy. Z kolei Patrycja Król z Banku Millennium zauważa, że w przypadku pełnomocnictwa notarialnego bank zawsze potwierdza jego prawidłowość. – Dopóki go nie zaakceptujemy, co może potrwać do kilku dni roboczych, nie przyjmujemy żadnych dyspozycji do rachunku klienta – podkreśla Patrycja Król. Dodaje, że pełnomocnikiem może zostać osoba pełnoletnia, o pełnej zdolności do czynności prawnych, a takie pełnomocnictwo może odwołać właściciel, ponadto sam pełnomocnik może dokonać zrzeczenia się pełnomocnictwa. W domu maklerskim A jak jest z dostępem do funduszy inwestycyjnych? Magdalena Ostrowska z ING Banku Śląskiego mówi, że klient może ustanowić pełnomocników ogólnych do składania w swoim imieniu zleceń lub dyspozycji. – Nie jest możliwe ustanowienie pełnomocnictwa szczególnego do niektórych czynności lub wybranych zleceń oraz dyspozycji. Pełnomocnictwo ogólne obejmuje upoważnienie do dokonywania czynności tak jak klient – właściciel rejestru. W szczególności dotyczy ono dostępu do informacji o wycenie, zyskach czy stratach i historii danego funduszu, działania w takim samym zakresie jak uczestnik, z wyjątkiem zmiany jego danych osobowych, nabywania bez ograniczeń kwotowych – tj. składania zleceń nabycia jednostek uczestnictwa. Anna Markowska z Pekao SA mówi, że biuro maklerskie, w którego obszarze leżą m.in. akcje i obligacje, rozpoznaje trzy rodzaje pełnomocnictw. Pierwsze – ogólne, które daje taki sam zakres jak klient mocodawca, z wyłączeniem ustanawiania pełnomocników lub zmiany zakresu innych pełnomocnictw. Kolejne – szczególne – upoważnia do określonych, wskazanych czynności, a ostatnie opisowe (odbiegające od standardowych wariantów) – w takich przypadkach każde pełnomocnictwo uzgadniane jest indywidualnie. – Powyższe warianty pełnomocnictw udzielone przez klienta mogą zostać dostarczone przez reprezentanta czy pełnomocnika. Samo udzielenie pełnomocnictwa może mieć formę aktu notarialnego lub dokumentu z podpisem notarialnie poświadczonym – mówi Anna Markowska. Zauważa, że pełnomocnictwo notarialne może obejmować tylko część majątku lub obejmować katalog konkretnych czynności, takich jak np. potwierdzanie salda na rachunku, wykonywanie przelewów pieniężnych czy wnioskowanie o uczestnictwo w walnych zgromadzeniach.