Najem krotkoterminowy w fundacji rodzinnej. Podatek sankcyjny czy zwolnienie

Co fiskus uznaje za najem, a co za usługi noclegowe Od lat fiskus uznaje, że jeśli podatnik oferuje mieszkanie, lokal, dom na doby np. turystom, to jest to usługa noclegowa, a nie najem. Tak podchodził np. do oferowania nieruchomości poprzez takie portale jak Booking, czy AirBnB. Organy podatkowe powoływały się m.in. na Polską Klasyfikację Działalności. Wynajem nieruchomości jest zaliczany do grupowania 68.20, a usługa zakwaterowania jest klasyfikowana do działu 55 — Zakwaterowanie. Jaka jest różnica? to oferta miejsca noclegowego w cyklu dziennym lub tygodniowym. Nie polega ona jedynie na udostępnieniu mieszkania czy domu, ale wchodzą do niej np. udostępnienie pościeli, ręczników, Internetu, usługa dostarczenia kluczy, często sprzątanie itd. Zgodnie z ustawą o fundacji rodzinnej (art. 5 ust. 1 pkt 2) dozwolona działalność obejmuje m.in. najem, dzierżawę lub udostępnianie mienia do korzystania na innej podstawie. Innymi słowy, fundacja może uzyskiwać dochody z najmu, które są zwolnione z podatku. Dopiero gdy fundacja wypłaci należności beneficjentom, to może pojawić się podatek (zasadniczo 15 proc. CIT). Jeśli jednak najem krótkoterminowy nieruchomości należącej do fundacji zostanie potraktowany jako usługa noclegowa, to będzie to tzw. niedozwolona działalność gospodarcza, co oznacza, że takie dochody są opodatkowane sankcyjnym, 25 proc. CITem. Tak przynajmniej uważa fiskus. Podatnicy, fundatorzy i eksperci nie zgadzają się jednak z fiskusem. Jak do najmu w fundacji rodzinnej podchodzą sądy administracyjne W sprawie najmu krótkoterminowego nieruchomości w fundacji rodzinnej zapadł dopiero jeden wyrok. WSA w Gdańsku orzekł 19 czerwca 2024 r. (sygn. I SA/Gd 219/24, nieprawomocny), że jeśli fundacja ma nieruchomość z apartamentami i wynajmuje je krótkoterminowo, to jest to wynajem, a więc dozwolona działalność fundacji rodzinnej. Zdaniem sądu, nie ma podstaw do różnicowania skutków podatkowych najmu i najmu krótkoterminowego w odniesieniu do fundacji rodzinnych, bo art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o fundacji rodzinnej nie zastrzega choćby, że umowa musi być zawarta w formie pisemnej i że powinna być zawarta na dłuższe okresy. Sąd zwrócił też uwagę, że jest wręcz przeciwnie, bo powyższy przepis przewiduje, że mamy również do czynienia Zaznaczmy, że powyższy wyrok jest jednostkowy i nieprawomocny. O stanowisko ministra finansów w tej sprawie zapytał w interpelacji poselskiej (nr 4538) Sławomir Mentzen. Przypomnijmy, że jest on nie tylko posłem, ale i doradcą podatkowym, a także fundatorem fundacji rodzinnej. Zdaniem posła, — Jednakże nawet gdyby przyjąć abstrakcyjne założenie, że "najem krótkoterminowy nie jest najmem", to z pewnością jest on umową zakładającą niż najem – stwierdził Sławomir Mentzen. Dodajmy, że nie ma jeszcze odpowiedzi ministra na tę interpelację poselską. Czy najem krótkoterminowy w fundacji wychodzi poza dozwoloną działalność fundacji? Zdaniem ekspertów podatkowych, Jak mówi Anita Pardej, radca prawny, menedżer ds. Firm Rodzinnych w Mariański Group, ustawa o fundacji rodzinnej przyznaje fundacjom rodzinnym możliwość prowadzenia działalności w postaci najmu i dzierżawy. — W żaden sposób nie różnicuje natomiast form najmu. Szukając definicji najmu powinniśmy zatem odnosić się wprost do jego definicji określonej w kodeksie cywilnym – uważa Anita Pardej. Jej zdaniem klasyfikacja PKD nie ma tu znaczenia. — – podkreśla Anita Pardej. Tak samo przepisy ocenia Adam Trawiński, doradca podatkowy, managing associate w kancelarii Tomczykowski Tomczykowska. Ekspert zgadza się z WSA w Gdańsku, że udostępnianie apartamentów krótkoterminowo przez fundację rodzinną wciąż stanowi najem. — To ważne, szczególnie że ustawa o fundacji rodzinnej nie ogranicza zwolnienia podatkowego w zależności od długości trwania najmu — podkreśla ekspert. Adam Trawiński zwraca uwagę, że Jeśli jednak dochodzą do tego elementy typowe dla działalności hotelowej, takie jak regularne sprzątanie, wymiana pościeli, ręczników, catering czy inne usługi obsługi gościa, to wtedy taka działalność może być uznana za działalność zakwaterowania, co wykracza poza dozwoloną działalność fundacji rodzinnej – ocenia Adam Trawiński. Ekspert podkreśla też, że celem fundacji rodzinnej nie jest prowadzenie działalności operacyjnej, jak w przypadku przedsiębiorstw hotelowych, ale pomnażanie i zarządzanie majątkiem rodzinnym. — Jeśli więc fundacja rodzinna chciałaby prowadzić działalność w zakresie udostępniania apartamentów na krótkie terminy wraz z ich obsługą, dobrym rozwiązaniem może być wydzierżawienie nieruchomości profesjonalnemu podmiotowi, który zajmuje się działalnością noclegową. W takim przypadku fundacja nadal zarabiałaby na dozwolonej działalności, nie naruszając przepisów dotyczących swojej działalności – stwierdza ekspert z kancelarii Tomczykowski Tomczykowska.