atwiej o kredyty dugoterminowe

W trzecim kwartale banki po raz pierwszy od końca 2021 r. złagodziły kryteria udzielania długoterminowych kredytów dla MŚP – wynika z najnowszej ankiety Narodowego Banku Polskiego (NBP) , przeprowadzonej wśród przewodniczących komitetów kredytowych 23 banków. W przypadku pozostałych kredytów dla przedsiębiorstw polityka banków generalnie się nie zmieniła, chociaż 22 proc. z nich obniżyło maksymalną kwotę kredytu, a 13 proc. zmniejszyło pozaodsetkowe koszty. Generalnie w przypadku MŚP wzrósł popyt na kredyty krótkoterminowe, a spadł na długoterminowe. Zdaniem przedstawicieli badanych instytucji przedsiębiorcy mają większe zapotrzebowanie na finansowanie zapasów i kapitału obrotowego, a także związane z fuzjami i przejęciami oraz restrukturyzacją długu. Stąd też rosnące zainteresowanie krótkoterminowym finansowaniem. – Z jednej strony ostatni kwartał roku wiąże się z wyższą sprzedażą w sektorze handlu. Aby zaspokoić popyt, firmy potrzebują więcej kapitału obrotowego. Z drugiej strony zamykają rok podatkowy, dlatego więcej inwestują w środki trwałe i obrotowe. Zainteresowanie kredytami obrotowymi nie maleje też z powodu konieczności utrzymania płynności finansowej w czasie wyższych kosztów operacyjnych. Firmy stale potrzebują kapitału obrotowego, żeby realizować bieżące zobowiązania oraz optymalizować koszty produkcji i sprzedaży – ocenia Rafał Nowakowski, doradca kredytowy i właściciel firmy Consulter. Banki chętniej udzielałyby jednak kredytów długoterminowych, ponieważ są one zabezpieczone najczęściej na nieruchomościach albo gwarancjami Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK). – Zabezpieczeniem takich transakcji są bardzo często nieruchomości, które są łatwo zbywalne, dlatego ewentualna egzekucja niespłacanego kredytu jest bardzo prosta. Natomiast kredytobiorca ma psychologiczny przymus spłacania takiego kredytu w pierwszej kolejności, ponieważ nikt nie chciałby, aby coś mu zabrano. A kiedy dochodzi do restrukturyzacji, największe prawo do głosu o tym, czy przyjąć układ, czy nie, mają banki z zabezpieczeniem hipotecznym. Przed takimi zobowiązaniami są tylko zobowiązania wobec ZUS i urzędu skarbowego – mówi Karol Łukaszuk, analityk finansowy w spółce Firmowe Finanse. Znaczenie ma również to, że firmy zaciągające długoterminowe zobowiązania są często bardziej stabilnymi klientami. – Kredyty długoterminowe przyciągają bardziej rozwinięte firmy, które inwestują w aktywa trwałe. Z kolei krótkoterminowe finansowanie obrotowe jest bardziej podatne na nagłe wahania sytuacji finansowej firm, co zwiększa ryzyko dla banku w okresie wysokich stóp procentowych – tłumaczy Rafał Nowakowski. Dodaje, że kredyty długoterminowe są bardziej rentowne dla banków, ponieważ generują stały dochód odsetkowy przez dłuższy okres, co pozwala na stabilne planowanie zysków w dłuższym horyzoncie czasowym. – Nawet przy niższej marży lub innych ulgach przyznanych klientowi całkowity dochód banku z kredytów długoterminowych jest zwykle wyższy niż w przypadku kredytów krótkoterminowych. Łagodząc kryteria, banki przyciągają klientów, którzy są w stanie generować przychody przez dłuższy czas. Przedsiębiorcy z kolei mogą rozłożyć spłatę na dłuższy okres, co stabilizuje ich finansowanie i zmniejsza ryzyko niewypłacalności – mówi Rafał Nowakowski. Jak zauważa, banki dodatkowo próbują przejmować klientów innych instytucji poprzez oferty konsolidacji lub refinansowania na korzystniejszych warunkach. – Przy wysokim poziomie stóp procentowych, z jakim mamy do czynienia, bank może zaproponować niższą marżę kredytową lub brak prowizji za przeniesienie kredytu i pomimo tego utrzymać dochodowość na takiej transakcji, właśnie dzięki wysokim stopom – mówi Rafał Nowakowski. Dostęp do kredytów dla sektora MŚP generalnie jest trudny. Łatwiej mają klienci ze stałymi przychodami, dobrym zabezpieczeniem i nienagannym casflow. – Jeśli choć jeden warunek nie jest spełniony, wtedy analiza wniosku kredytowego jest pogłębiona i trwa długo – mówi Karol Łukaszuk. Dodaje, że w ostatnich latach banki coraz częściej kredytują tylko najlepszych klientów. To dlatego, że obawiają się o wypłacalność firm z powodu ich rosnących problemów z płynnością oraz nierzetelnymi płatnikami, a także większej skuteczności restrukturyzacji. – Restrukturyzacja wpłynęła na zmiany zasady przyznawania kredytów. Banki obawiają się, że klient, który nie posiada zdolności kredytowej, ma niewielki majątek albo zbyt dużą liczbę kredytów, może w łatwy sposób uzyskać restrukturyzację. Z drugiej strony klienci, którzy nie chcą restrukturyzacji, często zbierają jej żniwo w postaci niezapłaconych faktur za swoje usługi, co także prowadzi do braku płynności – tłumaczy Karol Łukaszuk. W ostatnim kwartale tego roku banki planują złagodzić politykę kredytową wobec sektora MŚP. Liczą też na wzrost popytu na wszystkie rodzaje kredytów dla przedsiębiorstw. Dostępność finansowania dla MŚP w przyszłym roku będzie zależała od decyzji Rady Polityki Pieniężnej w zakresie stóp procentowych oraz sytuacji makroekonomicznej, w tym stabilności budżetu państwa i wpływu na nasz rynek funduszy unijnych. – Nawet niewielkie obniżki stóp procentowych mogą wpłynąć na poprawę dostępności kredytów, jednak należy pamiętać, że jednocześnie będą obniżały dochodowość banków na kredytach, co może prowadzić do wzrostu marż lub dodatkowych opłat – podsumowuje Rafał Nowakowski.