25 lat Putina na Kremlu. "Powrot do sowieckich standardow"

Rządy Władimira Putina w Rosji przez ostatnie ćwierćwiecze, to powrót do „historycznej strefy komfortu”, z totalitaryzmem w stosunkach wewnętrznych i agresją w kontaktach z zagranicą – ocenił w rozmowie z PAP analityk londyńskiego think tanku Chatham House Keir Giles. Dokładnie 25 lat temu, 31 grudnia 1999 roku, prezydent Rosji Borys Jelcyn ogłosił niespodziewanie w przemówieniu noworocznym, że ustępuje ze stanowiska prezydenta kraju i przekazuje władzę Władimirowi Putinowi, ówczesnemu premierowi, a wcześniej - szefowi Federalnej Służby Bezpieczeństwa (FSB, sukcesorki KGB). Przychodząc do władzy 25 lat temu, Putin raczej nie przewidywał, że reszta świata nie zaakceptuje jego wizji roli Rosji — powiedział ekspert. W przekonaniu Gilesa, przywódca Rosji miał zawsze precyzyjne wyobrażenie roli swojego kraju na świecie, ale nie do końca rozumiał, że reszta świata, żyjąca w XXI w., tej roli nie zaakceptuje. Putin przyjął wizję Rosji opartą na koncepcji 1914 r., kiedy świat był podzielony między wielkie mocarstwa. To nieuchronnie musiało doprowadzić do konfliktu z Europą, w której mniejsze, niepodległe państwa na granicy z Rosją uzyskały prawo do istnienia i samodzielnego określania swojego losu, zamiast znajdować się pod dominacją Moskwy — zauważył Giles. Konflikt pomiędzy Rosją Putina i Zachodem wynika - jego zdaniem - ze zderzenia tych dwóch wizji świata, które nie są ze sobą do pogodzenia. W przekonaniu Gilesa, świat zachodni powinien wyciągnąć wniosek z 25-letnich rządów Putina, że sukces i porażka są odmiennie postrzegane na Zachodzie, co innego znaczą natomiast dla Kremla. Wiele wydarzeń i zjawisk, zarówno w samej Rosji, jak w jej relacjach ze światem zewnętrznym, wydawało się katastrofalnymi z punktu widzenia liberalnych demokracji, ale z perspektywy Kremla były postrzegane w kategoriach sukcesu — stwierdził analityk Chatham House. W jego opinii, wszystkie rosyjskie „triumfy” w polityce zagranicznej, takie jak wojna w Gruzji czy zajęcie Krymu, a także represje wewnątrz kraju i konflikty ze światem zewnętrznym mogą być „porażkami według normalnych standardów”, ale w oczach Kremla znaczą co innego. W taki sposób Rosja wraca do swojej historycznej sfery komfortu z totalitaryzmem w stosunkach wewnętrznych i agresją w kontaktach z zagranicą — ocenił Giles. Niepowodzenie transfomacji Według niego również niepowodzenie transformacji demokratycznej w Rosji zostało w tym kraju zinterpretowane jako sukces. Powrót do sowieckich i imperialnych standardów, w jaki sposób Rosja powinna być rządzona, przez Putina i wielu Rosjan nie jest postrzegany jako niepowodzenie — powiedział Brytyjczyk. Jak zauważył, ćwierćwiecze rządów Putina nie zmieniło też koncepcji gospodarczej państwa, które swoją siłę opiera na surowcach energetycznych. Rosja jest gospodarczo skazana na porażkę w dłuższej perspektywie. Chodzi zresztą nie tylko o zaniechanie modernizacji gospodarki, kiedy była taka możliwość, ale też załamanie demograficzne i rywalizację z Chinami — podkreślił analityk. Jak dodał, w przeciągu kilku dekad problemy te sprawią, że Rosja stanie się „zupełnie innym krajem”. „ Carski nacjonalista” Władimir Putin jest carskim nacjonalistą – „inżynierem geopolityki” przepełnionym marzeniami o wielkości Rosji; dyktatorski system, który stworzył, potrzebuje wiecznego wroga, a pokój byłby jego końcem - ocenił niemiecki dziennik „Sueddeutsche Zeitung” w opublikowanym we wtorek komentarzu z okazji 25. rocznicy objęcia przez Putina urzędu głowy państwa. Prezydentowi Borysowi Jelcynowi udał się zaskakujący manewr: o północy 31 grudnia 1999 r. nieoczekiwanie ustąpił na rzecz 47-letniego aparatczyka służb specjalnych, którego pół roku wcześniej zrobił premierem — pisze Stefan Kornelius. Nie sposób policzyć, ilu Putinów pojawiło się od tego czasu — zauważył autor, podkreślając, że rosyjski polityk „zachował zdolność do permanentnej zmiany, jest mistrzem dostosowywania się, ale też przykładem strategicznej wytrwałości”. Jak dodał, nie wolno też zapomnieć o „zdolności (Putina) do kamuflażu”. Co napędza Putina? 25 lat jest wystarczającym okresem, aby zrozumieć, co napędza Putina. Putin jest carskim nacjonalistą, przepełnionym marzeniem o wielkości i znaczeniu Rosji, inżynierem geopolityki — wyjaśnił dziennikarz „SZ”. W jego ocenie źródłem niewyczerpanej energii rosyjskiego przywódcy jest poczucie zniewagi, spowodowane upadkiem sowieckiego imperium. Putin idealizuje przeszłość i skonstruował sobie światopogląd, w którym narodowa wielkość, suwerenność i wpływ na politykę światową są elementami „ideologii krwi, ziemi i szacunku”. Putin odbiera jako zniewagę rzekomy brak uznania. Myśli w kategoriach rozliczeń, rewanżu i zadośćuczynienia — podkreślił Kornelius. Autor zwrócił uwagę, że występowanie Putina w roli ofiary spotyka się wśród wielu odbiorców ze zrozumieniem. Taka postawa wynika z teorii, że Rosja obrałaby inną drogę, gdyby okazano jej więcej szacunku i zapewniono większy wpływ. Ta teoria wynika z polityki appeasementu, która pomija fakt, że uległość nie gwarantuje pokoju — ocenił Kornelius. Instrumenty polityki Komentator zauważył, że Putin traktował przemoc i zniewolenie jako instrumenty swojej polityki na długo przed objęciem urzędu głowy państwa. Kornelius wymienił w tym kontekście działania Kremla w Czeczenii, politykę wobec Gruzji, Białorusi i Ukrainy, ale też represje wymierzone w opozycję i oligarchów oraz zlikwidowanie różnorodności społeczeństwa. Putin nigdy nie wyjawił, gdzie widzi granice swojej władzy — przyznał autor. Dyplomatyczne inicjatywy Putina, jego oferty dla NATO czy UE miały na celu doprowadzenie do podziałów i podporządkowanie tych organizacji Rosji - dodał. Gorzka prawda brzmi: po 25 latach konfliktów i kryzysów Putin nie zdoła poprowadzić swojego kraju ku pomyślnej przyszłości. Dyktatorski system tego rodzaju potrzebuje odwiecznego wroga, aby utrzymać represyjne napięcie. Pokój byłby końcem Putina — skonkludował Kornelius. CZYTAJ TAKŻE: — Fińskie media alarmują ws. rosyjskich planów inwazji. Według nich, Kreml dąży do odzyskania terytoriów utraconych w... 1743 roku — Fińska policja zabiera głos. Badania potwierdziły na dnie morza długi ślad wskazujący na kotwicę! Mowa o kilkudziesięciu kilometrach md/PAP