Blogs
Home/science/By mur w Warszawie. Rocznica zamkniecia bram getta

science

By mur w Warszawie. Rocznica zamkniecia bram getta

84 lata temu Niemcy zamkneli bramy do getta warszawskiego. Niemal 400 osob zostao uwiezionych za murami. Obecnie budowane jest Muzeum Getta Warszawskiego. Co w nim bedzie mozna zobaczyc

By Marek Kozubal | November 15, 2024 | science

W nocy z 15 na 16 listopada 1940 roku zostałyzamknięte bramy prowadzące do getta w Warszawie. Niemal 400 tys. osób zostałouwięzionych za murami z cegły na obszarze 307 hektarów. Bariera miała długość szesnastukilometrów. W przeddzień tej rocznicy 15 listopada MuzeumGetta Warszawskiego oraz Towarzystwo Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce organizujeuroczystość w trakcie której zapalone zostaną znicze przy murze getta. Odbędziesię w południe na dziedzińcu XII LO im. H. Sienkiewicza przy ul. Siennej 53. Obchodom towarzyszy kampania społeczna „Byłmur w Warszawie”, której celem jest przypomnienie historii getta. Do 20 listopada na przystankachautobusowych, słupach ogłoszeniowych i komunikacji miejskiej Warszawy są widoczneplakaty oparte na zdjęciach z kolekcji Muzeum Getta Warszawskiego.Przedstawiają one życie codzienne tzw. żydowskiej dzielnicy mieszkaniowej. Szewach Weiss – najokropniejsze więzienie wEuropie Hasło tegorocznej kampanii, „Był mur wWarszawie”, zostało zaczerpnięte z wypowiedzi byłego ambasadora Izraela w Warszawie Szewacha Weissa . „Był mur wWarszawie. To było największe, najokropniejsze więzienie w Europie, z któregonikt nie mógł wyjść. Wszyscy byli skazani na śmierć. To jest dramat tego muru” –powiedział Weiss. Jego pełna wypowiedź znajduje się na stronie internetowejmuzeum 1943.pl i kanale You Tube, podobnie jak wspomnienia świadków, a także badaczyZagłady: prof. Katarzyny Person, dr. Michała Grochowskiego, prof. JustynyKowalskiej-Leder. Po powstaniu w getcie warszawskim, jego terenzostał zrównany z ziemią. Do dzisiaj zachowały się jego nieliczne fragmenty. 17listopada odbędzie się spacer wzdłuż murów getta warszawskiego. Rozpocznie się ogodz. 12 przy ulicy Złotej 62 w Warszawie. Czytaj więcej SS chciało pierwotnie utworzyć getto na warszawskiej Pradze, po drugiej stronie Wisły. To był szerszy niemiecki plan podzielenia Warszawy na części i jej dezintegracji. Jako stolica Polski miała przestać istnieć jako jeden organizm - mówi Daniel Blatman, historyk. Budowa Muzeum GettaWarszawskiego z wsparciem unijnym Od roku w zabytkowych budynkach dawnego SzpitalaDziecięcego Bersohn i Bauman na warszawskiej Woli trwa budowa Muzeum GettaWarszawskiego. Inwestycja będzie kosztowała - jak poinformowały władze placówki,ponad 323,8 mln zł, z tego 57,4 mln zł będzie pochodzić z EuropejskiegoFunduszu Rozwoju Regionalnego. - Muzeum Getta Warszawskiego jest jedną z trzechnajważniejszych instytucji dotyczących dziedzictwa żydowskiego - przypomniał podczaskonferencji prasowej Piotr Rypson z ministerstwa kultury. - Dla nas szczególnie ważne jest, że dziękitym funduszom możemy uratować to miejsce oraz dać mu kolejne życie - nie tylkodla Polski, ale i dla świata. Pozyskanie środków z programu funduszueuropejskich na infrastrukturę, klimat i środowisko na lata 2021-2027 umożliwi przekształcenietego miejsca w nowoczesny muzeum - dodał dyrektor Muzeum Getta Warszawskiego,Albert Stankowski. Gdzie powstaje Muzeum Getta Warszawskiego Kompleks Szpitala Bersohnów i Baumanów tworządwa historyczne budynki - dawnego Szpitala Dziecięcego oraz Laboratorium. Zostanąone zaadaptowane na potrzeby wystawy stałej oraz Centrum Edukacyjnego. Muzeumbędzie miało łącznie ok. 11 500 m kw. powierzchni użytkowej, w tym ok. 3 400 mkw. zajmie wystawa stała. Muzeum Getta Warszawskiego zostało powołaneprzez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2018 r. Na jegosiedzibę wybrano zabytkowe budynki dawnego Szpitala Dziecięcego Bersohnów iBaumanów, które zostały wzniesione w latach 1876-78 według projektu ArturaGoebla na działce zakupionej przez Majera i Chaję Bersohnów oraz Salomona iPaulę Baumanów. Zgodnie z wolą fundatorów w miejscu tym miały się leczyć dzieciz ubogich rodzin. Czytaj więcej Obok byłego obozu zagłady w Treblince powstaje pawilon muzealny. Ekspozycję stałą stworzą naukowcy Żydowskiego Instytutu Historycznego. Nie wiadomo jednak kto sfinansuje jej powstanie. Może Niemcy? Od 1906 r. przez siedem lat pracował tam drHenryk Goldszmit, czyli Janusz Korczak. W listopadzie 1940 roku szpital ten znalazłsię na terenie getta. Pracowali w nim wtedy m.in. Anna Braude-Hellerowa, AdinaBlady-Szwajger, Hanna Merenholc – bliska współpracownica Janusza Korczaka, a wcharakterze gońca Marek Edelman, który był jednym z dowódców powstania żydowskiego,które wybuchło w getcie w 1943 r. W 1946 r. w gmachu tym miał siedzibę CentralnyKomitet Żydów w Polsce. „Historia getta warszawskiego zostaniezaprezentowana z uwzględnieniem sytuacji okupowanej Warszawy - podzielonej izniszczonej, przez to szczególnie wrażliwej i podatnej na cały wachlarz postawi zachowań ludzkich. W programie wystawy stałej wiadomości na temat życia gettai życia miasta wzajemnie przeplatają się i uzupełniają. Zwiedzający rozpocznąpoznawanie losów warszawskich Żydów w kontekście tragedii Holokaustu odnajwyższego piętra budynku, stopniowo schodząc w dół i zagłębiając się w corazmroczniejsze rozdziały historii” - opisują organizatorzy muzeum. Co będzie można zobaczyć na wystawie stałejMuzeum Getta Warszawskiego Twórcą scenariusza wystawy stałej jest prof. Daniel Blatman - historyk z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie, oraz zespół kuratorów Muzeum Getta Warszawskiego. - Nacisk kładziemy na opisanie historii Żydów umieszczonych w getcie i ich walki o przetrwanie, ale zostanie to przedstawione w szerszym kontekście. Miasto to nie tylko zbiór domów, torów, ulic i stacji kolejowych, ale też żywy organizm. Warszawa była zbiorem kultur, etniczności i religii. Ludzie różnych kultur współistnieli przez wieki w lepszych lub gorszych relacjach, dopóki ideologia nazistowska nie zdecydowała się rozbić tego organizmu i oddzielić ich od siebie zgodnie z rasistowską doktryną - powiedział w wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” prof. Daniel Blatman. - Ważną częścią wystawy stałej będzie opór:walka zbrojna i cywilny, bierny opór, przeciwstawianie się niemieckim nakazom,jak pisał w swoim dzienniku z getta nauczyciel hebrajskiego Chaim Aron Kapłan: „Wszystkojest nam zabronione, a jednak robimy wszystko” – dodał profesor. Wyjątkowe zabytki na wystawie stałej MuzeumGetta Warszawskiego Pokazane zostaną obiekty i artefaktyotrzymane w formie darowizn, kupione lub wypożyczone przez muzeum. Jednym znich jest raport napisany w maju 1943 przez Jürgena Stroopa , niemieckiegoSS-mana, który dowodził siłami, które likwidowały getto, po wybuchu powstania. Zostałon przekazany w depozyt Muzeum Getta Warszawskiego przez Instytut PamięciNarodowej. Będzie można również zobaczyć wózek do przewozu ciał zmarłych -datowany na lata 30. XX wieku, odnaleziony po wojnie i odkupiony przez PinkusaSzenicera, opiekuna cmentarza żydowskiego w Warszawie. Ważną częścią wystawy będą także przedmiotycodziennego użytku, obiekty kultu religijnego, fragmenty spalonej bibliotekiwydobyte podczas wykopalisk na terenie getta, m.in. w przy ulicy Miłej.

SOURCE : rp
RELATED POSTS

LATEST INSIGHTS