Wojna z inflacja wygrana ale banki centralne popeniy bad. Oto lekcja ostatnich lat

W rzeczywistości banki centralne początkowo zwlekały się z podwyżkami stóp argumentując, że inflacja jest przejściowa. Jednak po kilku miesiącach zmieniły zdanie i zaczęły dynamicznie zacieśniać politykę pieniężną, tak jakby musiały tłumić popyt. Fed zaczął podwyżki w marcu 2022 r., EBC w lipcu 2022 r., a NBP w październiku 2021 r. (w podobnym czasie co np. Czesi i Węgrzy). " , gdyż mówiono raczej o kilku niż kilkunastu miesiącach wzrostu inflacji" — wskazali analitycy Pekao. Podkreślili, że źródła inflacji były podwójne: . "Teraz to stwierdzenie wydaje się mało odkrywcze, ale w momencie, gdy inflacja narastała na sile, ekonomiści nieszczególnie trafnie identyfikowali co się dzieje. Ten problem datuje się na sam początek pandemii, kiedy to konsensusem (my również na początku podzielaliśmy tą opinię) stało się przekonanie, że mamy do czynienia z głębokim negatywnym szokiem popytowym, którego konsekwencje będą podobne do tego z lat 2007-2009. Problemem świata miał być niedostatek popytu a wpływ pandemii – trwały" — wskazali ekonomiści Pekao. Spoglądając wstecz – większość obserwatorów była zdeterminowana, żeby tym razem wygrać wojnę z deflacją i bezrobociem. Problem w tym, że Pesymistyczne wizje niskiej aktywności gospodarczej, dominujące na rynku w pierwszej fazie pandemii, na przykładzie USA przedstawia poniższy wykres. Ale ich zdaniem polityka pieniężna (bolesne dla kredytobiorców podwyżki stóp procentowych) nie okazała się przesadnie skuteczna w tłumieniu inflacji. Podkreślili, że . Wszystko po to, żeby stłumić popyt konsumpcyjny. "Tymczasem zarówno w USA, jak i w Europie oraz Polsce, rynek pracy popsuł się mało lub późno, a największe zmiany dotyczyły sfery wirtualnej, czyli góry niezapełnionych wakatów. W USA w zasadzie udało się miękkie lądowanie. Europa weszła w stagnację, ale tutaj w większym stopniu można winić szok energetyczny oraz problemy strukturalne (utrata konkurencyjności) niż politykę pieniężną. Podobnie w Polsce" — ocenili analitycy Pekao. "Nie znamy oczywiście świata alternatywnego, w którym nie było reakcji polityki gospodarczej, ale : zmienne realne nie ucierpiały, podwyżka stóp nominalnych ustabilizowała sferę nominalną (sprowadzenie inflacji, nominalnego PKB, wzrostu dochodów, etc. do celu lub wartości spójnych z celem inflacyjnym)" — czytamy w raporcie. Zdaniem ekonomistów Pekao, patrząc z perspektywy czasu, właściwą reakcją polityki pieniężnej . "Wystarczyłoby to do stłumienia szoku popytowego, wysłało sygnał do rynków i zarazem kupiło czas na przeczekanie szoku podażowego. Zaś . Tymczasem polityka pieniężna miała oczy skierowane gdzie indziej. Nic lepiej tego nie opisuje niż epopeja dotycząca celów strategicznych Fed" — wskazali. Przypomnieli, że w sierpniu 2020 r. ogłoszono zmiany w strategii polityki pieniężnej USA: "Dodatkowo, . Z perspektywy czasu wiemy, że Fed związał sobie w ten sposób ręce, bo obawa (wyrażana wprost w dyskusjach i przemówieniach) o . Z kolei redefiniowanie celu inflacyjnego nie miało znaczenia, bo inflacja podskoczyła na tyle szybko, że stała się problemem samym w sobie a jej przejściowy spadek poniżej celu w 2020 r. został wyrównany jeszcze w połowie 2021 r." — dodali. Zdaniem ekspertów Banku Pekao podstawowa lekcja dla ekonomistów po inflacyjnym epizodzie z ostatnich lat . "Fed z kolei jest przed kolejną rewizją strategii polityki pieniężnej. Porażki i sukcesy z ostatnich lat będą miały duże znaczenie w pracach nad nową strategią. Jak się wydaje, efekt będzie nieco paradoksalny – . Największa zagwozdka dotyczy zmienionego w 2020 r. celu dotyczącego zatrudnienia – wycofanie się z niego może być politycznie bardzo trudne" — podsumowali eksperci Pekao.