Potrzebna jest strategia dla surowcow krytycznych

Najczęstszym słowem w odniesieniu do sytuacji na rynku był – kryzys. – Za chwilę ogromnym problemem będzie dostęp do surowców materiałowych, każdych, żelaza, aluminium, a zwłaszcza do pierwiastków krytycznych – mówił na Forum Ekonomicznym w Karpaczu Jerzy Lis, rektor AGH, podczas panelu poświęconego wpływowi surowców krytycznych na bezpieczeństwo i gospodarkę. Wyjaśniał, że na świecie trwa walka o surowce, część sporów jest wzmacniania ambicjami tych, którzy chcą opanować surowce, jak Chiny, Indie czy – jego zdaniem – NATO, a kryzys będzie narastał, bo nowych rzadkich pierwiastków potrzeba do zielonej rewolucji energetycznej. Do wytworzenia farmy wiatrowej o takiej samej mocy co elektrownia gazowa potrzeba około dziewięciu razy więcej minerałów, w tym neodymu, a do produkcji samochodu elektrycznego potrzebne jest ok. sześciu razy więcej minerałów niż przy samochodzie spalinowym, zwracał uwagę Tadeusz Gorewoda, dyrektor Centrum Metalurgii w Instytucie Metali Nieżelaznych. Monopolistą wydobycia pierwiastków ziem rzadkich są od kilku lat Chiny, które mają nawet do 70 proc. wydobycia i 90 proc. rafinacji. Eksperci mówili o totalnej dominacji. Opóźnienie Europy i USA wobec Azji w inwestycjach w pierwiastki eksperci szacują nawet na 10–15 lat. W USA trwa wyścig, by zawierać kontrakty w zakresie poszukiwania tzw. new materials, kraj stara się odwrócić skutki przeniesienia produkcji do Chin, a podpisana przez Joe Bidena w 2022 r. ustawa o redukcji inflacji, czyli Inflation Reduction Act, kieruje ogromne fundusze na poszukiwanie i przetwarzanie surowców ziem rzadkich. Do kontraktów mogą próbować stawać firmy europejskie, mówił Alexander Kaufman z redakcji „Huffington Post”. Eksperci przyznali, że dostępność do surowców decyduje o lokalizacji inwestycji technologicznych. – Dopóki nie mamy w Polsce przemysłu półprzewodnikowego, surowce krytyczne Polska może tylko sprzedawać – zauważył prof. Lis, więc brak tych surowców nie jest bezpośrednio problemem Polski. Polska jest drugim producentem renu na świecie, jednego z najrzadszych pierwiastków na świecie, niezbędnego w lotnictwie czy przemyśle obronnym. Dzięki produkcji KGHM, który stosuje polską technologię opracowaną w Instytucie Metali Nieżelaznych, nasz kraj zabezpiecza dostawy dla Europy. Szansą Polski na wydobycie pierwiastków ziem rzadkich, nawet jeśli nie ma ich na terenie naszego kraju, jest – urban mining, który wydobywa metale ze starego sprzętu elektronicznego. – Możemy się skupić na tym, by je ekstrahować, uważam, że przy wsparciu instytucji rządowych moglibyśmy być pionierem w Europie – mówił Paweł Jarski, prezes Elementala. Jak dodał, od odkrycia złóż pierwiastków do ich wydobycia na skalę przemysłową może minąć nawet kilkanaście lat, dlatego urban mining daje dużo korzystniejsze terminy pozyskania metali. Coraz mniej jest natomiast zasobów surowców na świecie, które nie są pod kontrolą Chin. – Nastaje powrót górnictwa, przemysłu surowcowego – zaznaczył prof. Lis. Dodał, że musimy mieć w Polsce żelazne zabezpieczenie kilku surowców, a wiele pierwiastków można także odzyskać ze złóż o niższej zawartości pierwiastków, a także element przemysłu surowcowego. Musimy mieć politykę związaną z nowymi technologiami, ale także nowe technologie odzyskiwania surowców z niżej nakładowych zbóż. PARTNER RELACJI: ISW