Apple pacio 0005 proc. podatku. Teraz musi zapacic miliardy euro. Jak to sie dzieje ze globalne firmy unikaja pacenia podatkow

: Wyrok TSUE z 10 września 2024 r. potwierdza wcześniejsze decyzje Komisji Europejskiej, że Irlandia przyznała Apple niezgodną z prawem pomoc publiczną. Jest to znaczący krok w walce UE z unikaniem opodatkowania przez duże międzynarodowe korporacje. Decyzja ta podkreśla, że nawet jeśli korporacje zawierają korzystne umowy podatkowe z państwami członkowskimi, takie porozumienia nie mogą naruszać zasad konkurencji i sprawiedliwości podatkowej w UE​. Z punktu widzenia Unii, wyrok ten wzmacnia system prawny, który ma na celu zapobieganie nieuczciwym praktykom podatkowym. Zawiniła firma, czy państwo, które się z nią pozozumiało Zarówno Apple, jak i Irlandia są tutaj stronami, które podjęły działania oceniane jako niezgodne z prawem unijnym. Irlandia, poprzez specjalne porozumienia podatkowe, umożliwiła Apple obniżenie podatków do nieproporcjonalnie niskiego poziomu (np. do 0,005 proc. w 2014 r.). Jednak Komisja Europejska, stojąca na straży zasad konkurencji, wskazała, że takie praktyki stanowią naruszenie prawa dotyczącego pomocy publicznej. Zawiniły więc zarówno państwo, które naruszyło unijne przepisy, jak i Apple, które skorzystało z tych nielegalnych przywilejów​. Z punktu widzenia prawa UE, to, że obie strony odniosły korzyści z umowy, nie ma znaczenia, jeśli narusza ona zasady wspólnego rynku i uczciwej konkurencji. Komisja Europejska uznała, że umowa między Apple a Irlandią była niezgodna z unijnymi przepisami o pomocy publicznej, ponieważ dawała Apple nieuczciwą przewagę nad innymi firmami działającymi w Unii, które nie mogły korzystać z tak korzystnych warunków. W efekcie Irlandia została zobowiązana do odzyskania tych nielegalnych korzyści podatkowych​. W przeszłości takie porozumienia były stosunkowo łatwiejsze do zawarcia, jednak teraz Unia Europejska i OECD wprowadziły surowsze przepisy, które mają zapobiegać takim praktykom. Po wyroku w sprawie Apple (pierwszy wyrok zapadł przed Sądem UE 15 lipca 2020 r. — przyp.red.), wiele państw zaostrzyło regulacje dotyczące pomocy publicznej i transferów podatkowych. Toczą się prace nad wprowadzeniem tzw. globalnego minimum podatkowego (pillar 2), które ma ograniczyć możliwości firm do transferowania zysków do krajów z niskimi stawkami podatkowymi​. Jak państwa, UE i OECD walczą z unikaniem podatków Tak, w ostatnich latach widoczny jest znaczący postęp w walce z unikaniem opodatkowania. Komisja Europejska, OECD, a także różne rządy wdrożyły inicjatywy, które mają na celu uniemożliwienie firmom wykorzystywanie luk prawnych. Przykładem jest wspomniany globalny podatek minimalny, ale także działania w ramach inicjatyw takich jak BEPS (Base Erosion and Profit Shifting), które mają zapobiegać erozji bazy podatkowej i przenoszeniu zysków. Inicjatywy te mają na celu wprowadzenie większej przejrzystości i ograniczenie możliwości unikania opodatkowania przez duże korporacje​. Choć możliwości unikania opodatkowania zostały ograniczone, nie jest to całkowicie niemożliwe. Globalne firmy wciąż starają się optymalizować swoje struktury podatkowe, korzystając z jurysdykcji oferujących korzystne warunki. Jednak obecnie robią to w bardziej ograniczonym zakresie, ze względu na nowe przepisy i inicjatywy międzynarodowe, które mają na celu minimalizowanie tych praktyk. Przykładem są przepisy CFC (Controlled Foreign Corporation, czyli o zagranicznych jednostkach kontrolowanych), które zapobiegają tworzeniu sztucznych struktur mających na celu przenoszenie zysków do rajów podatkowych​. Jak obecnie globalne firmy optymalizują swoje podatki Globalne firmy unikają płacenia podatków głównie poprzez tzw. , która jest legalną, ale często kontrowersyjną praktyką. Polega ona na wykorzystaniu różnic w systemach podatkowych poszczególnych krajów, aby zminimalizować obciążenia podatkowe. Najważniejsze mechanizmy obejmują: ceny transferowe, licencjonowanie praw własności intelektualnej, holding spółek w krajach niskopodatkowych, struktury hybrydowe, specjalne przywileje podatkowe. Korporacje o globalnym zasięgu często prowadzą działalność poprzez liczne spółki zależne w różnych krajach. Dzięki mogą przenosić zyski pomiędzy jednostkami w sposób, który pozwala im na minimalizowanie podatków. Przykładowo, mogą zawyżać koszty dostarczanych usług lub towarów wewnątrz grupy, przenosząc zyski do jurysdykcji o niższych podatkach. Firmy wykorzystują , aby przenosić tam swoje zyski. Działa to w ten sposób, że rejestrują swoje spółki w krajach, gdzie podatki są znacznie niższe lub gdzie nie ma podatków od określonych dochodów, mimo że działalność faktyczna jest prowadzona gdzie indziej. To pozwala im płacić mniejsze podatki, często w krajach, gdzie realnie nie mają istotnej działalności operacyjnej. Korzystanie z pomiędzy krajami również pozwala firmom na redukcję podatków. Czasami zdarza się, że dzięki skomplikowanym strukturom mogą one praktycznie nie płacić podatków w żadnym z krajów. — to przykład strategii, w której firmy takie jak Google czy Apple wykorzystywały luki w systemach podatkowych Irlandii i Holandii, aby unikać opodatkowania. Niektóre kraje oferują lub wykorzystują luki w prawie, które pozwalają globalnym firmom na korzystniejsze opodatkowanie. Przykładem jest Irlandia, która przez wiele lat przyciągała gigantów technologicznych, takich jak Apple, oferując im korzystne warunki podatkowe, co finalnie skutkowało sprawą sądową i wyrokiem TSUE. Firmy mogą też przenosić prawa do (np. patenty, znaki towarowe) do spółek zależnych w krajach o niskim opodatkowaniu. Następnie inne spółki zależne muszą płacić opłaty licencyjne za korzystanie z tych praw, co pozwala firmie przenosić dochody do bardziej korzystnych podatkowo jurysdykcji. Wiele firm tworzy w krajach, które oferują szczególnie niskie stawki podatkowe dla dochodów kapitałowych lub dywidend. W ten sposób mogą obniżać swoje globalne zobowiązania podatkowe, przekierowując zyski z różnych krajów do holdingu w korzystnej jurysdykcji. Firmy korzystają także z zaawansowanych struktur finansowych, jak np. , które są różnie klasyfikowane w różnych krajach. Dzięki temu, firma może jednocześnie unikać opodatkowania od tych samych dochodów w więcej niż jednym kraju. Jak kraje ograniczają unikanie opodatkowania W odpowiedzi na te działania, OECD wprowadziła projekt BEPS (Base Erosion and Profit Shifting), mający na celu ograniczenie możliwości przenoszenia zysków do rajów podatkowych (co ma odzwierciedlenie w wielu zmianach również w polskich przepisach podatkowych, w których implementowano rozwiązania z BEPS, np. ograniczono korzyści dla firm, które nawiązują relacje handlowe z rajami podatkowymi — przyp.red.). Dodatkowo, w ramach inicjatywy globalnego minimum podatkowego (Pillar 2), firmy będą musiały płacić minimalny podatek dochodowy w każdym kraju, w którym działają, co ma ograniczyć możliwości wykorzystywania rajów podatkowych. — jest adiunktem w Katedrze Prawa Finansowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, absolwentka studiów LL.M. (Master of Laws) o profilu Concentration in Taxation na wydziale prawa Harvard University.