Sukcesy i ekscesy Jeana-Marie Le Pena. Ojciec francuskiej skrajnej prawicy by politykiem w stylu Donalda Trumpa

7 stycznia w wieku 96 lat zmarł Jean-Marie Le Pen , wieloletni przywódca francuskiej skrajnej prawicy, znany z mowy nienawiści i negowania Holokaustu, jak poinformowała w oświadczeniu założona przez niego partia polityczna. Le Pen miał niezwykłe życie i karierę — jako żołnierz, skrajnie prawicowy parlamentarzysta, wydawca muzyki wojskowej i książek erotycznych, ekstremista w pirackiej opasce na oczach i założyciel partii, która pod przywództwem jego córki stała się najpotężniejszą z ultranacjonalistycznych i ksenofobicznych sił w Europie Zachodniej . "W ciągu sześciu dekad aktywnej walki politycznej udowodnił, że jest wizjonerem, wprowadzając do publicznej debaty główne kwestie, które kształtują dzisiejsze życie polityczne, takie jak demografia i związana z nią imigracja, globalizacja i upadek Francji, suwerenność narodowa i ryzyko rozmycia w Unii Europejskiej" — brzmi pochlebne oświadczenie założonej przez niego partii, obecnie znanej jako Zjednoczenie Narodowe, w dużej mierze pomijające kontrowersje z życia Le Pena . "Dla Zjednoczenia Narodowego zostanie zapamiętany jako człowiek, który podczas burzy trzymał w rękach migoczący płomień narodu francuskiego" — czytamy dalej. Europo, strzeż się! Prawicowi populiści stają się potężniejsi niż kiedykolwiek. Są ku temu trzy powody Na jego temat wypowiedziały się postacie z całego spektrum politycznego. Ci z lewicy potępili wartości, które wyznawał Le Pen. Jego sojusznicy ze skrajnej prawicy chwalili jego dziedzictwo. Centryści przyjęli neutralny ton, w niektórych przypadkach po prostu uznając jego istnienie . "Odgrywał rolę w życiu publicznym naszego kraju przez prawie 70 lat, co teraz jest kwestią do osądzenia przez historię" — brzmi komunikat prezydenckiej administracji. Jordan Bardella, obecny szef Zjednoczenia Narodowego , napisał na X (dawniej Twitter), że Le Pen "zawsze służył Francji, jej tożsamości i suwerenności". W przeszłości Bardella starał się zdystansować od Le Pena , którego ultranacjonalistyczne, antyimigranckie, elitarystyczne ataki uczyniły go pariasem we Francji lat 80. Le Pen prawdopodobnie wyprzedził swoje czasy o dwie lub trzy dekady. Zapowiadał dzielącą społeczeństwo populistyczną politykę prezydenta Donalda Trumpa w Stanach Zjednoczonych , Nigela Farage'a i innych znanych działaczy na rzecz brexitu oraz Erica Zemmoura w jego własnym kraju . Po latach gnicia na marginesie politycznym Jean-Marie Le Pen wywołał wstrząs we Francji — i za granicą — w 2002 r., docierając do drugiej tury wyborów prezydenckich. Został jednak zmiażdżony 82 do 18 proc. przez Jacquesa Chiraca . To był szczyt jego kariery. Do wielu słabszych punktów należały liczne wyroki skazujące za negowanie Holokaustu, podżeganie do nienawiści rasowej i homofobię. Wypadek statku z Marine Le Pen na pokładzie. Są ranni Le Pen był jednym z największych francuskich oratorów politycznych ostatnich czasów. Płynnie przechodził od eleganckich, wzniosłych zdań do wulgarnej brutalności . Był to dar, którego często nadużywał. Chociaż zaprzeczał, jakoby był antysemitą, wielokrotnie sięgał po antysemickie tropy i aluzje. Jego najbardziej znanym — a raczej niesławnym — bon motem było umniejszanie nazistowskich komór gazowych jako zaledwie "szczegółu" w dziejach II wojny światowej. Konflikty w rodzinie Le Pena przeszły do legendy . Jego pierwsza żona pozowała nago dla magazynu Playboy, by zawstydzić go, gdy jego kariera polityczna nabierała rozpędu. Najmłodsza z jego trzech córek, Marine, przejęła jego partię, Front Narodowy, w 2011 r., ale późnie j wyrzuciła go, próbując sprawić, by ruch wydawał się bardziej godny szacunku. Wnuczka Le Pena, Marion Marechal, kontynuowała polityczną operę mydlaną w nowym pokoleniu, popierając Zemmoura zamiast swojej ciotki podczas pierwszej tury wyborów prezydenckich w 2022 r. — tylko po to, by publicznie porzucić go dwa lata później . Jak biedny Jean stał się potężnym Jeanem-Marie Jean Louis Marie Le Pen urodził się w skromnej rodzinie w La Trinite-sur-Mer w Bretanii 20 czerwca 1928 r. Jego matka była krawcową, a ojciec rybakiem , który zginął, gdy jego statek wpadł na minę w 1942 r. Tragedia ta dała młodemu Jeanowi dodatkowe możliwości edukacyjne jako pupille de la nation (pol. uczniowi narodu) — czyli dziecku ofiary wojny. Zmienił imię na Jean-Marie, aby przyciągnąć katolickich wyborców podczas swojej pierwszej kampanii do parlamentu w 1956 r. Został wybrany jako zwolennik Pierre'a Poujade'a, szefa efemerycznego ruchu sklepikarzy i rzemieślników, którego nazwa — Poujadisme — jest nadal synonimem oddolnej, antypaństwowej i antyelitarnej polityki we Francji i poza nią. Le Pen szybko stracił cierpliwość do Poujade'a i powrócił do wojska na sześć miesięcy — zgłosił się na ochotnika do walki w wojnie z Algierią. Czas "politycznych szpagatów". Francja ma nowy rząd. Równie słaby jak poprzedni Le Pen został później oskarżony o torturowanie więźniów podczas bitwy o Algier w latach 1956-57. Jego biografowie Pierre Pean i Philippe Cohen w książce "Le Pen, Une histoire francaise" (2012) stwierdzili, że raczej "bił" więźniów niż ich torturował. Warto odnotować — jako przykład złożoności osobowości Le Pena — że był chwalony zarówno przez przełożonych, jak i wrogów , jako jeden z francuskich oficerów, którzy pozwolili pochować martwych rebeliantów zgodnie z islamskimi obrzędami. Inni wrzucali swoich wrogów do morza. W latach 60. i 70. Le Pen przeszedł przez zadziwiającą serię partii kanapowych w nacjonalistycznej opozycji wobec Charlesa de Gaulle'a. Był dwukrotnie aresztowany, ale nigdy nie został skazany za rzekome powiązania z ruchami wywrotowymi sprzeciwiającymi się decyzji de Gaulle'a o przyznaniu Algierii niepodległości w 1962 r. Wielu nacjonalistów, w tym Le Pen, nienawidziło prezydenta za to, że w 1940 r. w Londynie ustanowił się "prawdziwą Francją" w opozycji do kolaboracyjnego reżimu Philippe'a Petaina w Vichy . Le Pen ostatecznie utworzył Front Narodowy w 1972 r., dwa lata po śmierci de Gaulle'a, z grupy wzajemnie nienawidzących się plemion politycznych : skrajnie konserwatywnych katolików, rojalistów, apologetów Vichy, byłych francusko-algierskich kolonistów, pogan, białych supremacjonistów, a nawet ukrytych neonazistów. "Chcą zlikwidować Europę, jaką znamy". Radykałowie mogą wywołać trzęsienie ziemi w UE. "Już by się nie podniosła" Jeden ze współzałożycieli FN, Leon Gaultier, był Untersturmfuehrerem we francuskiej ochotniczej jednostce SS . Sam Le Pen zawsze zaprzeczał jakiemukolwiek ideologicznemu pokrewieństwu z nazizmem lub faszyzmem, woląc postrzegać siebie jako potomka starszego, czysto francuskiego nurtu skrajnie nacjonalistycznej ideologii. Le Pen zaprzeczał także, jakoby on lub jego partia byli rasistami. Mówił, że inne rasy są w porządku, o ile żyją w innych krajach. Jednak literatura FN była pełna esejów na temat czystości rasowej z obrazami przedstawiającymi typowych francuskich mężczyzn i kobiety jako blondynów o niebieskich oczach. Wzloty, upadki, dziedzictwo W swojej pierwszej kampanii prezydenckiej w 1974 r. Le Pen zdobył zaledwie 0,75 proc. głosów. Przez długi czas był postrzegany jako marginalny gracz — a nawet postać komiczna. Podczas wystąpień publicznych i w telewizji nosił czarną opaskę na oku, ślad po wypadku w latach 60. Perspektywy polityczne Le Pena zmieniły się w następnej dekadzie w wyniku trzech wydarzeń: końca "30 wspaniałych lat", czyli francuskiego powojennego boomu gospodarczego, upadku tradycyjnego przemysłu węglowego i stalowego oraz zwiększonej migracji z Afryki Północnej. Zbudował nowe poparcie wśród byłych komunistów i socjalistów, pracowników fizycznych na wschodzie i północy kraju. Do jego elektoratu dołączyli pieds-noirs (byli biali koloniści z Afryki Północnej) i byli zwolennicy Vichy. Także wtedy Le Pen wymienił opaskę na szklane oko. Potężny tandem Niemiec i Francji słabnie. Pochwała dla Polski. Jesteśmy w grupie "nowych państw" W 1984 r. FN zdobył 11 proc. głosów w wyborach europejskich, dając Le Penowi miejsce w Strasburgu, które utrzymał przez 30 lat. Przed wyborami prezydenckimi we Francji w 1988 r. szanse Le Pena wydawały się zniweczone przez dwie kontrowersje. Dokonał pierwszego z kilku odniesień do komór gazowych jako "szczegółu" i rozstał się ze swoją żoną Pierrette Lalanne , która zemściła się, pozując nago na rozkładówce Playboya. Niemniej jednak jego poparcie wzrosło do 14,4 proc. — po kampanii, w której twierdził, że jest jedynym politykiem, który "mówi na głos to, co ludzie myślą prywatnie". Do 1995 r. przekształcił ten slogan w atak na "metropolitalne i kosmopolityczne" elity, które według niego miały spiskować przeciwko narodowi francuskiemu. Jego wynik wzrósł do 15 proc. — co rozczarowało niektórych jego podwładnych, którzy zaczęli prywatnie mówić o nadejściu ery skrajnej prawicy po Le Penie. Oskarżyli lidera o zaprzepaszczenie ich szans swoimi ekstremalnymi wypowiedziami i obsesjami na punkcie przeszłości. Zaczęli kwestionować wielkie bogactwo rodziny Le Pen (pochodzące głównie ze spadku z 1976 r. po multimilionerze i zwolenniku FN, Hubercie Lambercie). W latach 1998-99 pucz przeprowadzony przez zastępcę Le Pena, Bruno Megreta, wydawał się trwale podzielić i osłabić FN. Jednak w ciągu trzech lat konkurencyjny ruch Megreta osłabł, a Le Pen przeszedł do drugiej tury wyborów prezydenckich w 2002 u. Jego wynik w pierwszej turze wzrósł tylko nieznacznie, do 16,9 proc., ale rozproszenie lewicowych głosów oznaczało, że wystarczyło to do zepchnięcia socjalistycznego premiera Lionela Jospina na trzecie miejsce. Rosyjskie koneksje dynastii Le Pen Le Pen został jednak pokonany przez urzędującego prezydenta Jacquesa Chiraca w drugiej turze wyborów, a lewica masowo przystąpiła do tzw. frontu republikańskiego, aby zablokować skrajną prawicę. Do 2007 r. wynik Le Pen w pierwszej turze spadł o milion głosów do 10,7 proc. Trzy lata później, w wieku 82 lat, Le Pen ogłosił wycofanie się z polityki . Jego córka Marine została wybrana przez partię na jego następczynię i przystąpiła do "oddemonizowania" i modernizacji FN poprzez wykluczenie rasistowskich członków i wypowiedzi. Ojciec nie tolerował postawy Marine i próbował się jej sprzeciwić. Znów powtarzał, że komory gazowe były tylko szczegółem wojny i odmówił uznania Petaina za zdrajcę. W maju 2015 r. Le Pen został zawieszony w prawach członka partii , którą założył i pozbawiony dożywotniego tytułu prezesa. Stosunki między ojcem i córką nigdy nie wróciły do normy, a trzy lata później Marine Le Pen przemianowała partię na Zjednoczenie Narodowe. Jean-Marie Le Pen nigdy nie sprawował realnej władzy. Jego własna partia ostatecznie się go wyparła. Jednak jego spuścizna polityczna była znacząca i być może wciąż się rozwija. Trwa nowa bitwa o duszę francuskiej prawicy między pełzającym tradycyjnym centroprawicowym konserwatyzmem a tymi, których przyciąga coraz bardziej popularny "nacjonalizm lite" Marine Le Pen. "Ojciec potrafi być brutalny". Marine Le Pen o relacjach z rodzicami Jean-Marie Le Pen był postacią podobną do Donalda Trumpa na długo jego czasami. Od dawna wydawał się mieć obsesję na punkcie wznawiania przegranych bitew z przeszłości , od francuskiej Algierii po kapitalizm. A jednak, gdyby Le Pen urodził się 30 lat później, jego nieskrępowany charakter mógłby niepokojąco pasować do jaskrawych, politycznych gustów ery mediów społecznościowych.