Chorwacja w niedziele wybiera prezydenta. Politycy nie przebieraja w sowach "borsuk" "chopiec na posyki"

Chorwaci mówią o "superroku wyborczym". Niedzielne wybory prezydenckie są trzecim głosowaniem w Chorwacji w 2024 r., po przyspieszonych wyborach parlamentarnych w kwietniu i głosowaniu do Parlamentu Europejskiego w czerwcu. O ile żaden z kandydatów nie uzyska większości głosów, 12 stycznia odbędzie się druga tura wyborów. Pierwszą turę najprawdopodobniej wygra Zoran Milanović (Socjaldemokratyczna Partia Chorwacji — SDP), krytyk UE i NATO, który według sondaży ma 39,3 proc. poparcia. "Ziejący ogniem borsuk" Wynik drugiej tury wyborów — jeśli sondaże się potwierdzą — prawdopodobnie sprawi, że władza na szczytach kraju nadal będzie podzielona. Bo to Zoran Milanović wygra wybory, co oznacza reelekcję. Chorwacka prezydentura to stanowisko w dużej mierze ceremonialne. Ale utrzymując je, Milanović nadal będzie cierniem w boku swego arcyrywala, premiera Andreja Plenkovicia. Prezydent Chorwacji ma problem. Trybunał Konstytucyjny blokuje kandydaturę Milanović, były premier, czasami nazywany chorwackim Trumpem ze względu na swój ultranacjonalistyczny populizm, jest najpopularniejszym politykiem w kraju. Tuż za nim uplasował się Dragan Primorac, kandydat Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ), której liderem jest Plenković. Primorac ma 24,3 proc. poparcia. Oczekuje się, że obaj zmierzą się w drugiej rundzie. Dotychczasowa kampania była zdominowana przez animozje między Milanoviciem i Plenkoviciem. Milanović, ostry krytyk UE i NATO, który określił Plenkovicia mianem "dyktatora" , starał się wykorzystać serię skandali, w których ponad 30 ministrów z partii premiera podało się do dymisji (lub zostało zwolnionych) po oskarżeniu o korupcję. Milanović zarzuca Plenkoviciowi proeuropejskie stanowisko, nazywając go "ziejącym ogniem borsukiem" , który jest zdalnie sterowany przez Brukselę. Określa go także mianem "chłopca na posyłki Ursuli von der Leyen" . Prezydent i kandydat w jeden osobie uznaje imigrację za największe wyzwanie dla Chorwacji i oskarża partię rządzącą o złe zarządzanie nią. Plenković wiąże wynik wyborów z przyszłością Chorwacji w UE. — Milanović to rak chorwackiej polityki — powiedział Plenković na początku grudnia, zachęcając wyborców do głosowania na Primoraca. — Różnica między nim a Milanoviciem jest dość prosta. Milanović prowadzi nas na wschód, a Primorac na zachód. Obaj politycy głęboko różnią się w kwestii wsparcia dla Ukrainy. Plenković popiera pomoc wojskową dla Kijowa . Milanović wypowiadał się przeciwko niej i krytykował zachodnie sankcje wobec Rosji. W październiku zablokował udział chorwackich żołnierzy w misji NATO wspierającej Ukrainę . Brak charyzmy, cień skandalu Jeśli Primorac zmierzy się z Milanoviciem w drugiej rundzie, większość obserwatorów spodziewa się potknięcia pierwszego z wymienionych. Primorac "nie jest wystarczająco charyzmatyczny", aby "bardziej przemawiać do ludzi". To opinia Ivana Grdesicia, profesora nauk politycznych na Libertas International University, który pełnił funkcję ambasadora Chorwacji w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. — Myślę, że jest po prostu trochę zbyt wyrafinowany — dodaje Grdesić. Na wyborcze szanse Primoraca pada cień skandalu z udziałem ministra zdrowia Vili Berosa , który został aresztowany, a potem zwolniony, bo w listopadzie Prokuratura Europejska wszczęła przeciwko niemu dochodzenie w sprawie korupcji. — Słyszę wiele wątpliwości od pacjentów , którzy są zaniepokojeni faktem, że jest on kandydatem z tej samej partii politycznej, co zwolniony minister — mówi o Primoracu Jasna Karacic Zanetti, chorwacki rzecznik praw pacjenta. — Nawet jeśli nie był zamieszany w tę sprawę korupcyjną, może to mieć na niego bezpośredni wpływ. Biuro Zorana Milanovicia odrzuciło prośbę POLITICO o wywiad. Dragan Primorac nie odpowiedział na prośbę POLITICO o wywiad. Współpraca: Sebastian Starcevic i Hanne Cokelaere