Mateusz Morawiecki o 2025 roku. "Panstwo polskie musi dokonac mentalnej transformacji" OPINIA

Układ unipolarny – przez dekady zogniskowany wokół – coraz bardziej staje się multipolarny. Walka Chin o światowy prymat, niepewna przyszłość Ukrainy, groźba eskalacji rosyjskiej agresji na Zachód, konflikt izraelsko-palestyński, kryzys władzy w Korei Południowej, przewrót polityczny w Syrii. To tylko część pejzażu. Wkraczamy w erę nowych wojen – handlowych, technologicznych, kinetycznych. Rok Międzymorza Jeśli więc chcemy w przyszłości nie tylko utrzymać pokój i suwerenność, ale też utrzymać tempo rozwoju z ostatnich lat, . Idea ta może przekształcić się w rzeczywistość w oparciu o strategiczne partnerstwo z USA oraz o determinację w realizacji przełomowych projektów na osi Północ-Południe, od Skandynawii po Grecję i Włochy. Międzymorze powinno stawać się płaszczyzną nowej współpracy międzynarodowej, nowego formatu bezpieczeństwa oraz nowego impulsu gospodarczego, m.in. poprzez nearshoring i friendshoring. Taki format oznaczałby również dyfuzję nowych technologii i transfer know-how z USA, Wielkiej Brytanii i od innych sojuszników , którzy dostrzegą w tym także swój interes i wzmocnią środkowoeuropejski silnik Unii Europejskiej, z pożytkiem dla bezpieczeństwa i rozwoju gospodarczego całej Europy. . Przemija bezwzględnie obowiązujący od dziesięcioleci prymat wolnego handlu. Model oparty o swobodę przepływu dóbr, inwestycji i kapitału przegrywa z protekcjonizmem. Chiny od dekad budują właśnie w ten sposób przewagę nad resztą świata. W ostatnich latach Stany Zjednoczone także stawiają na wsparcie rodzimego przemysłu, na reindustrializację, cła, ochronę własnego rynku, przyciąganie najnowocześniejszych technologii (TSMC w Arizonie, Intel w Ohio) i budowę ‘autonomii strategicznej’ (by pożyczyć ten zwrot od prezydenta Francji Emmanuela Macrona, który używa go w zupełnie innym kontekście). Prezydentura z pewnością przyniesie wzmocnienie tego trendu. Europa musi odzyskać konkurencyjność UE musi się obudzić. Raport Draghiego to za mało. . Należy odstąpić od w takiej postaci, w jakiej jest dziś forsowany, i postawić na odważną politykę przemysłową, ze szczególnym uwzględnieniem sektora dual-use goods. A tego wszystkiego nie będzie bez zapewnienia stabilnej i taniej energii. Wyzwanie energetyczne będzie w 2025 roku stanowiło jedną z najcięższych prób – zarówno dla Polski, jak i dla Europy. Musimy jednak nauczyć się grać na nowych zasadach – inaczej zostaniemy odstawieni przez konkurencję. Wreszcie rok 2025 będzie rokiem nowych technologii. Dlatego tak istotne powinno być umieszczenie nauki i R&D w sercu strategii rozwoju państwa polskiego. Wzrost wydatków na Badania i Rozwój z 0,89 proc. do PKB w 2015 r. do 1,53 proc. w 2023 r. był krokiem milowym we właściwym kierunku. Teraz trzeba ten kierunek wzmocnić. Rewolucja sztucznej inteligencji będzie tylko nabierać tempa – jeśli nie wykorzystamy tego momentu, polska gospodarka straci lata rozwoju. Na naszych oczach trwa drapieżna walka o ropę XXI wieku – informację i dane. Państwa narodowe stają się coraz słabsze względem aktorów niepaństwowych: wobec platform i gigantów technologicznych. Dlatego . Wiele można jeszcze pisać o wyzwaniach roku 2025. W skali krajowej – choćby o wyzwaniu budżetowym i bardzo szybkim przyroście długu publicznego. Natomiast w skali europejskiej i globalnej – np. o nowej wędrówce ludów czy o napięciach na Pacyfiku. Jedno jednak jest pewne: nadchodzący rok rzuci wyzwanie wszystkim liderom wolnego świata. Z perspektywy Polski w tym niespokojnym czasie, priorytetowe będzie utrzymanie suwerenności (w kontekście zmian traktatowych UE), rozwijanie przewag konkurencyjnych oraz budowanie potencjału przemysłowego i obronnego. Aby to wszystko było możliwe, konieczne jest jeszcze jedno: Bardziej niż kiedykolwiek potrzebujemy ambitnej i odważnej strategii rozwoju. Autor: