Ameryka wybiera rynki drza. Co czeka gospodarke po wyborach w USA

Około 240 mln obywateli Stanów Zjednoczonych uprawnionych do głosowania już od kilku tygodni, ale to między kandydatem Partii Republikańskiej i przedstawicielką Partii Demokratycznej. Zwycięstwo Trumpa i zwycięstwo Harris to realizacja dwóch różnych programów gospodarczych, które będą kształtować zachowania rynku akcji, rynku walutowego, rentowności obligacji, a także wpływać na globalne stosunki ekonomiczne. W 1992 roku Bill Clinton wygrywał wybory prezydenckie w USA, forsując , ukute przez doradcę politycznego Jamesa Carville'a. Tak, jak wówczas, tak i teraz akcent na sprawy ekonomiczne odgrywa kluczową rolę w amerykańskiej kampanii - zarówno Kamala Harris, jak i Donald Trump mają bowiem świadomość, że doświadczeni kryzysami pandemii i inflacji Amerykanie bardziej niż kiedykolwiek interesują się tematami, które niegdyś wydawały się im odległe. Dodatkowo w szybko zmieniającym się globalnym krajobrazie gospodarczym i wobec wzrostu znaczenia Chin czy Indii kandydat na przywódcę globalnego mocarstwa nie może stracić z oczu ekonomicznej perspektywy. Warto dodać, że Obecnie tę pierwszą kontrolują Republikanie, a tę drugą - Demokraci. Od powyborczej konstelacji w każdej z izb zależeć będzie to, jak duże pole manewru będzie miał nowy przywódca USA, jeśli chodzi o forsowanie swojej agendy. (ekonomiści przypisują mu 40-procentowe prawdopodobieństwo). Taki rozwój wypadków, określany jako "republikańska fala", gwarantowałby , a więc oznaczałby największe zmiany w polityce gospodarczej w porównaniu z polityką prowadzoną przez obecną administrację Białego Domu. "W tym scenariuszu . W kontekście rynkowym, materializacja tego scenariusza wiązałaby się z umocnieniem dolara i wzrostem rentowności amerykańskich obligacji. Oddziaływałby on również w kierunku wyraźnego wzrostu inflacji (proinflacyjny wpływ ceł, ekspansywnej polityki fiskalnej oraz zmniejszonego napływu imigrantów)" - piszą ekonomiści Credit Agricole w raporcie. Jak przekonują niektórzy ekonomiści (m.in. Zeke Hernandez wykładający w szkole biznesu Wharton School of the University of Pennsylvania, którą ukończył nie kto inny, jak sam Donald Trump), ograniczenie napływu imigrantów do USA i pozbawienie rynku pracy znaczących zasobów siły roboczej zadziałałoby proinflacyjnie w tym sensie, że wiązałoby się ze spadkiem produktywności; wzrosłyby też koszty pracy. "W drugim scenariuszu, którego prawdopodobieństwo szacujemy na 20 proc., D. Trump również wygrywa, jednak przynajmniej jedna z Izb Kongresu trafia w ręce Demokratów" - dodają. . "Materializacja tego scenariusza również przyczyni się do umocnienia dolara i wzrostu rentowności obligacji w USA, jednak w mniejszej skali niż w pierwszym scenariuszu" - zauważają eksperci Credit Agricole. Tłumaczy nam to Rafał Sadoch, analityk walutowy Biura Maklerskiego mBanku. - Jeśli - mówi. - Z jednej strony Trump planuje dalsze podwyższanie ceł, a z drugiej - ekspansję fiskalną. To będzie czynnik inflacyjny, a w takim scenariuszu Fed będzie wolniej obniżał stopy procentowe i to właśnie będzie pozytywny kanał dla dolara. Amerykańska waluta istotnie zyskiwała w 2016 r., kiedy Donald Trump wygrał wybory prezydenckie, i teraz w przypadku jego powtórnej wygranej będzie tak samo. Umocnienie dolara nie pozostanie bez wpływu na polską walutę - uwidoczni się tutaj (od dolara nie ma bowiem bezpieczniejszej przystani na rynku FX, a niektóre pomysły gospodarcze Donalda Trumpa powodują wzrost awersji do ryzyka). - , z naszego regionu, gdzie znajduje się złoty - będzie to naturalny trend - wyjaśnia Rafał Sadoch. - Zwróciłbym jednak także uwagę na . Zmiana warty w Białym Domu w postaci wygranej kandydata partii republikańskiej to zmiana polityki zagranicznej, także w kontekście wojny w Ukrainie. W scenariuszu wygranej Trumpa wzrośnie niepewność co do tego, jak będzie wyglądało podejście nowej administracji do wojny w Ukrainie, do relacji z Unią Europejską i Rosją. Zadziała to jako czynnik negatywny dla złotówki. - W przypadku będziemy mieli do czynienia z odwrotnym rozwojem wypadków - - mówi ekspert mBanku. Wygraną połączoną z przejęciem kontroli przez Demokratów w obu Izbach Kongresu eksperci Credit Agricole uważają za najmniej prawdopodobny scenariusz (10 proc.). Tzw. , których zwiększenie byłoby częściowo skompensowane podwyżką podatków" - piszą. Materializacja tego scenariusza "oddziaływałaby w kierunku osłabienia dolara i wzrostu rentowności obligacji USA i lekkiego wzrostu inflacji (z uwagi na proinflacyjny wpływ polityki fiskalnej)" - dodają. Kamala Harris może też wygrać wybory prezydenckie, a Republikanie utrzymać kontrolę nad przynajmniej jedną z izb Kongresu - zauważają ekonomiści, przypisując takiemu scenariuszowi 30 proc. szans na realizację. "Byłby to Wiązałby się on z ograniczonymi zmianami w zakresie polityki imigracyjnej i protekcjonistycznej oraz luzowania polityki fiskalnej. Scenariusz ten oddziaływałby w kierunku osłabienia dolara i wzrostu cen długu USA i miałby ograniczony wpływ na inflację, biorąc pod uwagę status quo w zakresie polityki gospodarczej" - wyjaśniają. Daniel Kostecki, główny analityk rynków w CMC Markets Polska, zwraca uwagę na to, że - niezależnie od różnic w programach gospodarczych Trumpa i Harris - - Bez względu na to, kto wygra wybory, , czyli wraz z upływem kolejnych lat w państwowej kasie będzie brakować coraz więcej pieniędzy - mówi w rozmowie z Interią Biznes. W zależności od zwycięzcy dochodzenie do większego deficytu przebiegać będzie inaczej. - można powiedzieć - w naszym "polskim stylu". To różnego rodzaju dofinansowania i dopłaty, np. na zakup domu czy mieszkania, czy bezpośrednie transfery do obywateli. Taka polityka gospodarcza będzie obciążać budżet USA, więc deficyt będzie większy. . To też oznacza mniej pieniędzy w budżecie, bo deficyt wzrośnie wtedy nawet szybciej niż w przypadku realizacji agendy Harris - tłumaczy nasz rozmówca. Daniel Kostecki także zwraca uwagę na różne możliwe powyborcze układy sił w amerykańskim Kongresie. - . Jeśli prezydentem zostanie kandydat Republikanów, a Kongres zdominują Demokraci, to wszystkie pomysły nowego prezydenta nie przejdą - tak samo będzie w przypadku, gdy w Białym Domu zasiądzie kandydatka Demokratów, a w Kongresie decydujący głos będą mieli Republikanie. Ekonomiści Banku Millennium w tygodniowym raporcie przypominają, że jest "najwyższa od końca czerwca tego roku". "Nie ulega wątpliwości, że paliwem do wzrostów w ostatnim czasie było przypisywanie większego prawdopodobieństwa zwycięstwa D. Trumpowi, a w konsekwencji realizacji jego pomysłów gospodarczych skutkujących m.in. sporo wyższym deficytem" - piszą. - W konsekwencji mamy do czynienia z - tak naprawdę bowiem to jest problem nasz (i wszystkich krajów zadłużonych w dolarze), a nie Ameryki - zwraca uwagę Daniel Kostecki. - Zadłużenie Polski w amerykańskiej walucie to obecnie ok. 20 procent - dodaje. , którą obserwujemy w ostatnich dniach, związana z faworyzowaniem przez inwestorów coraz to innego powyborczego scenariusza, nie daje odpocząć różnym klasom aktywów. Po wyborach to się jednak zmieni - mówi Daniel Kostecki. - Co by się nie wydarzyło, to - będziemy świadkami tak zwanego rajdu ulgi. Najgorsze, co mogło zostać wycenione przez rynek, czyli pełna kontrola Białego Domu i Kongresu przez Republikanów, już zostało zdyskontowane, co będzie miało znaczenie nawet jeśli scenariusz ten się nie spełni. - Tak czy inaczej potrzeby pożyczkowe USA mogą się zwiększać; nastąpi wtedy szacowanie, ile kapitału trzeba będzie ściągnąć z rynku, żeby kupić amerykańskie obligacje. Do 1 stycznia 2025 r. zawieszony jest limit zadłużenia rządu federalnego w USA; po 1 stycznia debata na temat wysokości tego zadłużenia wróci, znów powodując . Globalna niepewność wzrośnie też, jeśli Donald Trump zasiądzie w Białym Domu i rozpocznie "Należy się (...) liczyć z tym, że " - piszą ekonomiści Credit Agricole, przypominając, że jedną z kluczowych obietnic wyborczych kandydata Republikanów stało się "wprowadzenie szerokiego 60-procentowego cła na wszystkie chińskie towary, w połączeniu z utrzymaniem już istniejących podwyższonych stawek na niektóre dobra (jak np. 100-procentowe cło na samochody elektryczne)". Chiny będą chciały wówczas odpowiedzieć na zwiększony amerykański protekcjonizm. "Z jednej strony, - jednak w odróżnieniu od ceł wprowadzonych przez stronę amerykańską, będą one najpewniej skoncentrowane na konkretnych kategoriach produktów, gdzie jest możliwość względnie prostego pozyskania ich od innego dostawcy" - uważają eksperci Credit Agricole, dodając, że w przypadku wielu amerykańskich produktów Pekin nie będzie miał jednak takiej opcji. "Możliwą odpowiedzią jest również ograniczenie eksportu niektórych rzadkich minerałów". . Prezes Europejskiego Banku Centralnego Christine Lagarde wprost powiedziała, że niepewność w handlu międzynarodowym będzie miała kluczowe znaczenie dla europejskiej gospodarki i jej walki z inflacją.