Rosyjski ekonomista Putin trzyma w garsci bank centralny. Nie zatrzyma inflacji ale dobije gospodarke rynkowa

W grudniu 2024 r. rosyjski bank centralny zostawił stopę procentową na poziomie 21 proc., chociaż zgodnie z logiką gospodarki rynkowej należało ją podnieść. Elwira Nabiullina, prezeska CBR , prawdopodobnie poddała się w walce z całym frontem przeciwników w rządzie, Dumie Państwowej i wielkim biznesie. Rosyjski politolog o możliwych posunięciach Putina w 2025 r.: stoi przed najważniejszą decyzją w swoim życiu Trudno walczyć samemu przeciwko legionowi wrogów. Sukces w takiej sytuacji jest nieosiągalny, a podanie się do dymisji we współczesnej Rosji jest niezwykle niebezpieczne : gdy tylko przestajesz być u władzy, okazuje się, że gdzieś istnieje teczka z brudami na ciebie. Jednak fakt, że Nabiullina się poddała, jest momentem przełomowym. Jest to zarówno koniec roku, jak i koniec całego okresu, w którym gospodarka rynkowa w Rosji wciąż próbowała jakoś przetrwać wojnę . Co teraz zrobi rząd? Premier Michaił Miszustin próbuje przejąć inicjatywę w zarządzaniu procesami finansowymi i gospodarczymi: "Chciałbym zwrócić uwagę na potrzebę sektorowych analiz popytu i podaży. Tu konieczne jest uważne monitorowanie cen na rynku krajowym . Od nich i ich dynamiki zależy poziom realnych dochodów obywateli". Rząd chce więc przejść do audytu cen w głównych sektorach gospodarki w celu walki z inflacją ! Zupełnie jak radziecki komitet do spraw cen. W gospodarce rynkowej firmy (które nie są naturalnymi monopolistami) osiągają taki rezultat poprzez zachęcanie do konkurencji. Ale czy gospodarka Rosji jest jeszcze gospodarką rynkową? Zaczyna się od audytu. Następnie oblicza się ekonomicznie uzasadnione ceny i wprowadza się je metodą dyrektywną. Lub karze tych, którzy nie przestrzegają takich cen. "Operacja specjalna z 31 grudnia". Bez tego Putin nie utrzymałby się przy władzy. "Ci, którzy go mianowali, doskonale to rozumieli" Rozumiem, skąd wziął się pomysł przywrócenia Państwowego Komitetu Cen. Władza uznała, że pora pozbyć się gospodarki rynkowej. Nadszedł czas na bardziej bezpośrednie, twardsze decyzje . Doradca Putina Siergiej Głazjew otrzymał zadanie: konieczne jest przejście na bezpośrednie finansowanie przez skarb państwa projektów najważniejszych sektorów przedsiębiorstw. To szaleństwo. Gdy tylko zaczną udzielać pożyczek bezpośrednich po minimalnej stopie procentowej ze Skarbu Państwa, nikt nie wykorzysta tych pieniędzy zgodnie z ich przeznaczeniem . Zostaną one natychmiast sprzedane na rynku pieniężnym po innej, wyższej stawce tym, którzy nie mają dostępu do świadczeń. Rozpocznie się po prostu spekulacja zasobami pieniężnymi. Będzie to najbardziej dochodowy biznes w Rosji. Tylko taki abstrakcyjny teoretyk jak Siergiej Głazjew może myśleć, że jak rozda państwowe pieniądze, to odbiorcy korzystnych pożyczek wykorzystają je do budowy przedsiębiorstw i wydadzą je na produkcję. Nonsens, nikt tego nie zrobi! W Rosji biznesem zajmują się ludzie, którzy po mistrzowsku nauczyli się oszukiwać państwo , aby napełnić własne kieszenie (a także kieszenie kontrolujących ich urzędników) W ciągu trzech lat cały margines bezpieczeństwa rosyjskiej gospodarki został wyczerpany. Wszystko, co zostało zbudowane przed wojną, zostało wyczerpane , a teraz wszystko rozpadło się na kawałki, a to wywołuje panikę. "Najbardziej znaczący cios dla rosyjskiej gospodarki". Ekonomista: druga połowa 2025 r. będzie decydująca To zabawne, że w listopadzie ekonomiczni "rusoptymiści" (Siergiej Aleksaszenko, Władisław Inoziemcew, Dmitrij Niekrasow) napisali w swoim raporcie "Niezawodne tyły dyktatora: rosyjska gospodarka na tle wojny": " średnioterminową przyszłość rosyjskiej gospodarki można najlepiej opisać jako wzrost bez rozwoju . Uwaga Kremla i zewnętrznych ekspertów jest skupiona na wzroście ilościowym, który prawdopodobnie utrzyma się ze względu na trwający wysoki poziom militaryzacji gospodarki i wydatków z budżetu wojskowego. Oczekiwany wzrost PKB o 3,9-4 proc. w 2024 r. wywoła euforię na Kremlu i zaskoczenie na Zachodzie". Jednak już pod koniec grudnia fakt, że prognozy te są fałszywe, stał się jasny nawet dla prezydenta Rosji , który oświadczył: "Oczekuje się, że rosyjska gospodarka w 2025 r. spowolni tempo wzrostu o mniej więcej połowę" , a jeden z autorów wspomnianego raportu — Siergiej Aleksaszenko — w pilnym trybie opublikował na swoim kanale na Telegramie wideo pod tytułem "Rosjo! Stagflacja nadeszła, otwórzcie bramy!". Rząd nie może przyspieszyć wzrostu gospodarczego, a zbyt szybko rosnące ceny zagrażają stabilności politycznej kraju. I nie chodzi już o niezależność banku centralnego — Nabiullina, jak sądzę, była pod presją. Myślę, że stan zawieszenia potrwa do lutego. Jeśli rządowi nie uda się spowolnić wzrostu cen (a najprawdopodobniej tak się stanie), prezeska wzmocni swoją pozycję, a następnie w lutym możliwe będzie podniesienie stóp procentowych . Jeśli tak się nie stanie, to premier Miszustin wzmocni swoją pozycję "zbawcy gospodarki". Wtedy to, czy bank centralny utrzyma stopę procentową, czy nie, nie będzie już tak ważne: pieniądze będą przepływać przez Skarb Państwa (nie zapominajmy, że istnieją również ogromne możliwości otrzymywania łapówek przez urzędników państwowych). Świat ogarnęła nowa gorączka złota. "Znak zbliżającej się wojny" A jednocześnie wprowadzona zostanie regulacja cen. Miszustin wyraźnie stwierdził, że potrzebuje pilnej pomocy urzędu antymonopolowego i prokuratury w walce z drożyzną . Co to za gospodarka rynkowa? Mechanizm rynkowy, gdy ceny są regulowane przy pomocy urzędu antymonopolowego i prokuratury? I to nie tylko w przypadku naturalnych monopoli. Ceny będą tylko rosnąć Władimir Putin i rząd biją na alarm w związku z rosnącą inflacją. Jednocześnie podejmują decyzje, które bezpośrednio przyczyniają się do przyspieszenia wzrostu cen . Federalna Służba Antymonopolowa przestała regulować taryfy rosyjskich kolei. Wcześniej był to jeden z głównych mechanizmów gospodarki rynkowej — regulacja taryf naturalnych monopoli. FAS zezwalał na coroczny wzrost tych taryf w tempie inflacji, a zwykle o 1-2 p.p. poniżej inflacji, aby nie przyspieszać jej jeszcze bardziej poprzez rosnące koszty transportu. Koleje Rosyjskie przełamały zmianę tego stanowiska: firma będzie teraz sama zmieniać taryfy — zgodnie ze wzrostem kosztów wewnętrznych. Innymi słowy, regulacja monopolu zostanie zastąpiona systemem, w którym nikt nie będzie faktycznie regulował taryf monopolisty . Teraz Koleje Rosyjskie po prostu powiedzą regulatorowi, ile pieniędzy potrzebuje na nadchodzący rok. Ta zmiana zasad regulacji jest w rzeczywistości nie mniej ważna niż same stopy wzrostu. Gorzka rocznica dla Władimira Putina. Blady agent nie wywiązał się z obietnicy danej 25 lat temu Innymi słowy, Rosyjskie Koleje faktycznie odbierają Federalnej Służbie Antymonopolowej funkcję regulowania taryf i przenoszą ją na siebie. Doprowadzi to do tego, że poziom indeksacji nie będzie już zależał od wydajności Kolei Rosyjskich, co jest sprzeczne z całą logiką regulacji monopoli naturalnych. Oznacza to, że teraz rozpocznie się niekontrolowany wzrost taryf kolejowych , co spowoduje wzrost składnika transportowego we wszystkich cenach i przyspieszy inflację. Mówiąc dokładniej: ładunki wojskowe pojadą po najniższej taryfie, a reszta po najwyższej . Kolejarze będą bić się w piersi: jesteśmy patriotami, przewozimy tanio dla kraju, a reszta, no cóż, sorry, musimy jakoś żyć. Przewoźnicy towarowi i firmy pasażerskie, oszołomione wzrostem taryf, udadzą się do Ministerstwa Finansów, aby zażądać dotacji... i nie otrzymają ich: nie ma na to pieniędzy. A jeśli monopole mogą robić z cenami, co chcą, jeśli płacą daninę na rzecz wojny i jej potrzeb, to inflacja w Rosji, wynikająca z takiej władzy cenowej naturalnych monopoli, tylko przyspieszy . I takiej inflacji nie da się zatrzymać żadną kluczową stopą procentową banku centralnego. Wygląda więc na to, że od przyszłego roku przechodzimy do administracyjnej regulacji inflacji, czyli do narzucania cen. A to niszczenie samego rdzenia gospodarki rynkowej. Władimir Putin: możemy być dumni z tego, co osiągnęła Rosja (od kiedy rządzę ja) Swoim dekretem premier Miszustin zezwolił władzom regionalnym na zawieranie umów z producentami i sieciami handlowymi w celu stabilizacji cen wszelkich towarów ważnych dla Rosjan . W rezultacie ok. 30 regionalnych sieci detalicznych w Rosji już zdecydowało się ograniczyć marże na towary o znaczeniu społecznym do nie więcej niż 5 proc., a Federalna Służba Antymonopolowa (FAS) będzie monitorować wdrażanie tej decyzji. Jednak w ten sposób sprzedawcy detaliczni mogą być zmuszani do handlu ze stratą. Oczywiste jest, że "społecznie odpowiedzialna marża" zostanie początkowo ustalona tylko dla grupy najpopularniejszych towarów: zwykłego chleba, jajek, oleju roślinnego, kurczaka, mleka... Ale to tylko ta sama jednokierunkowa droga. Detalista zaczyna od wąskiego asortymentu z regulowanymi marżami, a następnie ustala wyższą marżę na wszystko inne . Powstaje gigantyczna przepaść między dobrami "społecznymi" a całą resztą produktów. Sekwencja wydarzeń wygląda następująco: detalista domaga się dotacji od regionu — w przeciwnym razie jak może przetrwać z niskimi marżami? Nikt go nie dotuje; region, obciążony masą zobowiązań, nie ma na to pieniędzy. Wtedy detalista zaczyna zamykać niektóre ze swoich sklepów, a nawet bankrutować . Kolejnym logicznym krokiem jest nacjonalizacja handlu detalicznego: opuszczone sklepy zostaną przekazane państwu. W Związku Radzieckim zaczęto od regulacji cen pieczonego chleba. Jednak kiedy reguluje się cenę pieczonego chleba, nieuchronne są dalsze regulacje : ceny mąki, potem zboża, wody, energii elektrycznej... Rezultat jest ten sam: detalista zostaje bez zysku, sklepy są zamykane, bankructwo, nacjonalizacja, załamanie. Hybrydowa gospodarka skazana na porażkę Nie chodzi tylko o to, że Nabiullina się poddała. Oznacza to, że przywódcy kraju zdali sobie sprawę, że nie mogą utrzymać gospodarki w mechanizmach rynkowych . I co wtedy pozostaje? Decyzje administracyjne, które "chronią interesy ludności". Stąd mowa o wprowadzeniu kartek dla słabych społecznie warstw ludności. Nie da się podnieść emerytur, ale można rozdać kartki. Władimir Putin może otwierać szampana. "Jest w świetnym humorze", "uważa się za skutecznego intryganta" [OPINIA] Jakie to uczucie? Że półki w sklepach zapełniają się same. A kto tak naprawdę je zapełni, jeśli sprzedawcy detaliczni upadną? Urzędnicy? Obecnie sami zapędzają się w ślepy zaułek, próbując połączyć rynkowe i administracyjne zarządzanie gospodarką . Gospodarka prawdopodobnie rozpadnie się na kawałki. I Nabiullina, czy ktokolwiek inny na jej miejscu, nie będzie w stanie nic z tym zrobić.... W Rosji jest już wiele symptomów umierającej gospodarki rynkowej. A to, jak daleko Rosja pójdzie tą drogą, zależy od tego, jak długo potrwa wojna . Nie wykluczam, że w tym odwrocie od gospodarki rynkowej istnieje również ukryte pragnienie ze strony ludzi bliskich rządowi, aby przeprowadzić redystrybucję własności na dużą skalę. Między innymi poprzez wywoływanie bankructw, za to na korzyść "pewnych ludzi". Tym bardziej że mamy już przykłady w postaci odebrania zagranicznym inwestorom ich własności , na której zarobili właśnie owi "pewni ludzie". Jest to praktyczne zakończenie drogi, którą podążamy od 1988 r., wraz z decyzjami reformatorskimi Michaiła Gorbaczowa i Nikołaja Ryżkowa . To wtedy rozpoczęła się budowa gospodarki rynkowej w ZSRR, a następnie w Rosji. A teraz, prawie 40 lat później, trend się odwraca. System nakazowo-administracyjny we wszystkich sferach gospodarki powraca. Tylko bez dawno utraconej zdolności planowania, a także bez całkowitej nacjonalizacji przedsiębiorstw . Dlatego szanse powodzenia takiej hybrydowej wersji gospodarki są moim zdaniem minimalne.