Sprawa powoania Dariusza Barskiego na prokuratora krajowego. Jest orzeczenie Sadu Najwyzszego

Wkrótce więcej informacji. Orzeczenie Izby Karnej będzie prawdopodobnie kwestionowane ze względu na udział tzw. neosędziów w składzie orzekającym. To prezes Izby Karnej Zbigniew Kapiński, Marek Siwek i Igor Zgoliński. Ich wyłączenia domagała się Prokuratura Krajowa. Jeszcze przed wydaniem wyroku SN wiceminister sprawiedliwości Dariusz Mazur mówił PAP, że "jeśli będzie to rozstrzygał skład złożony z nieprawidłowo powołanych sędziów, a tak ma to być rozstrzygnięte, to zgodnie z jednolitą i ustaloną linią orzeczniczą ETPCz nie ma wątpliwości, iż jest to skład wadliwy, gdyż nie jest to niezależny i bezstronny sąd powołany ustawą w rozumieniu Europejskiej Konwencji Praw Człowieka". — Są też orzeczenia TSUE mówiące, że jeśli orzeczenia są dotknięte tak głęboką wadliwością, to jest możliwość ich pomijania i niestosowania — dodał Mazur. Dlatego — jak zaznaczył wiceszef MS — w jego przekonaniu ewentualna uchwała SN, wydana w takim składzie SN "będzie mogła zostać pominięta" przez sądy powszechne. Spór o obsadę kierownictwa Prokuratury Krajowej Sprawa jest jedną z odsłon powstałego w styczniu tego roku sporu o obsadę kierownictwa Prokuratury Krajowej. Zmiany na szczytach prokuratury zapoczątkowano 12 stycznia br. Minister sprawiedliwości-prokurator generalny Adam Bodnar w czasie spotkania z Barskim wręczył mu wówczas dokument stwierdzający, że przywrócenie go do służby czynnej 16 lutego 2022 r. przez poprzedniego prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobrę "zostało dokonane z naruszeniem obowiązujących przepisów i nie wywołało skutków prawnych". Na mocy decyzji premiera pełniącym obowiązki prokuratora krajowego — do czasu wyłonienia następcy Barskiego w konkursie — został wówczas prok. Jacek Bilewicz. Konkurs wygrał w drugiej połowie lutego prok. Dariusz Korneluk, którego w połowie marca premier powołał na nowego prokuratora krajowego. Z takim przebiegiem zdarzeń nie zgodził się prok. Barski, który skierował skargę konstytucyjną do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie przepisów, na podstawie których został odsunięty z funkcji. Prezydent Andrzej Duda mówił wówczas, że niezmiennie stoi na stanowisku, iż prokuratorem krajowym jest Dariusz Barski, który "nie został skutecznie usunięty ze stanowiska". Prezydent w połowie stycznia skierował do TK wniosek w sprawie sporu kompetencyjnego między Prezydentem RP a premierem i Prokuraturą Generalną. Sąd zadaje pytania w sprawie decyzji prokuratora Barskiego Cztery pytania nawiązujące do tego sporu sformułował na początku marca Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe. Pytanie o wykładnię przepisów, na mocy których prok. Barski został w 2022 r. przywrócony ze stanu spoczynku — a co za tym idzie o jego ówczesny status prawny jako prokuratora krajowego — gdański sąd zadał przy okazji rozpatrywania zażalenia na decyzję prokuratorskiej asesor z czerwca 2023 r. umarzającej dochodzenie w sprawie uchylania się od płacenia alimentów. Problem w tym, że — jak zwracał uwagę ten sąd — asesor, która postanowiła o umorzeniu sprawy, została powołana przez Barskiego jako prokuratora krajowego, działającego z upoważnienia prokuratora generalnego. Resort sprawiedliwości informując w styczniu o odsunięciu Barskiego z funkcji prokuratora krajowego, podkreślał, że "wszelkie decyzje władcze, jakie zostały podjęte przez prok. Barskiego od 18 marca 2022 r. do 11 stycznia 2024 r., pozostają w mocy w tym zakresie, w jakim prok. Barski działał na podstawie upoważnienia i w imieniu Prokuratura Generalnego". "Natomiast w przypadku samodzielnych rozstrzygnięć podejmowanych przez Prokuratora Krajowego wszelkie kwestie w tym zakresie będą przedmiotem szczegółowej analizy i w zależności od jej wyników będą podejmowane dalsze decyzje" — dodawało wtedy MS. Jak jednak w uzasadnieniu swoich pytań zauważył gdański sąd, w kwestii tej zarysowały się różne poglądy prawne. W związku z tym sąd zapytał SN, czy przepis dotyczący przywracania prokuratora ze stanu spoczynku zawarty w ustawie zawierającej regulacje wprowadzające Prawo o prokuraturze z 2016 roku miał charakter epizodyczny, czy też nie. Ponadto zapytał, czy przywrócenie prokuratora ze stanu spoczynku i następnie powołanie go na prokuratora krajowego wywołało skutki prawne. Sąd skierował też ogólne pytanie, czy w ogóle jest uprawniony do badania prawidłowości mianowania asesora prokuratorskiego.