science
Pawe epkowski Narodziny Polskiego Panstwa Podziemnego
85 lat temu 27 wrzesnia 1939 r. genera brygady Micha Tokarzewski-Karasiewicz dziaajac na podstawie penomocnictwa przebywajacego w Rumunii polskiego naczelnego wodza marszaka Edwarda Smigego-Rydza i komisarza rzadu RP przy dowodztwie armii wraz z innymi upowaznionymi dowodcami i oficerami powoa Suzbe Zwyciestwu Polski. 46-letni wowczas Micha Tokarzewski-Karasiewicz nie odegra po utworzeniu SZP wiekszej roli w dalszym ksztatowaniu polskiego ruchu oporu.
Niestety, jak to w Polsce bywa, ciężką pracę twórców państwa podziemnego zakłóciła polityka krajowa. 13 listopada 1939 r. generał Tokarzewski wysłał naczelnemu wodzowi raport o powstaniu i działalności Służby Zwycięstwu Polski. Bohater spod Bzury wybrał jednak niewłaściwego adresata. Sprawozdanie wysłał do Edwarda Śmigłego-Rydza. Prawdopodobnie nie wiedział, że od 7 listopada 1939 r. naczelnym wodzem i generalnym inspektorem Sił Zbrojnych był już generał broni Władysław Sikorski. Co prawda, Rydz przekazał list Sikorskiemu, ale Tokarzewski został uznany w środowisku skupionym wokół nowego premiera za stronnika „odpowiedzialnej za klęskę wrześniową” frakcji sanacyjnej związanej ze Śmigłym-Rydzem i Sławojem-Składkowskim. Pałający nienawiścią do Piłsudczyków nowy naczelny wódz rozwiązał Służbę Zwycięstwu Polski, a w jej miejsce powołał Związek Walki Zbrojnej. Jak to bywało i nadal jest w Polsce, politykierstwo – nawet w obliczu największej humanitarnej katastrofy w naszych dziejach – przyczyniło się do rozpadu i częściowej dezintegracji polskiego ruchu oporu na liczne frakcje o różnym zabarwieniu ideologicznym. Dlatego w zależności od sympatii politycznych powojenni historycy spierali się, do jakiego stopnia SZP, przeobrażona w ZWZ, a następnie przekształcona w Armię Krajową, była reprezentatywna dla całego społeczeństwa. Czy formacja ta miała prawo uważać się za następczynię Wojska Polskiego? Poddając się tego typu legitymistycznym deliberacjom, pamiętajmy, że 17 września 1939 r. Rzeczpospolita Polska jako struktura państwowa przestała istnieć, kiedy jej władze cywilne i wojskowe zostały zmuszone do ucieczki z kraju. Jedynym rozsądnym krokiem do zachowania jakiejkolwiek, nawet czysto symbolicznej, spójności państwa polskiego, było stworzenie podziemnej armii do obrony narodu pozostawionego na łaskę okupanta. Jednak w warunkach konspiracyjnych utrzymanie wojskowej dyscypliny i hierarchii dowodzenia jest ekstremalnie trudne. W latach 1939 i 1940 oznaczało to także wyłączenie z walki na Zachodzie dużej liczby oficerów, którzy zaczęli zresztą zasilać konkurencyjne zbrojne ramiona coraz bardziej skłóconych ze sobą organizacji politycznych. Czytaj więcej 24 grudnia 1936 r. szef SD i Sicherheitspolizei Reinhard Heydrich poinformował Adolfa Hitlera, że wokół marszałka ZSRR Michaiła Tuchaczewskiego powstała nieformalna grupa wysokich rangą oficerów Armii Czerwonej, którzy namawiają Stalina do utworzenia z Wielką Brytanią i Francją antyhitlerowskiego paktu mającego na celu przygotowanie wojny prewencyjnej przeciw Niemcom. Wydarzenie to potwierdził mieszkający w Paryżu były rosyjski generał armii białych Nikołaj W. Skoblin, który przed wojną współpracował zarówno z NKWD, jak i SD. Czy SZP spełniła swoją misję? Stanowiła pomost pomiędzy Wojskiem Polskim a Armią Krajową, która wyłoniła się ze Związku Walki Zbrojnej. Był to eksperyment organizacyjny niemający swojego odpowiednika w dotychczasowej historii. Światowa literatura i kino utrwaliły skojarzenie antyniemieckiego ruchu oporu w czasach II wojny światowej z francuskim La Résistance. Jednak wielkość i złożoność Polskiego Państwa Podziemnego z jego Armią Krajową nie miała sobie równych w okupowanej przez Niemców Europie. Ale czy to pozwala nam uznać te organizacje za reprezentatywne dla całego narodu? Pod koniec 1939 r. Polacy w kraju nie postrzegali przegranej wojny obronnej jedynie w kategorii klęski militarnej Wojska Polskiego, ale dosłownie końca ich świata, którego nie potrafili obronić sanacyjni kabotyni i blagierzy. Ludzie utracili wiarę we własne państwo i jego elity. Nawet w środowisku oficerskim z oburzeniem przyjęto nadesłany z Paryża status ZWZ, który wprowadzał nierealne regulacje poborowe, nakazujące traktowanie żołnierzy ZWZ jak żołnierzy frontowych. Dokument ten wskazywał, że nikt na Zachodzie nie rozumie realiów niemieckiej i sowieckiej okupacji. Dopiero raporty przemycone w następnych miesiącach i latach przez kurierów uświadomiły politykom gabinetu Sikorskiego, że Polska została zamieniona dosłownie w niemiecką rzeźnię, przez co utrzymanie jakiejkolwiek zorganizowanej formy oporu wobec okupanta było karkołomnym zadaniem. Tym bardziej nasz podziw może budzić fakt, że jednak Siły Zbrojne w kraju w szczytowym okresie swojego istnienia liczyły (według różnych szacunków) między 100 a 380 tys. żołnierzy – spośród nich 60 tys. nie przeżyło wojny.
PREV NEWSKrzysztof Kowalski Szukac trzeba do skutku
NEXT NEWSCo dalej z wojna w Ukrainie Minister Sikorski odby wazna rozmowe
Finski minister zauwazylismy wzrost zagrozenia bezpieczenstwa infrastruktury energetycznej w regionie Morza Batyckiego
W ostatnich latach Finlandia doswiadczya zwiekszonego zagrozenia dla infrastruktury podwodnej w rejonie Morza Batyckiego. Stwierdzi to w piatek minister srodowiska i klimatu tego kraju Kai Mykkanen informuje TASR na podstawie raportu Agencji Reutera.
Kolejne setki milionow dla mediow publicznych. Zapada decyzja
Media publiczne otrzymaja kolejne wsparcie finansowe. Tym razem z budzetu panstwa trafi do nich 700 mln z informuje Press. Decyzja ta zostaa pozytywnie zaopiniowana przez sejmowa komisje finansow publicznych. To juz piata dotacja w tym roku co pokazuje znaczace zaangazowanie panstwa w finansowanie publicznych nadawcow.
Polskie MSP ze sprzedazowymi sukcesami i coraz wiekszym apetytem na eksport
W 2023 r. na zagraniczna ekspansje zdecydowao sie ponad 90 proc. polskich MSP sprzedajacych na Amazon. Wsrod kategorii produktowych z najwyzszymi wynikami znalazy sie Dom i kuchnia Uroda oraz Odziez a najpopularniejszymi kierunkami eksportu byy m.in. Niemcy Francja i Wochy. aczna wartosc sprzedazy zagranicznej rodzimych MSP na Amazon przekroczya 47 mld zotych.
To bedzie weekend z niespokojna pogoda. W czesc kraju uderzy wichura
W weekend czeka nas niespokojna pogoda. Co prawda w wielu regionach pokaze sie sonce ale nie zabraknie tez opadow deszczu i silnego wiatru. Szczegolnie groznie zrobi sie na ponocy Polski. Ponadto szykuje sie ochodzenie szczegolnie odczuwalne nocami podczas ktorych temperatura w wielu miejscach spadnie do zaledwie 5 st. C.
Przerwana tama w Stroniu Slaskim. Jest ruch prokuratury
Prokuratura Okregowa w Swidnicy wszczea sledztwo ws. przerwania zapory ziemnej suchego zbiornika w Stroniu Slaskim na potoku Morawka. W niedziele 15 wrzesnia tame przerwaa woda i w konsekwencji spustoszya Stronie Slaskie i inne miejscowosci.
Sprawa powoania Dariusza Barskiego na prokuratora krajowego. Jest orzeczenie Sadu Najwyzszego
Przywrocenie ze stanu spoczynku i powoanie Dariusza Barskiego na prokuratora krajowego w 2022 r. miao wiazaca podstawe prawno-ustrojowa i byo prawnie skuteczne orzeka Izba Karna Sadu Najwyzszego.