Raport o polskiej biedzie. Skrajne ubostwo w ostatnich 10 latach

Co 15. osoba w gospodarstwach domowych w Polsce żyła w skrajnym ubóstwie. Tak źle nie było od 2015 roku (6,5 proc.). W samym 2023 r. Szlachetna Paczka dotarła z pomocą do ), a wartość pomocy przekazanej w paczkach wyniosła Choć średnio Polakom się poprawia, to na marginesie zostaje rosnąca grupa ludzi. Na wzrost biedy wpłynął m.in. wzrost wydatków na utrzymanie mieszkania. Sytuacja dzieci Jednym z celów polityki rządu stawianych przed świadczeniem wychowawczym (Program Rodzina 500 plus) było ograniczenie ubóstwa rodzin z dziećmi. Program wszedł w życie od kwietnia 2016. Skrajne ubóstwo dzieci w latach 2014-2016 wynosiło odpowiednio 10,3 proc., 9 proc. i 5,8 proc. Między latami 2014 i 2015 zmniejszyło się ono o 13 proc. a między 2015 i 2016 – o 36 proc. W 2016 r. (rok wprowadzenia świadczenia 500 plus) około 400 tysięcy dzieci nadal żyło w skrajnie ubogich rodzinach. – skrajne ubóstwo dzieci w 2023 wzrosło z 5,7 proc. do 7,6 proc. Obecnie rodziny z dwójką dzieci w wieku 0-17 lat wykazują wyższy poziom zagrożenia ubóstwem skrajnym niż rodziny z trójką lub większą liczbą dzieci. Wskaźnik ubóstwa skrajnego dla gospodarstw z dwójką dzieci wynosi 9,4 proc., dla rodzin z co najmniej trójką dzieci wynosi 8,3 proc. W 2016 r. po raz pierwszy zmniejszyła się liczba rodzin włączonych do Szlachetnej Paczki ze względu na wielodzietność. Od 2020 r. znów rośnie. Od 2020 r. ciągle rośnie odsetek dzieci w rodzinach włączonych do Szlachetnej Paczki. W 2020 dzieci stanowił 40 proc. wszystkich członków rodzin włączonych do Paczki, w 2023 było to już 45 proc. W roku wybuchu pandemii wzrosła też liczba rodzin, które wśród potrzeb wymieniały komputer/laptop. Wynikało to z wprowadzenia zdalnego trybu pracy i nauki, który wiele rodzin wykluczył cyfrowo – dzieci z nauki, dorosłych z rynku pracy. W 2016 roku 4 proc. rodzin włączonych wskazywało taką potrzebę, w 2020 – 14 proc. Sytuacja seniorów W 2023 r. ubóstwo skrajne seniorów drastycznie wzrosło aż o 50 proc. Z 3,9 proc. wzrosło do 5,7 proc. co oznacza, że . W 2014 r. w skrajnym ubóstwie żyło 4,3 proc. seniorów, w 2019 r., czyli kiedy po raz pierwszy wypłacona została tzw. trzynastka — 3,8 proc. Natomiast już rok później wskaźnik ponownie wzrósł — do 4,4 proc., co oznacza, że liczba skrajnie ubogich seniorów w 2020 r. zwiększyła się o około 49 tysięcy. W praktyce to najczęściej samotni seniorzy. W 2014 r. takie rodziny stanowiły 8 proc., a w 2019 r. 29 proc. Od 2020 r. odsetek utrzymywał się na poziomie 28 proc. — nie wpłynęły na niego dodatkowe świadczenia, takie jak tzw. czternastka wypłacona pierwszy raz w 2021 r.