Nie manipulacja tylko dowod rynkowosci. O "zawyzaniu" WIBOR-u OPINIA

Sprawa brzmi o tyle poważnie, że taki wniosek wyciągany jest na podstawie wzmianki w analizie Najwyższej Izby Kontroli z 2012 r., dotyczącej wykonania budżetu i założeń polityki pieniężnej. Wzmianka ta brzmi: "W IV kwartale 2011 r. kwotowane stawki referencyjne WIBOR 3M, po jakich banki skłonne były przeprowadzać transakcje, wzrosły o 0,23 pkt proc., przy niezmienionych stopach procentowych NBP. Diagnoza tego zjawiska w badaniach przeprowadzonych przez NBP wykazała, że cztery banki zawyżały istotnie kwotowane stawki WIBOR 3M, ponad poziom niewynikający z ogólnej zmienności stawek na rynku bankowym". Powyższy cytat został jednak, po 12 latach, przedstawiony w mediach jako sensacyjne odkrycie wskazujące na nierynkowy charakter WIBOR i sugerujące celowe manipulacje po stronie banków. Nic bardziej błędnego. Naszym zdaniem jest dokładnie przeciwnie. . Przypomnijmy zresztą, że w ostatnich miesiącach wszystkie kluczowe instytucje (KNF, NBP, Ministerstwo Finansów, ) zgodnie potwierdziły prawidłowość WIBOR-u. I nie było to w 2012, tylko w 2024 r. Co rzeczywiście powiedział NIK? . Użyte przez NIK słowo "zawyżanie" nie dotyczy podejrzenia manipulacji, ale wskazuje jedynie na fakt, że kwotowania czterech banków do trzymiesięcznego WIBOR-u były wyższe niż kwotowania pozostałych banków. . Każdy bank samodzielnie określa cenę, po jakiej jest gotowy zawrzeć transakcje i w celu wyznaczenia ceny musi brać pod uwagę wiele czynników, takich jak nadwyżka środków płynnych, akceptowany profil ryzyka płynności, możliwości związane z reinwestowaniem środków. Należy wyjść od tego, jak działa (oczywiście w pewnym uproszczeniu) proces kwotowania stawek depozytów, na podstawie których ustalany jest WIBOR. Bank, mając określoną kwotę do zdeponowania, zanim zakwotuje stopę procentową, jaką chciałby za ten depozyt otrzymać, musi określić, na jaki termin chce ów depozyt złożyć. Jeżeli chce to zrobić na siedem dni, to może to zrobić poprzez nabycie bonów pieniężnych NBP. Stopa oprocentowania tych bonów pieniężnych to właśnie stopa referencyjna NBP. Jeżeli nasz bank chce złożyć depozyt na trzy miesiące (a takich kwotowań dotyczył powyższy raport NIK), to przed podaniem kwotowania takiego depozytu musi odpowiedzieć sobie na pytanie, jak w ciągu tych trzech miesięcy będzie kształtowała się rynkowa cena pieniądza, a przede wszystkim stopa referencyjna NBP. Pamiętajmy — stopa NBP dotyczy depozytów na siedem dni, a 3M związany jest z depozytami składanymi na trzy miesiące. Wartość tych stóp może więc się różnić, jeżeli bank kwotujący depozyt na trzy miesiące oczekuje, że stopy procentowe w przyszłości istotnie wzrosną. WIBOR a sytuacja gospodarcza Oczekiwane poziomy przyszłych stóp wynikają z sytuacji gospodarczej, w której w danym momencie się znajdujemy. Jeżeli przyszłość jest niepewna, to oczekiwania co do tego, jak będą kształtować się ceny terminowe na rynku finansowym (w tym ceny depozytów), będą się różnić. Jedni uczestnicy rynku myślą, że ceny będą niższe, drudzy – że będą wyższe. . Tak też działa w przypadku kwotowań depozytów, na których to kwotowaniach opierał i opiera się WIBOR. W 2011 r. mieliśmy na rynku bardzo dynamiczną sytuację (kryzys z zadłużeniem Grecji, Włoch, Portugalii, problemy z budżetem USA etc.). Kurs dolara mocno i gwałtownie spadł (ok. 20%). Nie było wiadomo, jak kształtować się będą stopy procentowe w przyszłości. Bank, który kwotował wtedy depozyt na trzy miesiące, musiał spróbować to przewidzieć i w zależności od tych przewidywań podać niższe lub wyższe kwotowanie. Kwotowanie wszystkich cen depozytów terminowych zależy od bieżącej sytuacji rynkowej i od przewidywań kwotującego, co do tego, jak te ceny będą kształtować się w przyszłości. W tak dynamicznej sytuacji, jakiej doświadczaliśmy w 2011 roku, te oczekiwania mogły być różne. Stąd poziomy kwotowań WIBOR-u w poszczególnych bakach mogły się różnić. . Naszym zdaniem, zanim się zacznie szukać sensacji w normalnie działających zjawiskach gospodarczych, warto sobie zadać trochę trudu, żeby zrozumieć, jak te zjawiska działają. Autorzy: